Zorg voor hartpatiënten tijdens de coronacrisis

‘Cardiologen luiden de noodklok: hartpatiënten mijden het ziekenhuis’ kopte NRC begin april. Zowel in Nederland als de rest van de wereld werd er een plotse daling van patiënten met acute hartklachten in het ziekenhuis gesignaleerd. Hoe hebben de cardiologen van Meander Medisch Centrum dit ervaren? Merkten zij ook dat patiënten wegbleven? En hoe hebben zij de coronaperiode beleefd? Een gesprek met cardioloog dr. Sebastiaan Velthuis.

Minder acute hartproblemen tijdens coronacrisis

Dr. Velthuis: “Ook wij hebben gemerkt dat er minder patiënten met hartklachten naar Meander kwamen. Dit werd grotendeels verklaard doordat patiënten angstig waren om corona in het ziekenhuis op te lopen, de dokters aldaar niet onnodig wilden belasten en huisartsen werden kritischer in het doorverwijzen naar het ziekenhuis. Ook wordt er gedacht dat het thuiswerken tot minder stress gerelateerde hartklachten kan hebben geleid. Een andere interessante theorie is dat de plotse verbetering van luchtkwaliteit door de lock-down een gunstig korte termijn effect kan hebben op het optreden van hartziekte. De plotselinge afname van luchtvervuiling (wat mooi te zien was op satelliet beelden van de NASA) geeft ons een unieke kans de invloed van luchtkwaliteit op het hart te onderzoeken.”

Werk als cardioloog tijdens de coronacrisis

De afgelopen periode hebben de cardiologen in Meander ook anders gewerkt dan normaal. Dr. Velthuis: “Wij hebben onze Eerste Hart Hulp uitgeleend aan de Spoedeisende Hulp en acute hartpatiënten die wel kwamen direct opgevangen op onze Hartbewaking. Ook hebben we personeel uitgeleend aan de corona-afdelingen, wat mogelijk was aangezien het op onze eigen afdelingen rustiger was. Daarnaast bezochten minder mensen onze polikliniek. We hebben geprobeerd dit op te vangen door patiënten thuis te bellen. Soms werkte dit goed; veel patiënten hadden het telefoontje goed voorbereid en hun vragen vooraf opgeschreven. Ook luisterde de partner vaak mee via een tweede lijn. Toch was het niet altijd handig; het opnoemen van medicijnen is voor patiënten vaak moeilijk en soms wil je iemand ook echt in de ogen kijken om klachten goed in te kunnen schatten”, aldus Velthuis
Ook de opvang van reanimaties was ten tijde van de coronacrisis anders dan anders. Alle reanimaties werden als potentieel besmet beschouwd, wat betekende dat het hele team zo snel als mogelijk beschermende kleding moest aantrekken. “Lastig als elke seconde telt!” Gaandeweg de coronacrisis werd er steeds meer bekend over het coronavirus. “Hoewel we als medisch specialist gewend zijn om onszelf continu bij te scholen, betekende dit dat we meerdere nascholingen hebben gevolgd om al onze patiënten de beste en ook voor het personeel veilige behandeling te kunnen geven.”

Blik op de toekomst

Nu de grootste crisis voorbij is en er relatief weinig coronapatiënten in het ziekenhuis liggen, is de zorg voor hartpatiënten nagenoeg terug op het oude hoge niveau en weten patiënten met hartklachten het ziekenhuis weer goed te vinden. “Er zijn mensen in het land die nu echter suggereren dat de coronacrisis heeft aangetoond dat de zorg in Nederland goedkoper kan. Deze conclusie mag je niet zo snel trekken. Dit hangt er namelijk vanaf welke kwaliteit van zorg we met elkaar nastreven. Zo heeft inderdaad niet iedereen met pijn op de borst daadwerkelijk hartklachten, maar het uitsluiten ervan heeft ook enorme waarde voor de patiënt en diens familie. Dat dat in Nederland tot de mogelijkheden behoort is, maakt onze kwaliteit van zorg zo goed en heeft de afgelopen jaren gezorgd voor een sterke daling van hart- en vaatziekten. We zullen de komende maanden in ieder geval goed monitoren wat het effect zal zijn van de plotse afname van ziekenhuis bezoeken voor hartklachten, maar er zullen ongetwijfeld ook nadelige gevolgen optreden. Zo zien we al iets meer mensen dan voorheen met een thuis doorgemaakt hartinfarct en klachten van ontwikkeld hartfalen”, aldus Velthuis. “Ook blijven we in de toekomst bepaalde ontwikkelingen uit de coronatijd gebruiken. Zo hebben we tegenwoordig een digitaal platform (teleconsultatie) gemaakt waarmee huisartsen uit de regio laagdrempelig met de cardiologen kunnen overleggen. Dit verbetert onze samenwerking en resulteert in juiste zorg op de juiste plek!”