Ingang van Rusthof. Een deel van de begraafplaats is al geruime tijd ingericht als Islamitische begraafplaats.
Ingang van Rusthof. Een deel van de begraafplaats is al geruime tijd ingericht als Islamitische begraafplaats.

Motie Denk over duur grafrust

4 mei 2020 om 15:48

'Eeuwigdurende grafrust belang-rijk voor moslims'

Daan Bleuel

PREMIUM Politieke partij DENK komt de eerstvolgende raadsvergadering (op dinsdag 26 mei) met een motie die ‘eeuwigdurende grafrust’ in Amersfoort mogelijk moet maken. Eeuwigdurende grafrust is een belangrijk uitgangspunt bij begrafenissen op Islamitische grondslag.


De huidige regelgeving in Amersfoort verzet zich tegen de wens van volgers van de Islam om ‘eeuwigdurende grafrust’ eenmalig en voor altijd te kunnen ‘kopen’. In Amersfoort -net als op de meeste plaatsen in ons land- is het gebruikelijk grafrechten voor een bepaalde tijd te huren. Die termijn kan vervolgens wel steeds worden verlengd.


,,In theorie kun je dat ook eeuwig doen’’, zegt Bülbül. ,,Maar het kan dan zomaar gebeuren dat iemand een keer vergeet te verlengen. Of dat iemand door geldproblemen niet aan de verplichtingen kan voldoen. Dan wordt zo’n graf alsnog geruimd. Wij vinden ‘eeuwigdurende grafrust’ dan te weinig gegarandeerd.’’

De kwestie -die landelijk op meer plaatsen speelt- heeft door de coronacrisis aan urgentie gewonnen. Bülbül: ,,Omdat de mogelijkheden om in Nederland volgens de Islamitische regels te worden begraven beperkt zijn, geven veel moslims er de voorkeur aan in het land van herkomst begraven te worden. Door maatregelen in verband met de coronacrisis is het vervoer van lijken naar de landen van herkomst in veel gevallen echter niet mogelijk.’’ Bülbül: ,,Op een aantal plaatsen in ons land zijn gemeenten bereid hieraan mee te werken.’’ Hij wijst op Rotterdam en Schiedam waar sinds kort mogelijkheden zijn gecreëerd om begrafenissen volgens Islamitische rituelen mogelijk te maken.

,,Wij zijn met de gemeente aan het bekijken of het mogelijk is in Amersfoort (of nabije omgeving) een Islamitische begraafplaats te realiseren.’’ Dat zegt Abdelkarim Elkarti namens de samenwerkende Amersfoortse moskeeën.


w        [In het premium artikel op destadamersfoort.nl vertellen Elkarti en Bülbül meer over de urgentie, de zorgen over ruimtebeslag en de financiële kant van het voorstel.





RUIMTEBESLAG Bülbül denkt niet dat graven met ‘eeuwigdurende grafrust’ op termijn een groot beslag op de beschikbare grond zullen leggen in het dichtbevolkte Nederland. ,,Als we daar bij het inrichten van de openbare ruimte goed over nadenken is er voldoende ruimte om de behoefte aan eeuwigdurende grafrust te faciliteren’’, meent Bülbül. ,,Daar maak ik me geen zorgen over.’’

Tahsin Bülbül wil snelheid maken met zijn voorstel aan het college. ,,Dit moet zo snel mogelijk geregeld zijn. Er is haast geboden’’, zegt hij, denkend aan de problemen die de coronacrisis met zich meebrengen. Hij is optimistisch over de kans van slagen: ,,Ik verwacht brede steun voor dit voorstel in de gemeenteraad.’’

