Buurten in de Polder Arkemheen
22 juni 2007 om 00:00 NieuwsZo wordt langs de Eemdijk tussen Eemnes en Bunschoten ter hoogte van “de Oude Pol” 75 meter palendijk feestelijk geopend. Het is een gezamenlijk project van het Waterschap Vallei en Eem en het Nationaal Landschap waarmee de geschiedenis van het waterbeheer in de Eempolder een tastbaar monument van de eeuwenoude strijd tegen het water krijgt.
door Els Verbeek
Palendijken werden voor het eerst in de 15e eeuw gebouwd toen grondeigenaren in dijkbesturen met elkaar gingen samenwerken tegen de gevaren van –toen nog- de Zuiderzee. De paaldijken gingen in de 18e eeuw verloren door de paalworm die vanuit Oost-Azie meekwam met de grote zeeschepen. Het zoudwaterbeestje vrat de palen aan gort. Toen is men overgegaan op dijken met steen en bazalt als extra fundering. De Oude Pol heeft nu vooral een recreatieve functie. Een extra stuk steiger zorgt ervoor dat je goed over het Eemmeer kan uitkijken en er zijn extra picknickplaatsen ingericht. Tussen tien en half een zingt het Spakenburg Visserkoor er. Vanaf twaalf uur vertrekken er vogelexcursies onder leiding van de IVN.
Want Arkemheen is ook Europees Wetland. Weidevogels voelen zich in het landschap dat gekenmerkt wordt door een hoger waterpeil prima thuis. De zogenaamde “veenweidegronden” geven het gebied een bijzondere vegetatie waardoor het voor vogels een rijk foerageergebied is. Grutto’s, kievieten, kleine zwanen, de gele kwikstaart, maar ook de haas en de hermelijn zijn kind aan huis in de polder.
Het Nationaal Landschap Arkemheen-Eemland moet voor de toekomst als recreatiegebied voor mensen uit de omliggende gemeentes behouden blijven. Wethouders van de omliggende gemeentes die ‘het buitengebied’ in hun portefeuille hebben, werkten mee aan de intentieverklaring, om zo samenhangend beleid te vormen op het gebied van recreatie. Er wordt in de plannen rekening mee gehouden dat een derde van de agrariërs binnen tien jaar met zijn bedrijf stopt en een derde andere activiteiten zal ontplooien. Daar wordt nu integraal beleid voor ontwikkeld. Er blijft plaats voor duurzame landbouw onder het motto: open en vitaal. De omliggende gemeentes zullen nu nieuwe projectplannen overeenkomstig de intentieverklaring ontwikkelen.
Volgens voorzitter Wim Huijgen was het niet makkelijk om met zoveel verschillende partijen unanimiteit te bereiken: ,,Er is verschil van inzicht en er zijn verschillende belangen. Landbouworganisatie LTO heeft andere belangen dan bijvoorbeeld “het Gelders Landschap.” Maar alle lokale kennis zat wel bij elkaar aan tafel. Het is niet zo dat het gebied nu op slot gaat. Er kan nog wel gebouwd worden, maar met behoud van het cultuurhistorische en ecologische karakter van het landschap.” Het gebied heeft eenuniek open karakter, de ruilverkaveling van de Eempolder en in Arkemheen de slagenverkaveling –die veel mindere rechtlijnig is- geeft het gebied een heel eigen structuur. Nationaal Landschap Arkemheen-Eemland is een van de twintig gebieden in Nederland die van de overheid de titel ‘nationaal landschap’ kreeg.
Er worden zaterdag ruim twintig activiteiten georganiseerd.
* I-centrum Vathorst is startplaats van de fietstocht “buurten in polder” en fietsboot ‘de Eemlijn’ vaart met auteur Koos Termorshuizen van het boek “De Eem; 18 km verborgen rivier” heen en weer.
* De twee oude stoomgemalen uit Nijkerk (1883) en Putten (1886) zijn werkend te bezichtigen. Ook een van de oudste elektrische gemalen aan de Kortemaatsweg van Eemnes uit 1921 is werkend te zien.
* De burgemeester van Bunschoten opent om 14.00 het Klompenpad “Veen- en Veldendijkpad” aan de Westdijk 36 in Spakenburg.
uZie verder: www.landschapsbeheerutrecht.nl en www.arkemheen-eemland.nl.
