Het vinden van een betaalbare koopwoning is problematisch voor veel mensen.
Het vinden van een betaalbare koopwoning is problematisch voor veel mensen. Wouter van Dijk

'Bouw ook sociale koopwoningen'

26 april 2021 om 14:04

'Er is een énorme vraag en vrijwel geen aanbod'

Jeroen de Valk

PREMIUM ‘Bouw ook sociale koopwoningen’; een motie onder dit motto werd aangenomen door de gemeenteraad. De raadsfracties willen dat in Amersfoort meer woningen worden gebouwd voor mensen met een gemiddeld en een wat lager inkomen. In vergelijking met andere steden zou er voor deze groepen weinig te vinden zijn in de stad.


De gemeenteraad constateerde dit al eens in 2019, maar veel veranderde er toen niet. Behalve dan dat de bovengrens voor een ‘sociale koopwoning’ in één keer werd opgetrokken van twee naar ruim drie ton, overeenkomstig de overspannen ontwikkelingen op de woonmarkt.


VERPLICHT PERCENTAGE Nu moet er wel wat gebeuren. Een verplicht percentage sociale koopwoningen kan worden opgenomen in de bestemmingsplannen en daarmee worden verplicht aan projectontwikkelaars, zo schrijven de indieners van de motie: Denk en Lijst Sanders. Wethouder Menno Tigelaar en zijn ambtenaren zullen in gesprek gaan met wooncorporaties, met de vraag of zij willen en kunnen meewerken.


KOOPGARANT Ook pleiten de indieners voor het invoeren van de ‘koopgarant’-methode.
In Ede worden nu honderd woningen volgens deze regeling verkocht door de gemeente. Ze kosten ruim twee ton en zijn bereikbaar voor huishoudens die maximaal een halve ton verdienen.

De koper kan de woning later terug verkopen aan de gemeente, die de woning dan weer voor dezelfde doelgroep in de etalage zet. Wethouder Menno Tigelaar zal ook gaan praten met de gemeente Ede.


PROBLEMATISCH Het vinden van een betaalbare koopwoning is problematisch, om te beginnen natuurlijk omdat ze steeds duurder worden. Wie beschikt over een gemiddeld of laag inkomen, wordt zowat de gemeente uitgejaagd. Politieagenten, leraren en verpleegkundigen zijn hard nodig maar vinden veelal geen woning in de stad. Maar er zijn meer redenen waarom dit zo belangrijk is.

Het kopen van een woning is een mooie investering nu spaargeld niets meer opbrengt. De spaarrentes zijn dusdanig gekelderd, dat ze zelfs geen gelijke tred meer houden met de inflatie.


Ook ontwikkelingen op de arbeidsmarkt spelen mee. Steeds meer bedrijven hebben een steeds dikkere ‘flexibele schil’ van tijdelijke arbeidskrachten. Die medewerkers, en zzp’ers in het algemeen, bouwen niet of nauwelijks een pensioen op. Dankzij het kopen van een woning kunnen zij zijn verzekerd van een minder zorgelijke oude dag.
In Amersfoort krijgen projectontwikkelaars al de opdracht om grote bouwprojecten democratisch te verdelen: een derde gaat naar de sociale huur, twintig procent wordt gebouwd voor de middeninkomens en de rest gaat naar de vrije sector.

w        [Lees het uitgebreidere artikel over dit onderwerp op De Stad Amersfoort.nl Premium.


Die twintig procent voor de gemiddelde inkomens werd enkele jaren terug ingevoerd dankzij een motie van Noëlle Sanders (toen nog D66, nu Lijst Sanders). Zij is makelaar, naast haar werk in de raad. Daarbij werd tot dusverre echter vooral gedacht aan te realiseren huurwoningen.

Natuurlijk bestaat het risico dat handige zakenlieden zo'n woning aanschaffen, even wat verbeteringen aanbrengen - een nieuwe badkamer, een dakkapel - en daarna het huis voor een veel hoger bedrag doorverkopen, niet zelden verdeeld in meerdere kleine appartementjes. In Amersfoort bestaat daarom de ‘zelfbewoningsplicht'; die verplicht de koper er zelf te gaan wonen gedurende tien jaar. Dit is te lezen in het Actieplan Huisvesting Middeninkomens van de gemeente.

Een andere verplichting is, dat de oppervlakte van een woning in het middensegment toch echt niet kleiner dan vijftig vierkante meter mag zijn.

VRIJWEL GEEN AANBOD Sanders: ,,Als makelaar spreek ik de héle dag mensen die maximaal 40.000 verdienen en niets kunnen kopen. Er is een énorme vraag en vrijwel geen aanbod.’’

De VVD was - als een van de weinig fracties - tégen de voorstellen. Dat viel te voorspellen, want de liberalen willen de corporaties en de projectontwikkelaars als vanouds met zo min mogelijk regels opzadelen. Om die reden stemde de VVD ook tegen een motie, eerder die avond, om middeldure huurwoningen gedurende 25 jaar in de middencategorie te houden. Een voorstel om ook dit te onderzoeken, kreeg niettemin een meerderheid.

Door Jeroen de Valk

Het vinden van een betaalbare koopwoning is problematisch, om te beginnen omdat ze steeds duurder worden.