Verse kersen uit Bloeidaal

7 juli 2020 om 15:34

'Vanuit de hele regio komen mensen hier kersen halen!'

Gerrit Steen

PREMIUM Liefhebbers van verse kersen hoeven al vanaf 2010 niet meer naar de Betuwe te rijden maar kunnen terecht bij Kersenkwekerij Bloeidaal Amersfoort, gevestigd op de Hogeweg 233. De bloesempracht heeft plaatsgemaakt voor groene minikersjes, die op hun beurt zijn uitgegroeid tot heerlijke zoete donkerrode kersen. Kersenman Jan Kok uit Hoevelaken: ,,Liefhebbers vinden het heerlijk om een paar kilootjes langs de weg te kopen en tegelijk weg te breken uit de coronastress van de afgelopen weken. Hier kun je die 1,5 meter even vergeten!”

,,Het was altijd een droom van me om dit te doen. Dat is zo rond 2010 begonnen maar wel met de nodige tegenslagen hoor. Ik ben toen uit het niets begonnen op de boerderij van mijn ouders met behulp van een teeltvoorlichter. Vroeger liepen er hier altijd schapen op het weiland, het perceel is toen opgehoogd met agrarische grond van de overkant, waar ze bedrijven gingen bouwen. De toplaag, maar liefst 1500 kuub grond is toen hier naartoe gegaan, kersen houden van droge voeten. Ik heb vervolgens bomen besteld bij een boomkweker in Limburg, ze zijn met een onderstam gekweekt, zodat ze laag blijven. Het begon niet zo heel erg goed, het eerste jaar gingen de eerste 370 bomen die ik had dood, vooral omdat de grond te schraal was. Het volgende jaar nieuwe bomen besteld met extra mest voor betere structuur van de grond, ook drainageslangen aangelegd om overtollig water af te voeren. Verder een druppelslang langs de boom heen, zodat we ze bij droogte water kunnen geven. Na het eerste jaar ging het steeds wat beter. De grond wordt naarmate er meer en langer op geteeld wordt ook beter”, vertelt Jan Kok.

w        In het premiumverhaal op destadamersfoort.nl doet Jan uit de doeken hoe hij met behulp van vrienden en familie deze intensieve periode, waarin ras na ras kan worden geoogst, beleeft. Hij vertelt over vroeger en nu en zijn weg naar succesvol kersen telen.

[VERSCHILLENDE RASSEN ,,Het fruit telen zit een beetje in de familie. De vader van mijn moeder pachtte vroeger een kersenboomgaard voor drie maanden. Dat waren nog de hoogstam bomen, met lange ladders om ze te plukken. Mijn moeder kwam uit Jutphaas, dat is een gebied waar toen maar ook nu nog vrij veel kersen geteeld worden. De vogels werden toen met ratels en blikken bussen verjaagd. De broer van mijn moeder woonde in Steenbergen, die deed veel in pruimen. Ik heb nu vijf rassen in gebruik, dat zijn de Burlat, de Merchant, de Kordia, de Karina en de Regina. Als het goed is dan kan ik ze achter elkaar oogsten, dan lopen de oogsten in elkaar over. Alleen dit jaar loopt dat een beetje anders. Nadat ik de Burlat en de Merchant geoogst had moest ik nog anderhalve week wachten voordat de andere rassen rijp waren. Maar vanaf nu kunnen er iedere dag weer verse kersen gehaald worden, alleen niet op zondag.”

EXCLUSIEF SEIZOENPRODUCT Is het een goed kersenjaar? ,,Tot nu toe nog wel, er is veel belangstelling, we hebben nu meer vraag naar kersen dan we kunnen leveren. Er zijn wellicht ook meer mensen thuis vanwege corona. Het ging tot nu toe altijd via mond op mondreclame. Het weer is erg belangrijk, als het mooi weer is dan gaan de mensen toch sneller fietsen. Veel jeugd zie je hier niet, ik heb een redelijk constante groep afnemers die zich gestaag uitbreid. En dat voornamelijk vanwege de versheid, de mensen krijgen de kersen zo uit de boom. Het is natuurlijk een exclusief seizoen product, eerst heb je asperges, dan kersen. Het is nu een intensieve periode waarin we flink aan de bak moeten om alle kersen van de bomen te halen. Ik heb een paar vrienden en bekenden die me helpen met het plukken van de kersen, het sorteren en het in bakjes deponeren van een pond of een kilo. Het is allemaal handenarbeid. Het seizoen duurt meestal een week of vijf, zes, een beetje afhankelijk van het weer.”

