COLUMN

25 april 2021 om 13:18

Bezit

Sommige uitspraken blijven levenslang resoneren in je hoofd. Het zijn woorden die, vaak onnadenkend uitgesproken, zich hebben vastgehecht in jou, en deel zijn gaan uitmaken van jouw levensverhaal. Zo'n uitspraak die bij mij is blijven haken, kwam van een tante die op kraambezoek kwam, meer dan twintig jaar geleden. De bevalling vond ik een emotionele en fysieke krachtsinspanning, en ik was moe en nog helemaal beurs toen zij onze dochter kwam bewonderen en hartelijk zei: ,,'t Is een heel bezit, hè, kinderen!"


Kinderen – een bezit? De verbazing en ontzetting galmde door mijn hoofd. Kinderen kun je misschien een hele zorg noemen, een hele vreugde zeker, flink wat gedoe ook, ontroerend, hartverwarmend, uitputtend, een nieuwe verantwoordelijkheid – dat allemaal, maar bezit? Nooit.


Het was de aangrijpende documentaire over de kinderen van Ruinerwold die deze onbeduidende woorden terugbrachten in mijn herinnering. Daar zag ik wat er kan gebeuren als ouders hun kinderen als hun bezit beschouwen, en niet als nieuwe mensen, met een eigen taak in het leven, een eigen wil en eigen mogelijkheden. Kleine mensjes waarvoor jij een tijd mag zorgen, zodat ze sterk en wijs worden en hun plaats in de wereld mogen innemen. Je bent elkaar gegeven, als ouders en kinderen, maar niet elkaars bezit.


Maar de band tussen ouders en kinderen is onontkoombaar. Alle kinderen zijn loyaal aan hun vader en moeder. Die loyaliteit maakt hen kwetsbaar. Deze negen zijn ook loyaal, terwijl de oudsten tegelijkertijd erkennen wat hen is aangedaan. Zij moeten hun weg in het leven vinden met de erfenis van een opvoeding waarin vast goede momenten waren, liefde en zorg – maar waar angst, eenzaamheid en mishandeling toch de boventoon voerden. Toch krijg je de indruk van sterke jonge mensen, tegen de verdrukking ingegroeid. Diep respect.


Ook als er al tien, of dertig, jaar geen contact meer is tussen kind en ouder, blijft het je kind-met-wie-geen-contact-is, blijft het je ouder-die-je-niet-wilt-zien. Je eigen weg gaan kan soms het beste zijn, maar het is nooit een weg die je alleen maar winst oplevert. Wij hechten de hoogste waarde aan vrijheid. Maar elk individu is een schakel in de geslachten, een kraal aan de ketting van de geschiedenis. In de kerk voel ik mij een deel van dat grote geheel. Bijvoorbeeld als het Onze Vader wordt gebeden en ik me ontroerd realiseer dat deze woorden van generatie op generatie zijn overgeleverd, onveranderd sinds de tijd van Jezus zelf. Een gebed dat jou, mens van hier en nu met je eigen plannen en kwaliteiten, verbindt met mensen uit al die voorbije eeuwen en mensen van nu uit zoveel landen. Zo'n gebed, zo'n gemeenschap, dát is pas een bezit. Of nee, ook dat is geen bezit. Het wordt je gegeven en het moet gekoesterd worden.


Diederiek van Loo

stadsdominee.nl