Rituelen in de groepsapp

10 november 2020 om 10:45

'Deze tijd vraagt nieuwe vormen'

AMERSFOORT Allerheiligen, Allerzielen, Sint Maarten, de Advent, Kerstmis: in het kerkelijk ‘najaar’ wemelt het van de feesten, gedenkdagen en rituelen. Nu alles versoberd, helemaal niet of slechts online plaatsvindt, raadt pastoraal werker en ritueelbegeleider Trudy Paus aan juist contact met elkaar te blijven zoeken. ,,Geef daarin de rituelen die je al had een plek.”

Anita Groenendijk

Deze maand begon op 2 november met Allerzielen, een katholieke traditie om de overledenen te herdenken. Eind november, de laatste zondag voordat de Advent begint (29 november), wordt in de protestantse traditie het kerkelijk jaar afgesloten met het herdenken van de overledenen. Deze tijd van het jaar, waarin de dagen rap korter worden, nodigt uit om terug te kijken en met allerlei rituelen onze doden te herdenken.

,,Rituelen helpen mensen om hun overleden dierbaren te herinneren”, vertelt de Amersfoortse Trudy Paus, pastoraal werker en ritueelbegeleider. ,,Wat heeft die persoon voor mij betekend en wat kan ik daar in mijn leven mee doen of wat zet ik voort met wat er door de overleden persoon in mij in gang is gezet? Dit soort vragen komen tijdens een herdenkingsritueel naar boven.”

Tijdens haar werk in Inloophuis Schothorst deed ze ervaring op rondom het maken en doen van diverse rituelen. ,,Een ritueel is een bezinningsmoment. Het zijn symbolen om zo met handen en voeten, met lichaam en geest te doorvoelen wat er is gebeurd. Voor een ritueel moet je in beweging komen, een handeling verrichten waar je betekenis aan geeft. Rituelen doe je om een moment betekenis te geven en van daaruit zingeving aan het dagelijks leven te geven; ze tillen ons op.”

LICHTJESBERICHTJES Paus is ook betrokken bij een stiltegroep bij het inloophuis. Totdat het coronavirus zich meldde, kwamen ze iedere eerste maandagavond van de maand bij elkaar; op het ogenblik lopen de ontmoetingen via de groepsapp ‘lichtjesberichtjes’. Zo werden op Allerzielen in de app foto’s gedeeld van de aangestoken kaarsen, werden de namen genoemd van de mensen die in herinnering werden gebracht. ,,Een voorbeeld van hoe rituelen in een nieuwe vorm kunnen plaatsvinden. Juist in deze tijd waarin eenzaamheid voor veel mensen realiteit is, is het belangrijk om contact met elkaar te blijven zoeken. Geef daarin de rituelen die je al had een plek”, raadt Paus aan. ,,De gedeelde ervaring van het ritueel door meerdere mensen helpt je om je gedragen te voelen door een groter geheel.”

Een tip? ,,Steek tijdens je ochtendritueel een kaars aan spreek daarbij je intentie voor die dag uit. Rituelen kunnen je steun geven doordat ze je even iets laten ervaren van een verbinding met een spirituele kracht, met bewustzijn of welke naam je eraan geeft. Juist in deze tijd waarin we meer moeite moeten doen om ons staande te houden.”