Werkt de stad?

Stel je voor dat al je thuiswerkende buren zichtbaar zouden zijn!

Terwijl jij je papier aanvult in de printer, komt je buurman met zijn hond voorbij. Hij zwaait en wenkt. ,,Laatst hielp je me met het aanleggen van een veilig back-up systeem in mijn thuiskantoor en nu moet ik aan jou denken. Een opdrachtgever zoekt een oplossing op het gebied van automatiseren.”

Wellicht een wat idealistisch scenario en toch is inmiddels iedereen wel een keer geconfronteerd met het thuiswerken. We weten ook dat het thuiswerken veel meer geaccepteerd zal worden in de toekomst. Daarom is nadenken over het thema ‘werken in de woonomgeving’ interessant, juist met het oog wat het kan betekenen voor de stad Amersfoort. Er zijn namelijk nog veel meer kansen en vast ook valkuilen. Willen we de kansen groter maken, dan is het bevorderlijk van elkaar te weten dat we aan het werk zijn.

Veel wijken in Amersfoort zijn monofunctioneel. Er wordt alleen maar gewoond

Ik werk nu bijna twintig jaar als zelfstandige ZZP’er. Voor mijn werk als fotograaf werk ik vooral op locatie om de foto’s te maken. Al vanaf de start van mijn loopbaan, werk ik dicht aan huis voor de voorbereiding en afwerking. En hoewel ik voor mijn gezin heel bereikbaar ben, was in de buurt niet te zien dat er ook werd gewerkt. Net voor de coronacrisis wilde ik hier verandering in brengen. Ik gaf opdracht onze (standaard) fietsenschuur een meter uit te bouwen en er een sheddak met schoorsteentje op te zetten. En toen kwam corona. Het fabriekje in mijn tuin werd in de zomer van 2020 gerealiseerd en sindsdien werk ik in de tuin, met een uitgang aan de openbare weg.

Die knipoog van de fabrieksvorm is ook verbonden met het onderwerp. Voor veel werk is immers vaak geen fabriek meer nodig. Steeds meer mensen kunnen hun werk doen vanaf een ‘kantoorsetting op afstand’. En die kantoorsetting dichter bij de woonomgeving biedt allerlei kansen! Allereerst tijd. Bedenk hoeveel reistijd het bespaart. Tijd die anders kan worden gebruikt. Voor mij was deze manier van werken de mogelijkheid om mijn kinderen een aantal dagen per week naar school te brengen en ze te halen en niet gebruik te hoeven maken van de naschoolse opvang. Het is aan ieder persoonlijk wat hij of zij met die tijd doet, maar waar je mee wordt omgeven, heeft vaak ook invloed op je. Je woon én werkomgeving worden belangrijker. Je kunt makkelijker betrokken raken bij je buurt en zou (een deel) van je tijd kunnen inzetten voor deze buurt of stad.

Veel wijken in Amersfoort zijn monofunctioneel. Er wordt alleen maar gewoond. ’s Ochtends rijden auto’s de wijk uit en ’s avonds komen ze weer terug. Dat betekent dat er overdag geen klap gebeurt. Saai, juist voor de mensen die er wèl overdag leven, bijvoorbeeld ouderen. Je zult zien dat je wat flexibeler wordt. Een keer een Zoom-meeting in de avond kan wellicht veel beter dan rond 16.30 uur, wanneer het spitsuur in gezinnen aanbreekt. Het straatbeeld wordt er met pauze-ommetjes, wandeloverleggen en sporten een stuk levendiger op. En bedenk eens welke mogelijkheden er liggen wanneer we één auto weg doen. Er komt openbare ruimte vrij die niet hoeft te worden gebruikt voor parkeren.

Tot slot. Wat zou dit ruimtelijk kunnen betekenen wanneer we letterlijk plek bieden voor dit soort werken-aan-huis-initiatieven? Je zult zien dat wijken levendiger worden. Stedenbouwkundigen wijzen erop dat er in de historie in sommige steden letterlijk per eeuw één woonlaag bij kwam. Zo ontstond organisch een stad waar meer mensen konden wonen én werken. Pas dit nu eens toe op een willekeurige woonwijk in Amersfoort. De stad bloeit er van op.

Fotograaf Rufus de Vries.

Het belang van stedenbouwkundige en architectonische kwaliteit is dikwijls een ondergeschoven kindje. FASadE wil daar met een serie columns een klein beetje verandering in brengen. Lees meer stedenbouwkundige columns hier.