Thjum Arts is de kersverse winnaar van het Cameretten Festival 2021.
Thjum Arts is de kersverse winnaar van het Cameretten Festival 2021. (Foto: Jaap Reedijk)

Winnaar Cameretten Festival Thjum Arts: ‘Succes is een meevaller’

30 november 2021 om 08:30 Achtergrond

AMERSFOORT Ja, hij heet echt Thjum, naar een personage uit het boek ‘Doodverf’ van AFTh. Van der Heijden en ja: hij groeide op in Hoevelaken, woont sinds kort weer in Amersfoort en beschouwt die stad als zijn basis en ja: hij heeft haast, want als kersverse winnaar van het Cameretten Festival 2021 wordt hij opeens voor allerlei interviews en programma’s gevraagd. Op weg naar de studio van Radio Rijnmond in Rotterdam heeft cabaretier Thjum Arts (28) gelukkig nog nét even tijd voor een diepte-interview op het centraal station van Amersfoort. 

Het maffe is: zonder corona had Arts nooit meegedaan aan het Cameretten Festival. Hij zou eigenlijk door Nederland gaan toeren met zijn eerste avondvullende programma, maar dat feest ging niet door toen corona zijn lelijke kop opstak. Om toch bezig te blijven besloot hij om ‘dan maar’ mee te doen aan het heilige der heiligen: het Cameretten Festival. Een enorm risico, want als je al in de finale hebt gestaan van het Leids Cabaret Festival, moet je op het Cameretten nóg beter zien te scoren. 

Je verliest meer dan je wint, waarschuwde iedereen. En zie daar. Ondanks de extra stress omdat het Festival noodgedwongen een dag werd vervroegd vanwege de nieuwe coronamaatregelen, kwam, zag en overwon Arts. Hij is best trots, want hij won zowel de Jury- als de Publieksprijs en dat voor een autodidact. Bijna alle winnaars van grote cabaretprijzen komen van Comedy Train of de Konings Theater Academie, Thjum leerde de eerste kneepjes van het vak van zijn leraar Duits op het Hoogeland College in Amersfoort, Rob Suter. 

Iedereen lag dubbel van het lachen

‘ROB SUTER, ONTHOU DIE NAAM’ Thjum groeide op in Hoevelaken met zijn ouders en twee jongere broertjes. Op basisschool De Hoeve was hij heel actief met toneel bezig. Bij de eindmusical speelde hij de ‘minister van langzaam aan’. Thjum: ,,Ik heb een trage stem, dus die minister van langzaam aan werkte heel goed, iedereen lag dubbel van het lachen.’’

Niet voor niks koos hij vervolgens voor het Hoogeland College in Amersfoort, want daar doen ze veel aan buitenschoolse creatieve vakken. Waar vervolgens niets van kwam. ,,In de onderbouw was ik veel te onzeker en niet bezig met theater. Ik was een stille jongen, ik kwam niet echt uit de verf.’’ Tot ieders en ook zijn eigen verbazing koos Thjum in de bovenbouw toch voor het vak Theater. Zo ging het balletje rollen. Zijn allereerste optreden was bij de Talentenjacht van school. ,,Iedereen deed iets met muziek of coverde iets bestaands, dus ik dacht: ik ga gewoon iets vertellen. Ik kende nul andere komedianten, ik had er geen benul van dat ik grappig was. Ik weet nog dat ik me bij dat optreden richtte tot de jongste leerlingen. Ik had het erover hoe iedereen zich verheugt op uitgaan en hoe triest dat uitgaan eigenlijk is. Met van die kansloze gesprekken in de kroeg over wie er allemaal niet zijn, haha. Ik had het eigenlijk amper voorbereid, dat zou ik nu nooit meer durven.”

PIJNLIJKE LEERSCHOOL Na dit doorslaande succes nam docent Duits én Drama Rob Suter Thjum onder zijn hoede. Suter is een begrip op school, als hij wat in je ziet, dan kún je wat. Waardoor Thjum ook meteen beter in de groep lag. En wel uit de verf kwam. En hoe. Hij ging optreden in Amersfoort. Podium KOSMIK (voorheen De Nieuwe Erven) voelt nog steeds als thuis spelen. ,,Ik heb vier jaar op een studentenkamer gewoond in Utrecht, maar ben niet voor niks terug verhuisd naar Amersfoort. Het publiek kent me, dan ga je met meer vertrouwen een show in, het is fijn een thuisbasis te hebben. En ik kan makkelijker op bezoek bij mijn ouders, dat ook.’’

