Weer gedoe in 'Vahstal-vete'

AMERSFOORT De relatie tussen projectontwikkelaar Hans Vahstal en de gemeente is al tientallen jaren weerbarstig. Steeds opnieuw komen de twee elkaar tegen in de Keistad en even zo vaak staan ze met de koppen tegen elkaar. Een bindende advies-procedure, bedoeld om en eind aan de strijd te maken, lijkt ook weer te stranden.

Eric van der Velden

De bindende adviesprocedure die een eind moest maken aan het miljoenenconflict tussen de bouwer en projectontwikkelaar Hans Vahstal en de gemeente Amersfoort is na ruim drie jaar mislukt. Althans dat is de indruk van Vahstal, volgens de gemeente is er nog steeds een geslaagd slotakkoord mogelijk.

RAADSINFORMATIEBRIEF Het college wil onder geheimhouding in gesprek met de raad over de achtergronden. Vahstal hoopt dat de raad zijn controlerende taak serieus neemt en ook hem uitnodigt voor een toelichting. De recente raadsinformatiebrief waarmee de wethouders Buijtelaar en Stegeman een stand van zaken geven, noemt hij 'onvolledig'.

Een belangrijke hobbel leek in september 2017 te zijn genomen. De partijen konden zich vinden in een tussenuitspraak van de arbitragecommissie waarmee een onduidelijkheid uit een overeenkomst uit 1998 werd weggenomen. De gemeente had 375 woningkavels aan Vahstal moeten aanbieden en niet 250.

STRIJD Vervolgens laaide de juridische strijd weer op over het aantal ingeloste aanbiedingen op het totaal van 375. Een time-out moest een oplossing bieden. Buiten de bindend adviesprocedure om gingen de advocaten van beide partijen in onderhandeling om de ontstane ruis weg te nemen. Volgens Vahstal kwam er na negen maanden een compromisvoorstel op tafel dat voor hem acceptabel was maar voor de gemeente niet. De gemeente bestrijdt dat er sprake zou zijn geweest van een compromisvoorstel. ,,Uit de verkenning bleek al dat de partijen te ver uit elkaar lagen,'' aldus gemeentewoordvoerder Gjerryt Leuverink.

Vahstal meent dat er sprake is van traineren. ,,Als de gemeente het compromisvoorstel had geaccepteerd dan had dat niet zonder persoonlijke consequenties voor de verantwoordelijke wethouder en zijn belangrijkste ambtenaar kunnen blijven. Het gaat om heel veel gemeenschapsgeld. Ze hadden moeten opstappen.''

LUXE WONINGEN Beide partijen willen dat de bindende adviesprocedure weer wordt opgepakt. ,,Onze insteek is er op gericht het langlopende geschil op zo kort mogelijke termijn met de lopende bindende adviesprocedure op te lossen'', aldus Leuverink. Vahstal wil naast de lopende adviesprocedure een nieuwe bindende adviesprocedure. Hij is naar de rechter gestapt om dat af te dwingen. Dit omdat hij niet langer een andere ergernis voor lief wil nemen. In de huidige procedure wordt uitgegaan van 375 woningen in de goedkope vrije sector. Volgens Vahstal zijn onder ede afgelegde verklaringen van oud-wethouders ter zijde gelegd waaruit blijkt dat het volgens een overeenkomst uit 2005 om kavels voor luxe woningen moest gaan. Het bouwen van luxe woningen levert meer op, wat de schadevergoeding per misgelopen woning hoger maakt.

SCHADEVERGOEDING Vahstal vindt het tijd voor een voorschot op zijn schadevergoeding. De gemeente is gesommeerd tot het overmaken van circa 9 miljoen euro. Hij gaat daarbij uit van 'minimaal 140 niet aangeboden woningen'. Per woning rekent hij 50.000 euro, exclusief wettelijke rente. De gemeente is een alternatief geboden voor dit enorme bedrag: het om niet ter beschikking stellen van de grond van het voormalige ziekenhuis De Lichtenberg voor de bouw van appartementen. De gemeente ziet geen aanleiding om op deze sommatie in te gaan.

BOEK Aan de bindende adviesprocedure gingen al ettelijke verzoenings- en bemiddelingspogingen vooraf. In het door Spitwerk uitgegeven boek Vahstal versus Amersfoort (2016) verhaalt Miro Lucassen -voormalig journalist van de Amersfoortse Courant- meeslepend hoe deze geboren Amersfoorter in dertig jaar tijd een diepgewortelde rancune heeft ontwikkeld tegen het in zijn ogen arrogante en onbetrouwbare gemeentebestuur.

Dit artikel werd eerder gepubliceerd op www.destadsbron.nl, het digitale platform voor regionale onderzoeksjournalistiek. Eric van der Velden is als onafhankelijk journalist verbonden aan De Stadsbron. Hij is tevens bestuurslid van uitgeverij Spitwerk, dat zich mede inspant om onderzoeksjournalsitiek mogelijk te maken. Hij was ook verslaggever bij de Amersfoortse Courant, deel uitmakend van het Algemeen Dagblad.

De Stad Amersfoort publiceerde in 2016 een aantal artikelen als voorpublicatie van het boek 'Vahstal versus Amersfoort' van journalist Miro Lucassen, die zich verdiepte in de 30-jarige historie van de controverse tussen de projectontwikkelaar en Amersfoort.