ISLAMITISCHE BEGRAAFPLAATS ,,Wij zijn met de gemeente aan het bekijken of het mogelijk is in Amersfoort (of nabije omgeving) een Islamitische begraafplaats te realiseren.’’ Dat zegt Abdelkarim Elkarti namens de samenwerkende Amersfoortse moskeeën. ,,Onze vraag aan het gemeentebestuur was tweeledig: kunnen we op bestaande begraafplaatsen plekken aanwijzen waar eeuwigdurende grafrust kan worden gegarandeerd? En zo nee, is het dan mogelijk een Islamitische begraafplaats te creëren?’’

Elkarti: ,,Op Rusthof, de belangrijkste begraafplaats in Amersfoort, was te weinig ruimte om onze wens in te willigen. Daarom kijken we nu naar mogelijkheden voor een Islamitische begraafplaats. Liefst in Amersfoort, maar als het niet anders kan in de onmiddellijke nabijheid van de stad.’’

ZELF BEKOSTIGEN Elkarti vindt het niet gek dat volgers van de Islam een eigen begraafplaats willen waar volgens de regels van de Islam begraven kan worden. ,,Kijk bijvoorbeeld naar de Protestantse Gemeente Hoogland/Amersfoort-Noord. Die hebben een eigen begraafplaats waar ook eeuwigdurende grafrust kan worden gegarandeerd.’’ Hij wijst er ‘voor alle duidelijkheid’ op dat de Amersfoortse moslimgemeenschap zelf een islamitische begraafplaats zal bekostigen. ,,Hier zullen de leden van de moskeeën geld voor doneren.’’

Hij voegt daaraan toe dat ‘eeuwigdurende grafrust voor moslims ‘superbelangrijk’ is. ,,Maar dat is voor veel Christenen of Joden niet anders’’, voegt Elkarti daar aan toe. ,,De gedachte is dat het graf een tussenverblijf is tussen het leven op aarde en de opname in het hiernamaals. Het leven na de dood. Daarom vinden veel gelovigen het belangrijk dat de graven tot de jongste dag ongeschonden blijven.’’

POSITIEVE SFEER Volgens Elkarti is de kwestie van de ‘eeuwigdurende grafrust, die door de coronacrisis ineens heel actueel werd, al langer onderwerp van gesprek tussen de moskeeën en het gemeentebestuur. ,,De contacten daarover met wethouder Kraanen en burgemeester Bolsius verlopen zeer constructief en in een positieve sfeer’’, aldus Elkarti.

Hij hecht eraan te melden dat de gesprekken met het bestuur buiten de politiek om verlopen. ,,Natuurlijk hebben we contacten met politieke partijen. In veel fracties zitten ook politici die onze achtergronden goed kennen. Maar we hebben bewust de politiek niet gemobiliseerd. Dat zou in onze contacten met het bestuur alleen maar ruis op de lijn geven.’’

VERGETEN ,,Zo’n 25 jaar geleden is er op initiatief van de Islamitische gemeenschap al een deel van de begraafplaats Rusthof voor moslims gereserveerd’’, gaat Elkarti verder. ,,Zonder de garantie van eeuwigdurende grafrust, maar met -bijvoorbeeld- oriëntatie van de graven richting Mekka. Het gekke is dat de initiatiefnemers van toen -zeg maar de generatie gastarbeiders- er van uit ging dat ze zelf in het land van herkomst zouden worden begraven. Werken in Nederland zou sowieso tijdelijk zijn. Deze plek was meer bedoeld voor vluchtelingen met een moslimachtergrond die niet terug zouden kunnen naar eigen land. Maar door die houding zijn we vergeten om in die 25 jaar iets te regelen voor de moslims die hier niet meer weggegaan zijn.’’

,,We hebben een peiling gehouden onder de leden van de moskeeën. Daaruit blijkt dat veel moslims hier begraven willen worden. Ik heb altijd gezegd ‘als een land goed genoeg is om in te leven, dan is het zeker goed genoeg om er begraven te worden’. Dat is eigenlijk heel mooi, toch? De wens om hier begraven te worden is de ultieme vorm van integratie!’’, besluit Elkarti.

door Daan Bleuel