Stationsplein: geen enkele fiets meer op het maaiveld

AMERSFOORT Het Stationsplein wordt eindelijk aangepakt. Vanaf 2020 wordt begonnen met het verleggen van kabels en leidingen. Ingrepen die vooral als hinderlijk zullen worden ervaren door verkeer en voetgangers maar die het begin moeten zijn van een grootse metamorfose. Uiteindelijk wordt het plein een aantrekkelijke plek voor voetgangers en gebruikers van het openbaar vervoer. (Bekijk hier een video-impressie van het nieuw aan te leggen plein).

Jeroen de Valk

De rommelige fietsenzee en de onoverzichtelijke kruisingen moeten verdwijnen. De grootste ingreep wordt waarschijnlijk de aanleg van een fietsenkelder met ruimte voor 5200 tweewielers. De kelder komt onder een aanzienlijk deel van het plein en krijgt twee ingangen: één vanaf de rand van het plein en één vanaf de hoek Smallepad/Kersenbaan. Op het 'maaiveld' zal geen enkele fiets meer te bespeuren zijn. Wie met de fiets komt rijdt de kelder in, stalt daar de fiets en gaat van die kelder direct naar de stationshal.

Plannen voor een nieuw Stationsplein zijn al enkele jaren oud. Maar er komt zoveel bij kijken - ook qua inbreng van omwonenden en ondernemers uit de omgeving - dat de voorbereidingen de nodige tijd in beslag nemen. Na de Visie Stadshart en het Programma Stadshart (beide in 2017) volgden een aantal 'spoorcafés' en andere gelegenheden tot inspraak. In 2020 moet de definitieve Gebiedsvisie Amersfoort Centraal worden vastgelegd.

MEGAFIETSENKELDER Op 3 december stemde de gemeenteraad in met de plannen van verkeerswethouder Hans Buijtelaar voor een megafietsenkelder onder een groen Stationsplein. Maar er zijn nog haken en ogen. Zo vrezen bewoners van de wijk achter de voormalige rechtbank - te vinden naast FrieslandCampina - dat op deze plek een nieuwe kantoorkolos zal verrijzen die ook nog eens bevoorraad moet worden.

De bewoners wisten eerder dit jaar al te voorkomen dat hier een nieuw stadhuis zou komen; mede als gevolg van dit protest werd het ruimere Trapezium-terrein als nieuwe locatie aangewezen. Ook plannen voor een entree naar de fietsenkelder vanaf de Regentesselaan werden met succes bestreden. Hiermee wordt de komende entree vanaf het Smallepad essentiëler.

KASTANJEBOOM Belangrijke elementen op het herontwikkelde plein worden verder: één rijbaan voor het gemotoriseerde verkeer en één breed fietspad in twee richtingen aan de zuidzijde van de Stationsstraat. Er wordt nog gekeken naar de plaatsing van kunstwerken en de mogelijkheid om hier evenementen te laten plaatsvinden. Met het ondergronds gaan van de fietsen wordt veel ruimte geschapen. Niettemin zal voor sommige voorzieningen - al dan niet tijdelijk - geen ruimte zijn. Denk aan de kastanjeboom, de viskraam, het digitale billboard en het kunstwerk De Zonnewijzer. Ze worden verplaatst of verdwijnen definitief.

'GEEN IDENTITEIT' Thans, zo vindt Karres en Brands Landschapsarchitecten - in een rapport in opdracht van de gemeente - heeft het plein  'geen eigen, laat staan Amersfoortse identiteit'. ,,Het ontbreekt aan een herkenbaar, bijzonder gebouw zodat je weet 'ik ben in Amersfoort'. Ook karakteristieke bestrating ontbreekt of een verwijzing naar het moois dat Amersfoort in het stadshart te bieden heeft.''

Bovendien ligt het station een eind van de historische binnenstad. ,,De wandeling van het Stationsplein naar de Utrechtsestraat is achthonderd meter ofwel tien minuten lopen.'' Er wordt gestudeerd op manieren om ook deze toegangsweg een gastvrijer aanzien te geven.