Wim van Ginkel op bezoek in de studio van kunstenaar Bambolwami Sibiya.
Wim van Ginkel op bezoek in de studio van kunstenaar Bambolwami Sibiya. Art Chemistry

Expositie Far Beyond In De Elleboog

25 augustus 2021 om 09:15 Kunst

AMERSFOORT Tegenstellingen in de Zuid-Afrikaanse samenleving vormen voor veel kunstenaars de basis om creatief en gepassioneerd hun ‘visuele commentaar’ te leveren. Amersfoorter Wim van Ginkel exposeert met de kunst die het opleverde vanaf 28 augustus in de Elleboogkerk.

Zuid-Afrika, in veel opzichten een prachtig land maar helaas ook een land met diepe armoede, criminaliteit en grote verschillen tussen arm en rijk en zwart en wit. Verschillen die voor kunstenaars in het land juist een inspiratie zijn geworden om zich te uiten met bijzondere werken. Veelal schilderijen die in alle opzichten hun oorsprong hebben in de cultuur, de samenleving of beter het leven van Zuid-Afrika.

Met een omvangrijke expositie van 60 tot 70 stukken toont galerie-houder Wim van Ginkel zijn liefde voor het land, de samenleving, de kunst en de mensen. „I fell in love”, zegt Van Ginkel over alles wat hij toont tijdens de expositie in de Elleboogkerk aan de Langegracht. „Begin 2019 opende ik ArtChemistry in de Muurhuizen. Daarvoor maakte ik een fantastische reis naar Zuid-Afrika samen met mijn vrouw. We zagen de mensen, de cultuur en zagen een prachtig werk. Een groot doek. Handig want we konden het oprollen en gemakkelijk meenemen in de koffer. Thuis dacht ik ‘Ik wil hier wat mee,’ en daarom traceerde ik de kunstenares en nam ik contact op met haar met de vraag of ik haar werk naar Nederland en het liefst ook Europa mocht brengen. Zo begon voor mijn vrouw en mij een niet gepland avontuur.”

Ze maken hun creaties gewoon op gevoel. En daarbij hebben ze hun verhaal

Van Ginkel was al langer verzamelaar van kunst. Maar zijn hart werd gegrepen door de prachtige werken uit Zuid-Afrika. Hij bracht opnieuw een bezoek aan Zuid-Afrika en kocht meer kunst aan. „We kopen altijd alles aan. We doen niet aan bruikleen. Deels om praktische redenen maar zo hebben de makers ook gelijk inkomsten. Ik heb de Afrikaanse kunst op beurzen in Laren, Stockholm, Brussel en Amsterdam en recent in Lille getoond. Daar zag ik ook dat de werken die ik heb ander werk is dan wat er tot nu toe te zien was. Het is hedendaagse kunst maar dan met een onmiskenbare Afrikaanse touch.” Door materiaalgebruik, stijl en een typerend verhaal erachter zijn de schilderijen totaal anders dan wat men kent in Europa. Galerie ArtChemistry heeft dan ook een zeer uitgebreide portfolio. Op de komende expositie met een museale opstelling vertelt Van Ginkel zelf de verhalen bij de getoonde schilderwerken. „Het werk dat wij tonen onderscheidt zich echt”, vertelt Van Ginkel gepassioneerd. „Een groot aantal kunstenaars woont nog in of tegen townships aan. Zelf vinden ze niet de brug naar Europa, letterlijk noch figuurlijk. We hebben daarom filmpjes van twee minuten lang, door henzelf gefilmd met een telefoon, waarin ze ook vertellen over hun ideeën.” De filmpjes maken veel duidelijk. Als Van Ginkel het niet kan vertellen, krijgen de werken, door de toelichting van de makers, toch de plek die ze verdienen. Van Ginkel: „Ze maken hun creaties gewoon op gevoel. En daarbij hebben ze hun verhaal. Veelal commentaar op de samenleving omdat ze zelf de problemen ervaren of in hun jeugd ervaren hebben. Vaak zijn de makers in diepe armoede opgegroeid”, zegt Van Ginkel.


The men gathering, door Boyce Magandela. - Art Chemistry


PLAIDS EN VLOERKLEDEN Boyce Magandela groeide op in een blikken huisje dat stond in een township in Kaapstad. Hij sliep onder een plaid. Samen met vier broers in één bed onder dit soort dekens. Toch had hij een fijne jeugd want hij ervoer geborgenheid, bescherming en liefde. Het plaid waaronder hij sliep brengt dat gevoel terug. Daarom schilderde Magandela op plaids taferelen en mensen uit het dagelijks leven. Op plaids waar de franjerand nog aanhangt. Inmiddels koopt hij vloerkleden bij mensen in de townships. Kleden die middenin hun huisje liggen. De kunstenaar vraagt aan de verkoper of hij iemand uit het gezin op het vloerkleed mag afbeelden. Magandela borduurt dan portretten op het kleed waar het model zelf duizenden voetstappen op heeft gezet. „Zo is hij slices of daily life gaan schilderen en vereeuwigt hij nu op de kleden ook weer het dagelijks leven op een andere manier. En mooi is dat de eigenaar van het kleed ook nog geld overhoudt aan de kunst die Magandela maakt.”

KWALITEIT De verhalen geven ook weer dat de Zuid-Afrikaanse kunst soms uit nood wordt geboren. „Ze gebruiken materiaal wat voorhanden is. Een paar knotjes wol zijn natuurlijk goedkoper dan de olieverf die doorgaans wordt gebruikt. Het zijn kwalitatief goede schilders, daar letten we op.” De bijzondere materialen die worden gebruikt zijn geen reden om in te boeten op kwaliteit.

AMBASSADEUR Van Ginkels aanwezigheid tijdens de expositie voegt veel toe aan de getoonde werken. „Ik ben hier veel, ik kan er m’n veldbed wel neerzetten”, lacht hij. „Dat is ook omdat we een vol programma hebben. De ambassadeur van Zuid-Afrika opent, samen met wethouder van Cultuur Koser Kaya, de expositie die wordt omlijst door zangeres Ntjam Rosie uit Kameroen. Spoffin zal op zaterdag 28 augustus en zondag 29 augustus twee voorstellingen geven met de titel ON/OFF; Peter, Piet en Daniel uit Tilburg proberen dan een kapotte lamp te vervangen. En dat te midden van de Zuid-Afrikaanse kunst.

door Arnoud J Spaaij

Far Beyond In De Elleboog
De Elleboogkerk
Langegracht 36, 3811 BW Amersfoort
Van 28 augustus t/m 5 september 2021
Maandag t/m woensdag: 13.00 tot 17.00 uur.
Donderdag t/m zondag: 11.00 tot 17.00 uur.

Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie