Rechts van de locomotief uit de 1100-serie een autotrein die Volkswagens afgeleverd had aan Pon’s Automobielhandel. (1962).
Rechts van de locomotief uit de 1100-serie een autotrein die Volkswagens afgeleverd had aan Pon’s Automobielhandel. (1962). Nederlandse Spoorwegen

Ruim 150 jaar spoor: geschiedenis te boek gesteld

1 november 2020 om 08:30 Historie

AMERSFOORT Al meer dan 150 jaar is het spoor niet meer weg te denken uit Amersfoort. Onze stad heeft haar groei en ontwikkeling voor een belangrijk deel te danken aan de komst van de trein. Het werd een knooppunt tussen west, noord en oost. Tot de dag van vandaag is er hier een van de drukste emplacementen, met een groot aantal nationale en zelfs internationale verbindingen.

Amersfoort heeft in het verleden een aantal bijzondere stations gekend, waaronder het overstapstation op de plaats van het huidige Centraal, maar ook het oude stationsgebouw aan het Smallepad, dat als pand nog steeds in ere wordt gehouden. Verder was er bij de Vlasakkers vroeger een halte die maakte dat het gebied rond de huidige dierentuin goed bereikbaar was. Tevens kon je enige tijd op weg van en naar het centrum bij de Koppelpoort in- en uitstappen. Recentelijk zijn er tevergeefs pogingen ondernomen om dat opnieuw mogelijk te maken door een halte Eemplein.

Rond het spoor ontstonden industrieën die landelijke bekendheid kregen, zoals de Phoenix Bierbrouwerij, de sigarenfabrieken Oldenkott en Sopla, koekjesbakkerij Meursing alsmede iets verder weg het Erdalconcern met ondermeer de Prodentfabriek. Ook was er een sterke wisselwerking tussen het spoor en het garnizoen. Vooral in de tijd van de dienstplicht, toen elk weekend duizenden soldaten even met verlof mochten. Nu is Amersfoort vooral van belang voor materieelverplaatsingen.

WAGENWERKPLAATS Een aparte plek nam de zogenoemde Wagenwerkplaats in, het centrale reparatie- en onderhoudsbedrijf voor goederenwagons. Daarvan reden er ooit zo’n 30.000 van in Nederland, maar het fijnmazige wegvervoer nam die taak over. Het unieke complex, waar ooit zo’n 700 mensen werkten, is gelukkig grotendeels behouden gebleven en bloeide weer op door vele nieuwe functies.

(Artikel gaat verder onder de afbeelding.)


Nederlandse Spoorwegen

TIJDLIJN MET ZIJSPRONGETJES In het boek wordt in principe de tijdlijn van 1863 tot heden aangehouden, maar af en toe is er een zijsprongetje. Zoals bijvoorbeeld naar de mooie en vooral degelijke kartonnen plaatsbewijzen van weleer. Het is bijna niet voor te stellen, maar daar zijn er in de loop van de tijd letterlijk duizenden verschillende met Amersfoort erop van uitgegeven.

50.000 PASSAGIERS PER DAG Momenteel spreken we hier over gemiddeld ruim 50.000 in- en uitstappende treinreizigers per werkdag. Dit nog lós van het overstappen. Hoe het zover gekomen is en wat daar allemaal bij kwam kijken wordt getoond in het nieuwe boek “Ruim anderhalve eeuw Amersfoorts spoor” van Jan Carel van Dijk. Prachtige foto’s voorzien van compacte teksten geven maximale informatie en de nodige wetenswaardigheden. Bijvoorbeeld dat Amersfoort momenteel niet drie maar zelfs vier en in zekere zin zelfs vijf stations telt.

Het boek telt tachtig pagina’s, heeft gesatineerd papier en is voorzien van een harde kaft met glanslaminaat. Het is uitgegeven door de Stichting Flehite Publicaties en vanaf volgende week te koop voor 14,95 euro bij de boekhandel of via de site van de Oudheidkundige Vereniging Flehite.

Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie