Vespers van Rachmaninov

AMERSFOORT - Op zaterdag 10 oktober voert het Nederlands Bach Ensemble onder leiding van Krijn Koetsveld de Vespers van Sergei Rachmaninov uit in de St. Franciscus Xaveriuskerk. Een opmerkelijke keuze voor een ensemble dat toch vooral bekend staat om de uitvoeringen van de grote werken van Bach.

door Peter Bruinsma

De jaarlijkse uitvoering van de Johannnes Passion vormt zelfs het hoogtepunt van de seizoensprogrammering. Krijn Koetsveld licht de keuze voor de Vespers van Rachmaninov toe. ,,Als Nederlands Bach Ensemble zijn we één van de topkoren binnen het segment van muziekwerken die tussen 1600 en 1800 gecomponeerd zijn. Natuurlijk zijn we gespecialiseerd in de werken van Bach maar een uitstapje schuwen we niet. De Vespers van Rachmaninov vormt voor ons ensemble een enorme uitdaging omdat het monumentale werk een geheel andere klankkleur bevat. Bovendien worden er hele andere eisen aan de muziek en de uitvoerenden gesteld.” Het koor van het NBE bestaat uit geschoolde zangers. Het orkest en de vocale solisten zijn professionele musici. Afhankelijk van het uit te voeren werk stelt het Nederlands Bach Ensemble een groep zangers en instrumentalisten samen. De samenstelling van koor en/of orkest varieert en is afhankelijk van de muzikale eisen die aan het uit te voeren werk worden gesteld. Het ensemble voert vier concertseries per jaar uit waarbij elk concert minimaal vijf maal wordt uitgevoerd. De uitvoering van de Vespers van Rachmaninov vraagt vooral om extreem lage bassen en veel hoge sopranen. Koetsveld is verheugd over de grote belangstelling voor het zingen bij het NBE. ,,We zijn er in geslaagd het koor voor deze specifieke uitvoering goed te bezetten. De Russische muziek is gedrenkt in traditie en kent een diepe emotie vol melancholie. Hier moet je je als zanger instellen op een heel andere wereld. Deze muziek staat letterlijk veel verder van ons af. Dat vormt tevens de grote uitdaging voor ons als NBE.”

Rachmaninov hield veel van het Rusland dat in het jaar waarin hij de Vespers voltooide - 1915 - aan de rand stond van de revolutie. Alsof Rachmaninov dat voorvoelde schreef hij een werk dat opgedragen lijkt aan het verscheurde Rusland. De Vespers is een viering die in Russisch-orthodoxe kloosters tot op de dag van vandaag gehouden wordt op de vooravond van belangrijke kerkelijke feestdagen, en die duurt van de viering van de Vespers bij zonsondergang tot en met de vroege viering van de Metten bij zonsopgang. Rachmaninov kiest als basis een vierstemmig koor, op allerlei momenten verdeeld in meerstemmigheid, met karakteristieke bassen, fascinerende melodische lijnen in de bovenstemmen en de grote, haast symfonische vormen. De wortels van de Russische volksmuziek , de grieks-orthodoxe kerkelijke basis, de mystieke klankbeleving maakt dit sublieme moment tot een geweldige ervaring. Krijn Koetsveld benadrukt: ,,Je ruikt de wierookgeur en je hoort de emotie. Het is een grote uitdaging voor uitvoerenden en luisteraars om zich over te geven aan deze bijzondere wereld.”.

u Zaterdag 10 oktober, St. Franciscus Xaveriuskerk, 20.15 uur