Sovjet-slachtoffers Tweede Wereldoorlog sober herdacht

LEUSDEN De burgemeesters van Amersfoort en Leusden hebben vanochtend tijdens een sobere plechtigheid, samen met de directeur van het Sovjet Ereveld, een krans gelegd bij het Sovjet Ereveld ter nagedachtenis van de gevallenen in de Tweede Wereldoorlog afkomstig uit de voormalige Sovjet staten.

 door Daan Bleuel

Normaal gesproken is dat op 9 mei, omdat de voormalige Sovjetstaten dan hun overwinning vieren op nazi-Duitsland en de gevallenen herdenken. Vanwege de oorlog in Oekraïne gaat die publieke herdenkingsceremonie niet door. 

GEDENKEN  ,,Maar we vinden het wel goed om de gevallenen die hier hun laatste rustplaats hebben gevonden op een passende manier te gedenken’’, aldus burgemeester Bouwmeester van Leusden na afloop van de ceremonie. ,,Daarom hebben we voor 4 mei gekozen, de datum waarop wij in Nederland onze doden uit de Tweede Wereldoorlog herdenken.’’ Bouwmeester legde samen met zijn Amersfoortse collega Lucas Bolsius een krans bij het monument. 

 Ook directeur Remco Reiding van de stichting Sovjet Ereveld legde een krans. Hij werd daarbij geassisteerd door zijn medewerker Natalia de Jong. Op het Sovjet Ereveld liggen onder meer de 101 krijgsgevangenen -waarschijnlijk grotendeels uit Oezbekistan- die in Kamp Amersfoort omkwamen. 77 van hen werden in 1942 gefusilleerd, één van de grootste massa-executies in ons land gedurende de Tweede Wereldoorlog. De anderen bezweken eerder aan ontberingen in het kamp. 

(Tekst gaat verder onder de foto)

Directeur Remco Reiding van de stichting Sovjet Ereveld heeft, samen met Natalia de Jong, een krans gelegd bij het monument. - Daan Bleuel

VERPLAATST Later werden nog eens 691 stoffelijke overschotten van Sovjetsoldaten verplaatst van de begraafplaats in het Limburgse Margraten naar het ereveld in Leusden. Ook 73 dwangarbeiders en Sovjetsoldaten werden later in Leusden op het Russische ereveld herbegraven. In totaal telt het Russisch ereveld 865 graven. 

De stichting Sovjet Ereveld stelt zich onder meer ten doel onderzoek te doen naar de identiteit en de afkomst van de mensen die op het Ereveld begraven liggen. Voormalig journalist Remco Reiding doet al tientallen jaren navorsingen op dit gebied. En met succes. Vele tientallen stoffelijke overschotten konden worden geïdentificeerd. Nabestaanden werden over die bevindingen geïnformeerd. De stichting wil het ook mogelijk maken dat nabestaanden de graven in Leusden daadwerkelijk kunnen bezoeken.

 ‘STEEDS DRUKKER’ ,,Wij merken ook dat het steeds drukker wordt’’, zegt een medewerker van de begraafplaats die bij de plechtigheid aanwezig was. ,,Mensen uit voormalige Sovjet-republieken, die weten dat hun familielid hier begraven ligt, nemen speciaal vakantie om hier naar toe te komen’’, weet hij uit eigen ondervinding. 

De plechtigheid beperkte zich woensdagochtend tot het leggen van twee kransen en het inachtnemen van een minuut stilte bij het monument op het Russische ereveld, op het terrein van begraafplaats Rusthof aan de Dodeweg. 

4 MEI HERDENKINGEN Vandaag, woensdag 4 mei, worden op verschillende plekken in Amersfoort en Leusden (en de rest van het land) de doden uit de Tweede Wereldoorlog herdacht. Een overzicht van de herdenkingsplechtigheden in Leusden is te vinden op de site van de gemeente. Meer informatie over herdenkingen in Amersfoort en omstreken is hier te vinden.