Schrijvers op de Planken in KAdECafé

AMERSFOORT Het voelde als een première. Vrijdag 20 januari jl. speelden drie jonge acteurs van de Theater Vooropleiding Amersfoort een scène uit de roman ‘Arc’ van de Eemlandse schrijver Richard Osinga. Het gebeurt zeker niet elke dag, dat de lange bar van het KAdECafé onderdeel is van een theaterdecor en fungeert als een soort catwalk. De talentvolle acteurs Sofie Stampfl (neurologe), Danique Dekker (goeroe) en Les Koch (bioloog) speelden een kwartier durend bedrijf, omlijst met prachtige muziek en sfeervol licht. Het knappe scenario was geschreven door Sebbe Poll en de performance werd succesvol geregisseerd door producent Jori Hermsen.

Het toneelstuk was de finale van een ambitieuze literaire avond, georganiseerd door de Nacht van de Literatuur en de Bibliotheek Eemland. Karin Horst, specialist cultuur en coördinator Eemlandse schrijvers, interviewde maar liefst vier schrijvers over hun nieuwe boeken. Dat waren achtereenvolgens Mijke Pelgrim over ‘Dwarsloper’, Ali Serik over ‘Land van Weemoed’, landelijkdebutante Frouke Arns over ‘De gelijktijdigheid der dingen’ en Richard Osinga over ‘Arc’. Osinga ervoer de gespeelde scène uit zijn boek als ‘een cadeautje’, maar was wél benieuwd hoe mensen die zijn boek nog niet gelezen hadden het korte toneelstuk zouden beoordelen. 

Voorafgaand aan de toneelscène interviewde Karin Horst eerst Mijke Pelgrim (44). Zij werkt als leraar Engels op een middelbare school. Haar leerlingen en de schoolcultuur bieden veel inspiratie voor haar boeken. Haar roman ‘Dwarsloper’ gaat over de 16-jarige Tessel die wordt geschorst op school en wegloopt. Ze gaat mee protesteren in een Klimaatmars naar Brussel. Tessel ontmoet organisatoren van de Mars en er opent zich voor haar een volkomen nieuwe wereld. Mijke vertelde de anekdote dat ze in een klas trots verslag deed over haar nieuwe boek en dat toen één leerling een vinger opstak en zij dacht: ‘Wat leuk, interesse voor m’n boek’ en dat de leerling toen vroeg: ,,Hebt u onze toets al nagekeken?” Die humor en zelfreflectie zijn typerend voor het werk van Mijke. Ook haar allernieuwste boek ‘Over straatfiguren en wegpiraten’ is vaak grappig. Hoofdfiguur is Dex, een brugklasser, die op schoolreis gaat naar Canterbury. 

KRACHTIGE VROUWEN De tweede schrijver was Ali Serik (60) met zijn nieuwe boek ‘Land van Weemoed – epos van een vergeten generatie’. Dit boek handelt over het heimwee van de eerste generatie Turkse migranten, die in de jaren zestig nog ‘Gastarbeiders’ werden genoemd en in een ‘Turkenpension’ moesten slapen. Maar ook over de herinneringen van de tweede en mogelijk derde generatie. Ali is in 1969 naar Nederland gekomen. Zijn dichtbundels en poëtische romans komen ook in Turkije uit. Hij is in Turkije geboren, maar voelt zich thuis in Nederland. Hij benadrukt dat alle migranten een onderdeel zijn van Nederland en bij ‘onze’ geschiedenis horen. Karin vindt dat Ali zo mooi over de natuur kan schrijven, maar de schrijver reageert met: ,,Na drie uur heb ik de natuur wel voldoende gezien, dan wil ik weer de stad in.” Opvallend is hoe Ali over Turkse vrouwen schrijft. Zij moesten zich bewijzen en vechten, zorgden alleen voor de kinderen, zij zijn krachtige vrouwen. 

De derde schrijfster was Frouke Arns. Zij was stadsdichter van Nijmegen in 2015/2016. ‘De gelijktijdigheid der dingen’ is haar eerste roman. Het verhaal gaat over de jonge Syrische vluchteling Nizar die, volkomen berooid, per fiets de grens oversteekt tussen Rusland en Noorwegen. Daar valt hij in de zorgzame handen van de oude Duitse vrouw Helena. Haar boek kent een open einde en is voor een deel biografisch; in de figuur van Helena verwerkt Frouke herinneringen van haar Duitse moeder. Het wordt door een recensent een ‘verbeeldingsvolle mozaïekroman’ genoemd.

Na de pauze was het de beurt aan Richard Osinga (52). Hij studeerde economie en algemene letteren, werkte naast zijn schrijverschap als diplomaat, internetondernemer en recentelijk zorgondernemer. Zijn nieuwste roman ‘Arc’, waar gaat die eigenlijk over? Dat is niet eenvoudig samen te vatten. Arc is een gen dat ooit een virus is geweest. De thrillerachtige roman gaat over herinneringen, duizenden virussen en gruwelijke gebeurtenissen in een Indiase sekte. Wetenschap, filosofie en religie komen samen. Richard zegt dat hij zelf niet gelovig is maar wel op ’n bepaalde manier religieus is.

VERVOLG Schrijvers op de Planken krijgt een vervolg. De tweede avond vindt plaats op vrijdag 17 februari, ook in het KAdECafé. Met de schrijvers Jelmer Soes, Vera van Brakel, Herman Lunen en Koen Caris, die met ‘Stenen eten’ de Hebban Debuutprijs 2022 won. De derde avond is op zaterdag 18 maart 2023 in de Observant tijdens de Nacht van Literatuur. Met de Belgische debutant Tülin Erkan, Caroline Nelissen en Wim Duijst.