Annemieke Thomas (tweede rij, uiterst rechts) loopt de stille ‘Tocht van vrees en hoop’, die sinds 2017 wordt gelopen.
Annemieke Thomas (tweede rij, uiterst rechts) loopt de stille ‘Tocht van vrees en hoop’, die sinds 2017 wordt gelopen. Kamp Amersfoort

Tocht van vrees en hoop

23 april 2020 om 08:44

Annemieke (1) zag vader nooit meer terug

AMERSFOORT Er zijn geen samenkomsten, geen grote herdenkingen. Toch zal ook dit jaar de avond van 4 mei een avond van gedenken zijn. De namen van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog staan niet alleen gegrift in steen, maar ook in het geheugen van veel mensen.

Ans Bruins

Bij de razzia in Putten, zondag 1 oktober 1944, als vergelding op de aanslag bij de Oldenallerbrug tussen Nijkerk en Putten, werden alle mannen van Putten opgesloten in de kerk. Ze werden op de trein gezet naar Kamp Amersfoort. Johan Thomas, vader van de toen éénjarige Annemieke, uit Harderwijk, was daarbij. ,,Vader was naar de vroegmis geweest. Hij zou samen met zijn zwager op de fiets naar Achterveld gaan om hun zieke schoonmoeder te bezoeken. Bij Putten werden ook zij opgepakt." Vanuit Kamp Amersfoort werden veel gevangenen weggevoerd naar werkkampen in Duitsland. De moeder van Annemieke heeft lang gehoopt dat haar man weer thuis zou komen. ,,Pas in 1948 kwam het bericht van het Rode Kruis dat hij vermoedelijk was overleden en begraven in een massagraf in het Duitse Sandbostel."

Moeder Thomas heeft nooit veel verteld over deze tragische episode in haar leven. ,,Mijn moeder was al op leeftijd toen we samen met haar een steen met de naam van mijn vader op het massagraf hebben gelegd. Het was heel emotioneel, maar hiermee sloot zij een lange periode af. Sinds 2017 wordt op 11 oktober in Amersfoort de stille 'Tocht van vrees en hoop' gelopen, vanaf Kamp Amersfoort naar het station. Hiermee gedenkt men alle gevangenen die vanuit het kamp op transport gingen naar Duitsland. Samen met broer Herman en vele anderen loopt Annemieke mee. ,,Ik loop bewust vooraan, achter de burgemeesters. Ik denk aan mijn vader, hoe wanhopig en verdrietig hij daar gelopen moet hebben. Want hij dacht aan zijn zwangere vrouw en zijn vier kinderen." Annemieke geeft aan dat mede door deze tocht en haar betrokkenheid bij Kamp Amersfoort de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog haar veel meer raakt dan vroeger. ,,Men kende mij als het kind zonder vader." Dit jaar gaat de herdenking van de overdracht van Kamp Amersfoort aan het Rode Kruis op 19 april 1945 - 75 jaar geleden - niet door. Annemieke, die sinds 1984 in de Cantorij van de Xaverius zingt, zou meezingen in het zogeheten Nabestaandenkoor. Een compilatie van het thuis door koorleden afzonderlijk voor de camera ingezongen 'Mag ik bij jou' (Claudia de Breij) wordt in plaats daarvan uitgezonden op kampamersfoort.nl. 'Naam die mij heeft overschaduwd, / licht, zwaluw op de wind, / aangezicht mij toegekeerd, / mij ontvaderd kind'. De regels uit dit lied van Huub Oosterhuis bij Psalm 22 verwoorden haar gevoel, zegt ze. ,,Door de oorlog ben ik een ontvaderd kind."