Ultieme poging namen vermoorde Oezbeken te achterhalen

AMERSFOORT Historisch onderzoeker Remco Reiding onderneemt een ultieme poging om de namen te achterhalen van de 101 Oezbeken die in de Tweede Wereldoorlog in en nabij Kamp Amersfoort zijn vermoord. Reiding reist daartoe eind deze maand voor het eerst naar Oezbekistan, waar gesprekken plaatsvinden met de leiders van ministeries, archieven en pers.

Amersfoorter Remco Reiding zet zich al twintig jaar in om de identiteit van deze oorlogsslachtoffers te achterhalen. In het Centraal-Aziatische Oezbekistan is een groeiende belangstelling voor het recente verleden. Het werk van Reiding en zijn Stichting Russisch Ereveld worden daarom door de beleidsmakers in Tasjkent met grote belangstelling gevolgd. De Stichting Russisch Ereveld houdt de nagedachtenis aan oorlogsslachtoffers uit de Sovjet-Unie levend en spoort nabestaanden op van de soldaten, die op het Ereveld in Leusden begraven liggen. Ook de 101 Oezbeken liggen hier begraven.

De nazi's brachten de Oezbeekse Sovjetsoldaten in september 1941 naar Kamp Amersfoort voor propaganda-doeleinden. Ze moesten ons ervan overtuigen dat de Sovjets Untermenschen waren en we beter met nazi-Duitsland in het Oosten konden strijden tegen het bolsjewistische gevaar. Toen dat niet werkte, wachtte hen in het kamp een gruwelijk einde: 24 stierven er binnen enkele maanden door ontbering, de overige 77 werden in de vroege ochtend van 9 april 1942 gefusilleerd. Op het eind van de oorlog hebben de Duitsers alle informatie over deze groep krijgsgevangenen vernietigd.

Reiding hoopt in Oezbekistan de namen van de 101 alsnog te achterhalen en hun identiteit vast te stellen, waarmee de zoektocht naar nabestaanden zou kunnen beginnen. ,,Het zal niet gemakkelijk worden", weet Reiding. ,,We hebben enkel twee foto's en twee tekeningen. Maar ik hoop dat we met hulp van de Oezbeken stappen voorwaarts kunnen maken. Met als ultieme doel de familie te kunnen vertellen dat hun vader op een ereveld in Nederland begraven ligt."