Informateur Geert Jansen onderzoekt mogelijkheden nieuw college

12 december 2012 om 00:00 Nieuws

Burgemeester Bolsius kreeg vorige week dinsdag de opdracht een informateur te zoeken. Vanuit verschillende fracties werden namen genoemd waaronder die van landelijke VVD-coryfeeën Ed Nijpels en Pieter Winsemius maar ook van PvdA-er Willem Vermeend. Dinsdagavond werd bekend dat de oud-commissaris van de Koningin in de provincie Overijssel, Geert Jansen (CDA), is aangesteld als informateur. Hij moet verkennen hoe de politiek bestuurlijke crisis kant worden opgelost. De crisis ontstond nadat de VVD-fractie vorige week maandagavond het vertrouwen opzegde in coalitiepartner GroenLinks. DeStadAmersfoort.nl maakte een rondgang langs de fractievoorzitters van de vijf coalitiepartijen en de PvdA.

AMERSFOORT - Informateur Geert Jansen gaat onderzoeken welk nieuw college er kan komen in Amersfoort. Hij zal ongetwijfeld kijken of de breuk tussen VVD en GroenLinks kan worden gelijmd. De kans daarop lijkt niet groot. Mogelijk dat ook oppositiepartij PvdA bij de vorming van een nieuw college wordt betrokken, alhoewel die partij niet staat te trappelen. Drie van de vijf coalitiepartijen: ChristenUnie, D66 en GroenLinks houden nadrukkelijk rekening met een minderheidscollege, al dan niet met gedoogsteun. Alleen het CDA ziet niet zoveel in zo’n minderheidscollege. Belangrijke onderwerpen zoals de westelijke ontsluiting en het groene Beekdal liggen door de val van het college weer helemaal open.

door John Spijkerman

In afwezigheid van VVD-fractievoorzitter Manfred Vogels is raadslid Kees Kraanen VVD-woordvoerder. Hij is duidelijk en gelooft niet in een lijmpoging. ,,Als er wat had moeten worden gerepareerd, hadden we vorige week maandagavond wel een ander besluit genomen. Collegedeelname is belangrijk voor de VVD, maar niet heilig.’’ Kraanen stoort zich aan opmerkingen over het ‘slechte gedrag’ van de VVD-fractie, bijvoorbeeld in de discussie rond de renovatie van het stadhuis. ,,Dat vind ik een overtrokken reactie op onze reactie dat GroenLinks zich niet gedraagt. We zijn een club met liberalen. Je zet niet zomaar je handtekening onder een lening van 21 miljoen euro voor de renovatie van een stadhuis in tijden van crisis.’’ ,,Wij zullen geen gedoogsteun geven op basis van het huidige akkoord. Als de andere vier coalitiepartijen besluiten zonder ons verder te gaan, kunnen ze zich laten herbenoemen door de gemeenteraad.’’ Volgens de VVD zijn er nu drie controversiële onderwerpen: de renovatie van het stadhuis, de westelijke ontsluiting en het Heiligenbergerbeekdal.

,,Het is niet waarschijnlijk dat de VVD met GroenLinks verdergaat’’, denkt CDA-fractievoorzitter Roland Offereins. ,,Belangrijk is dat er een slagvaardig college komt dat bereid is bepaalde zaken zoals het stadhuis, de westelijke ontsluiting maar ook Vathorst op zich te nemen.’’ Wat Offereins betreft worden er geen blokkades opgeworpen. Hij is geen voorstander van de vorming van een minderheidscollege van GroenLinks, D66, CDA en ChristenUnie. ,,Het is niet zo dat de vier die overblijven verdergaan. We staan er heel open in. We kijken waar de burgemeester mee komt.’’ Offereins denkt dat de ‘harde opstelling van de VVD rond de renovatie van het stadhuis van invloed is geweest op de sfeer die ontstond tussen coalitiepartijen. Hij vindt het niet vreemd dat GroenLinks de afspraken in het coalitieakkoord ook op zijn eigen manier ging interpreteren. De houding van de VVD en van de VVD-fractie leidde tot wrevel bij andere coalitiepartijen. ,,Als je het je coalitiepartners zo moeilijk maakt, loop je het risico dat er op dezelfde manier met jou wordt omgegaan. Er was een soort irritatie waardoor er weinig begrip was voor elkaar.’’ Volgens Offereins ligt het voor de hand dat straks de grote partijen VVD of PvdA het voortouw nemen. Hij hoopt op een korte informatie- en formatieronde. ,,Als partijen ertoe bereid zijn, kan er ergens in de loop van januari een nieuw college zijn.’’

