Amersfoort in de hoofdrol

18 maart 2009 om 00:00 Nieuws

Al lange tijd liep Steenbeek met het idee rond om een roman te schrijven over Nederlandse schilders die naar Rome gingen. Dit vanwege haar band met Nederland, waar ze opgroeide, en haar band met Rome, waar ze al jaren woont. ,,In Rome woon ik in een palazzo waar vroeger Nederlandse schilders bij elkaar kwamen. Daardoor is het plan ontstaan er een roman over te schrijven”, legt Rosita Steenbeek uit. Toen zij een paar jaar geleden werd gevraagd om een roman te schrijven over Amersfoort, besloot ze de ideeën te combineren. Na een duik in de archieven bleek al snel dat er twee Amersfoortse schilders zijn geweest die naar Rome zijn getrokken: Matthias Withoos en zijn leerling Jasper van Wittel, die in Italië beter bekend staat als Gaspare Vanvitelli.

Historische roman zaterdag in boekwinkels AMERSFOORT - Het is de eerste historische roman over Amersfoort. ‘Ander licht’ van Rosita Steenbeek is naar aanleiding van het feest Amersfoort 750 geschreven en zal dan ook vanaf het openingsfeest op 21 maart in de boekhandel liggen.

door Anke Henni

De hoofdpersoon in de roman is Alida Withoos, de dochter van Matthias Withoos. In de Joriskerk schildert haar vader samen met zijn kinderen en twee leerlingen het schilderij ‘Gezicht op Amersfoort’. Alida wordt verliefd op een van de getalenteerde leerlingen van haar vader, Jasper van Wittel. Hun samenzijn wordt verstoord in het rampjaar 1672, als de Republiek van drie kanten wordt aangevallen. De familie Withoos vlucht naar Hoorn en uiteindelijk vertrekt Jasper ook nog eens naar Rome. Alida is diepbedroefd omdat zij hem kwijtraakt en omdat zij ook haar schildersopleiding in het zuiden had willen vervolmaken.

Hoewel de roman zich voornamelijk in Amersfoort en Hoorn afspeelt, speelt Rome, net als in veel andere boeken van Rosita Steenbeek, een grote rol. Via brieven van Jasper leert Alida het leven van de Bentvogels kennen, de Nederlands-Vlaamse schildersvereniging in Rome die beroemd was om het vele talent en berucht om de woeste festijnen. Jasper maakt furore in Italië als Gaspare Vanvitelli.

Ook Alida ontwikkelt zich intussen in Nederland tot een gerenommeerde schilderes. Door haar vriendschappen met zelfbewuste vrouwen als Agnes Block, schepster van de Vijverhof aan de Vecht, en met de schilderes Maria Sybilla Merian gaat ze haar leven in een ander licht zien.

De roman is zoveel mogelijk op historische feiten gebaseerd, zelfs het liefdesverhaal. Vader Withoos heeft de hand van zijn dochter Alida aan Jasper aangeboden. Iets wat in die tijd heel bijzonder was, want de familie Withoos was protestants en Jasper van Wittel was katholiek. Volgens Rosita Steenbeek moet Withoos een leuke man zijn geweest. ,,Als er geen liefde tussen Alida en Jasper was, zou Withoos nooit de hand van zijn dochter aangeboden hebben, vanwege de strijd tussen de protestanten en katholieken.”

Voor het schrijven van de roman heeft de schrijfster veel onderzoek gedaan in de archieven, maar ze schilderde ook een stukje van het ‘Gezicht op de stad Amersfoort’ na en een schilderij van Jasper van Wittel om zich in te leven in de personages. ,,Wat ik erg leuk vond bij het schrijven van dit boek, is dat de binnenstad van Amersfoort nog zo goed in tact is. Ik heb door de straten en langs de grachten gewandeld en stelde me voor hoe de personages daar liepen. Dat was heel bijzonder.”

u Zaterdag neemt de burgemeester van Amersfoort, Albertine van Vliet-Kuiper, het eerste exemplaar van het boek in ontvangst. Rosita Steenbeek houdt op 4 april een signeersessie bij boekhandel Veenendaal en geeft op 15 april een lezing over haar boek in de Mannenzaal van Museum Flehite.