Bezuiniging treft opnieuw patiënten Zon en Schild

AMERSFOORT - Na de commotie vorig jaar over de sluiting van de terreinwoningen van Zon en Schild, wordt nu weer een groep patiënten getroffen door een bezuinigingsronde. De instelling moet dit jaar drie miljoen euro bezuinigen, met als gevolg dat de afdeling Larikshof wordt gesloten, terwijl daar veel mensen wonen die destijds uit hun woning op het terrein zijn gezet. ,,Onze vrees dat patiënten na die verhuizing vorig jaar wel eens van schopstoel naar schopstoel zouden gaan, die wordt nu bewaarheid", zegt Kima van der Meer van de Regionale Cliëntenraad Oostelijk Utrecht. De instelling moet 26 bedden 'afbouwen' en 180 personeelsleden ontslaan.

door Bert Vos

Het aantal behandelplekken verminderen, betekent een ingrijpende herschikking van de zorg en die zo te clusteren dat er optimaal gebruik gemaakt wordt van gebouwen en medewerkers, zo schrijft GGZ-Utrecht in zijn bezuinigingsplan. De afbouw van bedden zal plaatsvinden binnen de unit Langdurige Psychiatrie, dus ook voor die patiënten die in de terreinwoningen hebben gewoond en elders op het terrein werden ondergebracht. ,,Dramatisch", vindt Kima de ontwikkelingen binnen de geestelijke gezondheidszorg. De situatie wordt zoals hij dat ziet alleen maar slechter. ,,Ik ben bang voor achteruitgang van het ziektebeeld door slechte zorg, verminderde kwaliteit van leven, vereenzaming, verloedering en in de toekomst mogelijk zelfs dakloosheid en een toename van het aantal zelfmoorden. Want een deel van deze categorie kan helemaal niet zelfstandig wonen." In het bezuinigingsplan dat de Raad van Bestuur aan de Cliëntenraad presenteert wordt gesproken over 'efficiënter en effectiever werken' en 'kwaliteit van de patiëntenzorg blijven waarborgen'.

,,Geruststellende woorden en een misleidende voorstelling van zaken." Kima, die alles waar de cliëntenraad voor vecht; kwaliteit van zorg, als sneeuw voor de zon ziet verdwijnen. ,,De directie staat achter de veranderingen die de kwaliteit van de GGZ volgens hen verbetert. Deze uitspraak doet mij afvragen of ze aan de kant van de patiënten staat, of aan die van de beleidsmakers, die door hun kwalijke agenda van afbraak, waaronder privatisering, concurrentiemodel in de zorg en teveel macht naar commerciële zorgverzekeraars na de vernietiging van het ziekenfonds, er doelbewust op aan koersen dat de grote, reguliere GGZ-instellingen zwaar beschadigd worden."

Hij geeft een opsomming van de afbraak van zorg die Zon en Schild treft. ,,Er is een drastische vermindering van het behandelaanbod, aanzienlijk minder persoonlijke aandacht voor patiënten, afbraak van levensverbeterende voorzieningen zoals het zwembad, reductie van vaktherapieën zoals creatieve therapie en muziek, te weinig en ongeschoold personeel op de groepen, teveel invalkrachten, geen begeleiding voor een uitje of wandeling, et cetera. Toen ik jaren geleden hier klinisch patiënt was, heb ik een hele goede, intensieve behandeling gehad. De behandelmogelijkheden zien er tegenwoordig heel anders uit."

Zelfstandig wonen is voor deze zware groep patiënten niet haalbaar, voorspelt de cliëntenraadmedewerker. ,,Er wordt hen voorgespiegeld, dat als het écht niet gaat, dan hebben we nog de crisishulp. Maar goede psychiatrische hulp is wel iets meer dan crisismanagement: het probeert bij te dragen aan verbetering van levenskwaliteit. Men wil klinische zorg vervangen door ambulante zorg. Maar op de teams, die speciaal hiervoor voor dit laatste zijn opgericht, wordt ook al bezuinigd. Het betekent dat de psychiatrische zorg drastisch zal verminderen in kwaliteit en intensiteit. De capaciteit begeleid wonen is te gering. Zelfs Kwintes, die aan thuisbegeleiding doet, moet bezuinigen. De regering heeft het over een participatiesamenleving. Waarin wij voor elkaar gaan zorgen. Dat is een valse voorstelling van zaken. Er zullen altijd collectieve voorzieningen nodig zijn of mensen gaan uit de boot vallen. Willen we soms een samenleving waarin alleen de mensen met (veel) geld toegang hebben tot voldoende psychiatrische zorg?"