ChristenUnie fractievoorzitter Simone Kennedy pleit voor zoveel mogelijk continuïteit in het bestuur van de stad. In eerste instantie wil ze lijmen met de VVD. ,,Als ze mee willen doen, moeten ze zich veel constructiever opstellen. Ze moeten niet arrogant de baas willen spelen.’’ Kennedy vindt het belangrijk dat in deze periode nog zoveel mogelijk controversiële onderwerpen worden afgehandeld zoals de westelijke ontsluiting en de stadhuisdiscussie. ,,Dat kan ook met een minderheidscollege, eventueel met gedoogsteun. Als ze niet te veel eisen.’’ Ze denkt daarbij in de eerste plaats aan de PvdA maar sluit ook de Groep van Vliet niet uit. Als de PvdA toetreedt tot het college, voorziet ze lange onderhandelingen en dat is volgens haar niet goed voor de continuïteit. ,,Wat mij betreft gaan we op de oude voet verder. De fractievoorzitters moeten er samen uitkomen. Als het vertrouwen er is, kan het college verder.’’ Per onderwerp kan er dan worden gezocht naar wisselende meerderheden.

D66 fractievoorzitter Patrick Nederkoorn houdt zich op de vlakte. Hij ziet de VVD nog steeds als een mogelijke coalitiepartij en wil zoveel mogelijk van de oude coalitie behouden. Toch denkt hij dat het niet waarschijnlijk is dat een lijmpoging zal slagen. ,,Maar het is wel het eerste dat je moet onderzoeken.’’ Nederkoorn vraagt zich ook af of er een rol is voor de PvdA als grootste oppositiepartij. ,,Een minderheidscollege zou ook kunnen. Ik ben altijd in voor een experiment. Ik sluit niemand uit, ook geen partijen.’’

GroenLinks fractievoorzitter Hiske Land vertelt zondagavond overleg te hebben gehad met een groep GroenLinksers. ,,We moeten snel verder en zo min mogelijk onderwerpen controversieel verklaren.’’ Eem lijmpoging is mogelijk. maar dan zal de VVD wel actie moet ondernemen, vindt ze. ,,Wij hebben niet gebroken. Als de VVD echt alleen gaat voor een ongelijkvloerse spoorwegkruising aan de BW-laan is er geen opening.’’ Een gedoogconstructie zonder VVD kan ook. ,,We zitten al ver in deze collegeperiode. Je kunt geen nieuw coalitieakkoord gaan sluiten. Per onderwerp worden dan met wisselende meerderheden besluiten genomen.’’ Achteraf gezien was het misschien beter geweest als het college al in 2011 was gevallen rond de miljoenenoverschrijdingen bij het Eemhuis. ,,Maar wie durft dat aan?.’’ Land beaamt dat de opstelling van de VVD in de stadhuisdiscussie van invloed was op de houding van haar partij rond de westelijke ontsluiting.

PvdA-fractievoorzitter Rob van Muilekom staat niet te popelen om deel nemen aan het college. ,,Ik schat de kans daarop op minder dan vijftig procent. Het is ontzettend complex om een jaar voor de verkiezingen in het college te stappen. Als je er geen goed gevoel bij hebt, moet je het niet doen.’’ Als de PvdA mee gaat doen, moet de partij een stempel op het beleid kunnen zetten. ,,Het coalitieakkoord moet de prullenbak in’’, vindt hij. ,,We willen de pijn verzachten voor bepaalde groepen. Wij vragen ons af of je echt alle wijkcentra moet sluiten. Alle minimaregelingen zijn de nek omgedraaid. Daar willen we het over hebben.’’ Daarnaast moet er bij grote onderwerpen gekeken worden naar nut en noodzaak. Van Muilekom denkt daarbij aan de westelijke ontsluiting, de renovatie van het stadhuis, het groene Beekdal, maar ook het zwembad aan de Hogeweg en de Kersenbaan. ,,Als je nut en noodzaak niet overtuigend kunt aantonen, moet je het ter discussie stellen.’’ Van Muilekom vindt dat de huidige coalitiepartijen veel te lang hebben doorgemodderd. ,,Dat maakt het nu ingewikkeld voor anderen om er in te stappen.’’ De ervaringen met de huidige collegepartijen zijn voor de PvdA niet positief, stelt Van Muilekom. ,,Er werd ons weinig gegund. Als dat opnieuw zo is, moeten we niet in het college willen zitten.’’ Hij kan zich voorstellen dat er een minderheidscollege komt. ,,Ik sta er open in. Als ze dat willen krijgen ze het ook. Dan spreken we af dat die club gaat besturen en dan gaan we per dossier beoordelen.’’