Tentoonstelling Artsen(l)eed in Nationaal Monument Kamp Amersfoort geopend

AMERSFOORT Nationaal Monument Kamp Amersfoort opent vanaf 20 januari de nieuwe wisseltentoonstelling, getiteld Artsen(l)eed. Hierin staat de Eed van Hippokrates centraal, waarin artsen zorgvuldigheid zweren en patiëntenbelang voorop wordt gesteld.

In de tentoonstelling Artsen(l)eed worden zeven artsen uit Kamp Amersfoort belicht: drie organisatoren van Medisch Contact, één Joodse arts, één arts als gijzelaar en de twee nazi-kampartsen. Centrale vraag is hoe het mogelijk is dat artsen, die dezelfde beroepseed hebben gezworen, in feite tegenover elkaar in een concentratiekamp belandden. De wisseltentoonstelling blijft een jaar lang staan.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog verenigde het overgrote deel van de 6.500 Nederlandse artsen zich vanaf augustus 1941 in een geheime verzetsorganisatie, Medisch Contact genaamd. Door middel van centraal gestuurde kettingbrieven wisten de artsen succesvol de nazi’s te frustreren. Zo mislukte de oprichting van de nationaalsocialistische Artsenkamer en de invoering van de Ziekenfondsenwet. Tal van opgelegde plichten werden genegeerd, zoals het melden van slachtoffers van schot- en steekwonden, het leveren van personeelslijsten voor de Duitse oorlogsindustrie, het keuren van arbeiders enz. Tweemaal zijn groepen deelnemende artsen opgesloten in Kamp Amersfoort: 11 in begin 1942 en ongeveer 285 in de zomer van 1943.

Vanaf augustus 1941 werden in Kamp Amersfoort door de nazi’s verschillende groepen opgesloten, in totaal 47.000 personen waaronder vele duizenden dwangarbeiders voor de Arbeitseinsatz, verzetsstrijders, Joden, communisten, gijzelaars, (vermeende) criminelen zoals zwarthandelaren, Amerikaanse staatsburgers, Jehovah’s getuigen en Sovjet-krijgsgevangenen. Enkele honderden gevangenen tekenden onder dwang een contract als SS-Frontarbeiter en belandden zo aan het Oostfront. Naar schatting driekwart van de gevangenen werd naar andere kampen doorgevoerd voor dwangarbeid, waarvan velen nooit zijn teruggekeerd.