OVERKAPPING Wat zijn de grootste tegenslagen die je kunt hebben? ,,Als de bijen, die je nodig hebt voor de bestuiving, worden geplaatst in april dan moet je eigenlijk mooi weer hebben. Dan zijn de bijen actief. Mocht het kouder weer zijn, dan kunnen we eventueel hommels gebruiken, die zijn bij koud weer wat actiever ten opzichte van een bij. Die heb je dan echt nodig. De kersen zijn nu wel overkapt, dat had ik vroeger niet. Als het toen hard ging regenen, gingen de kersen soms open. En vogels die een gaatje kunnen vinden in je overkapping kunnen ook weleens wat schade aanrichten.”

ROZENFAMILIE Kersen behoren tot het geslacht Prunus uit de rozenfamilie. Ze zijn onder te verdelen in zoete kersen (Prunus avium) en zure kersen of morellen (Prunus cerasum), in België ook wel krieken genoemd. Deze soorten kunnen ook onderling gekruist worden. De ouderwetse meikers is een voorbeeld van zo’n kruising. Zoals bij zoveel vruchten uit deze familie is ook voor de kers de precieze herkomst niet meer te achterhalen; vermoedelijk komt de zoete kers uit de regio Zuid-Oost Europa/West Azië (Turkije en de streek tussen Zwarte en Kaspische Zee), en de zure heeft mogelijk zijn oorsprong in het gebied tussen Alpen en Adriatische Zee. Vers komen in Nederland overwegend zoete kersen op de markt, de zure morellen zijn wel als conserve verkrijgbaar.

VAKMAN ALS VOORPLUKKER Kersen plukken is een zwaar beroep. Vroeger stonden de plukkers elke dag gedurende zes weken, van 6.00 uur ’s morgens tot het donker werd, op hoge ladders te plukken. De ladders moesten in een knik tegen de boom aanstaan, zodat je in de boom terechtkwam als je viel. Stond de ladder niet in een knik en je viel, dan… Laten we hier maar niet op ingaan. Het grote voorbeeld voor de plukkers was de vakman. De vakman was de voorplukker en had vaak als eerste zijn mand vol. Als zijn mand vol was, riep hij: ‘Onder!’ Alle plukkers kwamen dan van hun ladder af en hadden hun mand dan vaak pas half vol. De laatste dag was een waar feest. Er werd goed gedronken en veel nieuwe haring gegeten. De klus was weer geklaard. Op het Marktplein in Lienden (Betuwe) vind je het standbeeld ‘de kersenplukkers’ ter ere van deze heldhaftige plukkers.

ARBEIDSINTENSIEF Kersen kwamen vroeger vooral uit de Betuwe, die vol stond met kersenbomen. Na de Tweede Wereldoorlog is de productie uit Nederland afgenomen. De bescherming tegen vogels en de oogstwerkzaamheden werden zo arbeidsintensief dat de opbrengst niet rendabel genoeg was. Om deze reden worden er vooral geïmporteerde kersen verkocht. Van mei tot oktober komen de kersen uit Turkije, Griekenland, Frankrijk en Spanje. Nederland voert kersen aan in juni tot augustus. Morellen zijn er nog tot september. In de winter komen de kersen uit Chili. Zo is er het hele jaar aanvoer van verse kersen. Kersen koopt u meestal in een bakje bij de supermarkt of los bij de groenteman. De steeltjes horen aan de kersen te zitten, anders bloeden kersen leeg. Bij aankoop van kersen let u of de kersen heel en gaaf zijn. Als ze beschadigd zijn, zullen ze heel snel bederven. Als u ze verspreid op een schotel legt, voorkomt u dat de kersen beschadigen.