COLUMN

26 maart 2021 om 13:18

Herinneringen maken

De uitgelatenheid van de mensen op het ijs en in de sneeuw een paar weken geleden. Het afgeladen Randenbroekerpark, de Eemzijde, de Treek. Herinner je je dat nog? Zo blij om lekker los te gaan, om te spelen als een kind. De witte schoonheid van stad, land en bossen. Iemand zei: ‘dit is een heerlijk moment om helemaal in te stappen, om herinneringen te maken’.

Het motto ‘herinneringen maken’ is vooral naar voren gebracht door de Deense geluksonderzoeker Meil Wiking. Hij schreef in 2019 een boek onder deze titel. Maar ook in de hoek van mensen met een levensbedreigende ziekte wordt het belang van ‘herinneringen maken’ onderstreept. Foto’s, geluidsopnamen, video, een herinneringsdoos: het zijn middelen om iets van wat we nu nog samen hebben door te geven. De mens heeft daar wat mee, proberen herinneringen vast te leggen. Zo was het, zo was zij. Daarom maken we al sinds eeuwen dodenmaskers, beelden en schilderijen. En nu doen de selfies iets in die richting. Het vastleggen van een moment, een uiterlijk; dat kan onze herinnering op gang helpen. ‘Weet je nog, die zondagmiddag op het ijs.’

Maar echte herinnering is - denk ik - toch wat anders. Dat zit meer vanbinnen, dat is een gevoel, mooi, pijnlijk of lelijk, verheugend of angstaanjagend. Die herinneringen maak je niet, die overkomen je. Zoals jouw gevoel als je het ijs op stapt, op die zonovergoten vaart, dan ervaar je iets dat zich, meer dan welke foto ook, in je vastzet, het wordt je ‘innig’ en dat kun je je dan ook hér-inneren. Herinneren is wat mij betreft dus meer een cadeautje, meer dan iets dat je máákt.

Aan tafel, een mooie maaltijd met mensen samen, vriendschap, daar ontstaan soms de mooie herinneringen. In de christelijke traditie wordt die ervaring gekoesterd in de symbolische maaltijd van de eucharistie, ook wel het avondmaal. Volgens de overlevering de laatste maaltijd van Jezus met zijn leerlingen, waarin hij het delen van het voedzame brood en de sprankelende wijn vergelijkt met zijn eigen overgave aan zijn idealen, zijn relatie met God, tot het bittere eind. De apostel Paulus laat Jezus zeggen: ‘Doet dat tot mijn gedachtenis.’ In het samen delen, zoals ooit eens werd gedeeld, blijft de herinnering levend. En wordt als model overdraagbaar aan volgende generaties. Tot op vandaag vieren christenen die maaltijd, vooral in deze week voor Pasen. Om zich weer te her-inneren met welke voorganger zij de levensweg gaan. Herinneren door te doen, weer te ervaren. In een liefdesliedje van Jeroen van der Boom kom ik iets daarvan tegen:

‘Laten we herinneringen maken. En ze levend houden tot in eeuwigheid. Als het lukt om deze liefde te bewaren. Komen wij als overwinnaars uit de strijd.’

‘Herinneren moet je doen.’ En dat in naam van de liefde. Maak je dat maar innig, en ga het steeds weer doen.

Paul van der Harst