'De kost gaat voor de baat uit'

AMERSFOORT - De term stadslandbouw is wel bekend, maar toch is het voor een groot deel nog een onontgonnen terrein. Universiteit Amersfoort neemt het voortouw om de kennis die er bestaat over stadslandbouw te delen met betrokkenen en geïnteresseerden in een driedaagse cursus Winterschool Stadslandbouw op 14 februari, 7 maart en 28 maart.

door Anne Vernooij

,,Stad en land zijn altijd met elkaar verbonden, maar we willen niet meer terug naar vroeger", vertelt programmamaker Radboud Lucassen. ,,Veel kennis is verloren gegaan, alle producten koop je nu in de supermarkt." Wytze Nauta, stadsboer van het eerste uur in Amersfoort, is op de fiets gekomen. In zijn fietstassen zitten eieren, zijn handen verraden het werk op het land. Samen met Harmen Zijp van Universiteit Amersfoort hebben zij de driedaagse cursus Winterschool Stadslandbouw opgezet. Want wat is nu eigenlijk de bijdrage aan de stedelijke economie en leefomgeving, en vermindert het wel de hoeveelheid voedselkilometers? Nauta stelt hardop de vraag: ,,Levert het wat op, of is het alleen voor de fun?"

De driedaagse cursus is bedoeld voor diverse groepen. Voor mensen die iets willen doen met stadslandbouw is het een manier om kennis en ideeën op te doen. Degenen die er al concreet mee bezig zijn, verdiepen zo hun kennis. ,,Ook hebben we mensen uit de gemeentelijke politiek gevraagd om te komen, het geeft aanleiding tot discussie", vertelt Lucassen. Verschillende facetten komen aan bod. Wetenschappers en onderzoekers van ondermeer de Wageningen Universiteit, het Louis Bolk Instituut en Werkgroep Voetafdruk komen vertellen over hun expertise en ervaringen.

Eén van de sprekers is Dr. Van der Schans, onderzoeker aan de Universiteit Wageningen. Hij is betrokken bij de Green Deal, een coalitie van bedrijven en de overheid om te komen tot opschaling en versnelling van initiatieven op het gebied van stadslandbouw. Van der Schans ziet stadslandbouw echt als iets grootstedelijks: ,,In veel grote steden is dit soort groen bittere noodzaak om de stad leefbaar te houden. In Rotterdam bijvoorbeeld moet je dik een uur fietsen voor je eerste weiland."

Excursies

De deelnemers gaan ook een aantal stadslandbouwlocaties bezoeken. Samen met een bodemexpert bekijken zij bodemprofielen op een perceel in Vathorst. Boer Kok in Hoogland runt de biologisch dynamische boerderij 'Heerlijkheid Groot Weede'. Hier is te zien hoe de familie de melkveehouderij combineert met een zorgboerderij waar mensen met een verstandelijke beperking meewerken.

Na afloop van de cursus zijn de deelnemers goed op de hoogte van alle facetten van stadslandbouw, en in het bezit van belangrijke handvatten om stadslandbouw te faciliteren en uit te voeren. Nauta vertelt dat de deelnemers ook van elkaar leren. ,,Zo kunnen we een ideeënmachine maken en bijvoorbeeld nadenken over stadslandbouwproducten die je in de buurt af kunt zetten.

Stadsboer

Nauta is de stadsboer van Eemstadboerderij. Op verschillende velden in en om de wijk Vathorst groeien zijn gewassen en maait hij het gras. Hij vertelt dat een boer hem laatst vroeg waarom hij eigenlijk aardappelen in de stad teelt en of hij dat niet beter gewoon aan de boeren kan overlaten. ,,Het is niet mijn bedoeling om alle aardappels voor heel Amersfoort te telen, dat ga ik niet doen. Het is ook om mensen te laten zien hoe de gewassen groeien, een stukje educatie." Nauta wil meer uit de stadslandbouw halen. ,,In een multifunctioneel bedrijf kun je ook groenonderhoud, educatie en zorg samenbrengen. Dat lukt in deze situatie op tijdelijke grond nog niet zo goed. Nu ben ik gewoon een boer die omploegt. Als je maar één poot hebt, de primaire productie, is het moeilijk om ook iets te verdienen. Het is een investering, ik heb machines en pootgoed gekocht." Op zijn website staat een groen gele trekker met het bijschrift: liefde op het eerste gezicht. ,,De kost gaat voor de baat uit."

Meer informatie is te vinden op www.universiteitamersfoort.nl of via winterschool@universiteitamersfoort.nl.

Links stadsbour Wytze Nauta en rechts programmamaker Radboud Lucassen bij een kleinschalige vorm van stadslandbouw bij De War.