Zeker in het begin had ik soms dat niemand hoefde te lachen

Nadat hij in 2013 had geoefend op het publiek in Amersfoort, reisde hij daarna door heel Nederland om op te treden. Soms moest hij twee uur reizen om acht minuten op een podium te kunnen staan. Zijn eerste vier jaren golden op die manier als een soms pijnlijke leerschool. ,,Zeker in het begin had ik soms dat niemand hoefde te lachen. Mijn grappen waren dan dus niet goed genoeg en je moet ook leren hoé je iets brengt.”


Tekst gaat verder onder de afbeelding. 


Zodra het kan gaat Thjum Arts door het land toeren met andere finalisten van het Cameretten Festival. In september 2022 volgt dan hopelijk alsnog zijn avondvullende eerste programma. (Foto: Conny van den Bor)

EYE OPENER Arts begon zijn bestaan als comedian door niet naar zijn collega’s te kijken, daarna leerde hij veel door juist wél naar ze te kijken om zo een heel eigen stijl te ontwikkelen. ,,Van de Vlaamse cabaretier Wim Helsen kreeg ik nog het grootste compliment. Die zei dat hij iets had gezien wat hij nog niet eerder gezien had.” Wat is dan die unieke stijl die hij heeft ontwikkeld? ,,Ik hou er niet van om grove dingen te zeggen over seks en zo, hoewel ik er wel om kan lachen van anderen zoals Theo Maassen. Ik doe veel met mimiek en stiltes, timing is belangrijk, ik wacht vaak lang voor ik iets zeg. Inhoudelijk ben ik spiritueel, filosofisch, doordacht, ik probeer grappig te zijn zonder af te breken. Het thema van mijn show is om uit mijn hoofd en in mijn lichaam te komen. Ik breng graag over dat ik op een andere manier naar dezelfde dingen kijk als de mensen om me heen. Dat is toch een bepaalde zendingsdrang, hoewel ik goed besef dat iedereen toch met zijn eigen bril kijkt. Soms komen mensen naar me toe die zeker weten dat ik iets op een bepaalde manier heb bedoeld terwijl dat voor mij dan een eye-opener is.”

We moeten reëel zijn, hard werken is geen garantie op succes

SUCCES IS EEN MEEVALLER Zodra het kan gaat hij door het land toeren met andere finalisten van het Cameretten Festival. In september 2022 volgt dan hopelijk alsnog zijn avondvullende eerste programma. Daarnaast wil hij ook gastlessen blijven geven, zoals hij nu ook al doet. ,,Ik doe dat voor jongeren met een tussenjaar, die niet goed weten wat ze willen na de middelbare school. Die zoektocht, die iedereen heeft, kom ik door met die jongeren om te gaan soms dubbel zo hard tegen. Want ik moet er ook staan als het even niet zo goed met me gaat. En ik moet leren omgaan met de spanning voor een groot festival. Door les te geven leer ik dus ook veel over mijn eigen mentale gezondheid en dat is belangrijk.”

ZENDINGSDRANG De zendingsdrang komt bij het lesgeven stiekem toch ook weer een beetje om de hoek kijken. ,,Wat ik wil meegeven is dat er geen garantie is dat je krijgt wat je wil als je er voor werkt. Maar als je toch moet werken, doe het dan voor iets wat je echt wil. Je kunt ook vet falen in een kantoorbaan, dus dan kun je maar beter falen in iets dat je graag doet. Ik heb ooit stage gelopen bij Loesje in Arnhem, waar ik een soort Ted-talk ontwikkelde, met de titel: Succes is een meevaller. Dat vind ik nog steeds mooi. We moeten reëel zijn, hard werken is geen garantie op succes. Maar ga het gewoon dóen, ervaar. Het gaat om het doorlopen van mentale processen. Dat geldt net zo hard voor mezelf, ook als ik dit festival niet had gewonnen.”

door Conny van den Bor