Kaalstaart: alweer een vrijwilligersinitiatief zonder subsidie

12 augustus 2021 om 11:00 Politiek

AMERSFOORT Fatma Koser Kaya, sinds 2018 wethouder van cultuur, maakt werk van het bezuinigen op laagdrempelige initiatieven waar nauwelijks op bezuinigd kan worden. Evenementen die professionele kwaliteit bieden maar drijven op netwerken van vrijwilligers, veelal in de loop van decennia opgebouwd: neem de Havikconcerten en Theater Terras. 

De afdeling cultuur binnen het stadhuis, die onder haar verantwoordelijkheid valt, besloot onlangs ook een subsidieaanvraag af te wijzen van het evenement Kaalstaart. Dit is volgens de organisatie ‘een jaarlijks terugkerend festival op het snijvlak van kunst, techniek en wetenschap’. 

Culturele organisatoren weten dat aanvragen kunnen worden afgewezen. Maar medeorganisator Harmen Zijp vraagt zich af of de aangevoerde argumenten hout snijden. Hij stuurde de correspondentie naar deze krant: ‘de aanvraag met toelichtende documenten, de afwijzing en vervolgens de reactie op die afwijzing. Het is misschien niet geheel toevallig dat de woordvoering van Kaalstaart in handen is van de Stichting Absurd Nederland.’

Het zou niet als argument voor afwijzing mogen worden opgevoerd

PRIJZIGE LOCATIE Volgens de afwijzing schiet Kaalstaat tekort als het gaat om ‘zakelijke kwaliteit’. De toelichting luidt: ,,Er zijn weinig andere financieringsbronnen en er wordt wel voor een prijzige locatie gekozen. Bovendien is het honorarium voor de exposanten aan de lage kant.’’ Wat betreft de ‘andere financieringsbronnen’: Zijp herinnert de gemeente aan een nieuwsbrief waarin werd geschreven dat in dit geval ‘de begroting voor 100 procent uit subsidie mag bestaan’. Zijp: ,,In dit licht doet het gegeven dat er weinig andere financieringsbronnen voor deze editie van Kaalstaart zijn, niet ter zake. Het zou niet als argument voor afwijzing mogen worden opgevoerd.’’ 

De ‘prijzige locatie’ bestaat uit schepen en de Eemhaven. Kaalstaart wil hier exposeren, aangezien de tot dusverre gebruikte locaties geleidelijk verdwijnen. Zijp schrijft: ,,Kaalstaart is ontstaan in oude industriegebouwen rond de Eemhaven. Met de herbestemming tot dure woon- en werklocaties van achtereenvolgens Rohm & Haas, de Prodentfabriek en recent ook Warner Jenkinson, is een belangrijke pijler onder Kaalstaart weggevallen.’’ 

SCHEPENMANIFESTATIE In een eerder gesprek toonde de commissie - de Brede Adviesgroep Cultureel Klimaat (BACK) - zich enthousiast over ‘het idee van een varende kunstmanifestatie die Amersfoortse kunstenaars een podium geeft buiten de stad en lokale initiatieven verbindt met de regio’, zo memoreert Zijp ook. Hij vraagt zich af of de vertegenwoordigers van de BACK zich dit gesprek nog voor de geest kunnen halen. De schepenmanifestatie is al voorbereid: kunstenaars zijn gevonden, het veiligheidsplan is door de gemeente goedgekeurd en er is toestemming van de havenmeester voor het gebruik van de insteekhaven. De ‘Kaalstaartvaart’ zou plaatsvinden op 2 en 3 oktober. Zijp cum suis vroegen hiervoor aan de gemeente een bijdrage van 15.000 euro.

In dat geval staat Kaalstaart inderdaad op losse schroeven 

LOSSE SCHROEVEN Over het ‘lage honorarium’ voor exposanten schrijft Zijp dat Kaalstaart de algemeen geaccepteerde ‘fair practise pay’ hanteert. Kaalstaart als geheel bestaat sinds negen jaar en rekent geen tarief voor de organisatie. Zou de organisatie een ‘cao-conform uurtarief’ rekenen, dan zou dat resulteren in een declaratie van zeker 15.000 euro.

Staat met deze afwijzing de Kaalstaartvaart op losse schroeven? Zijp schrijft aan deze krant: ,,Er loopt nog een aanvraag bij het K.F. Heinfonds, maar zonder bijdrage van de gemeente is de kans groot dat deze ook wordt afgewezen. In dat geval staat Kaalstaart inderdaad op losse schroeven, omdat enkel publieksbijdragen te weinig zijn om het festival - ook in de kleinst denkbare vorm - te kunnen organiseren.’’ 

Hij vervolgt: ,,We oriënteren ons momenteel op andere steden en provincies, maar doen dat met enige tegenzin. De wortels en een groot deel van het publiek bevinden zich namelijk in Amersfoort.’’

Vorig jaar liet de BACK al zelf weten dat het op pad werd gestuurd met vage criteria als ‘diversiteit’, ‘makers en talent’ en dergelijke. De commissie schreef ‘een duidelijke artistieke visie of signatuur’ te missen. Niettemin ging de BACK aan slag, en leverde het met hangen en wurgen de adviezen. Wethouder Koser Kaya, een voormalig Tweede Kamerlid uit Den Haag zonder culturele achtergrond, nam de adviezen over. 

Door Jeroen de Valk