Team Karatas doet het zelf

‘Relax’ staat er op de deur van het vierkante voormalige kantoorpand aan de Dirk Loogenstraat. Links is de kantine, rechts de fitnessruimte en op de eerste verdieping is de kickbox training voor kinderen in volle gang. Twee keer in de week komen kinderen uit de buurt hier trainen.

door Luuk Miedema

,,Trappen, trappen, slaan”, schalt het door de ruimte. Veertig jongens en meisjes bewerken elkaar met bokshandschoenen en beenstukken. ,,Oogcontact houden”, roept Oktay. Twee aan twee, jongens tegen jongens, meisjes tegen meisjes, maar soms ook jongens tegen meisjes. Hamid traint fanatiek. Hij is dertien en vecht iedere maand een wedstrijd. Met een priemende blik beukt hij in op Mohammed. Even verderop proberen twee dikkige jongetjes wat onbeholpen hetzelfde te doen, de overtuiging moet bij hen nog een beetje komen. Maar het meest in het oog springt Nasra. Ze is elf jaar en draagt een zuurstokroze short met het opschrift ‘Girls kick Ass’. Dat is geen woord teveel, verbeten, in een razend tempo trapt en mept ze er op los. Na iedere serie glimlacht ze vriendelijk naar haar tegenstandster, die een kop groter is.

De training eindigt met een korte stilte. De kinderen zitten op hun knieën in een kring en komen even tot zichzelf. Tien minuten later hebben ze zich gedoucht en omgekleed. Nasra roept in het voorbijgaan dat ze nog veel meer wedstrijden wil vechten. ,,Ik ga ook op gala’s boxen.” Ze trekt haar hoofddoekje nog even recht en rent met de andere kinderen de straat op.

Dertien miljoen voor verbetering

Op straat staan de jongeren uit de Kruiskamp bekend als lastig. De leefbaarheid is in De Kruiskamp volgens een peiling ‘De Krachtwijzer’ van de zomer 2007 flink onder de maat. Het wijkactieplan meldt dat jongeren veel overlast veroorzaken en criminaliteit veel voor komt. De gemeente Amersfoort wil over vier jaar tien procent minder criminaliteit. Vier extra politieagenten, een buurtconciërge, extra jongerenwerkers en twee toezichthouders gaan het gevoel van veiligheid in de wijk verbeteren. Jongeren zonder school of werk krijgen hulp bij het zoeken van een baan. Voor de komende vier jaar gaat de gemeente Amersfoort dertien miljoen euro uitgeven om het klimaat in de wijk te verbeteren.

Al deze plannenmakerij is aan Oktay Karatas voorbij gegaan. Wat steun van de gemeente zou hij wel kunnen gebruiken. Maar hij is gewend om zijn eigen zaken te regelen: ,,Misschien was het anders geweest als ik hier geboren was.” Op zijn veertiende is hij vanuit Turkije naar Nederland gekomen. Toen hij zestien was begon hij met kickboxen. Nu, twaalf jaar later staat zijn naam op de affiches van free fight gala’s van Rotterdam Ahoy tot Istanbul. ,,Je moet zelf iets van je leven maken”, zegt hij. Hij heeft geld van de bank geleend om wat fitness apparatuur te kopen en runt nu zeven dagen per week als vrijwilliger de sportschool. Zijn moeder helpt met schoonmaken en zijn zus Devrim beheert de kantine en traint op zaterdag en zondag de vrouwengroepen. Oktay leeft van het geld dat de gevechten op de gala’s hem opleveren. Met de contributie die op de sportschool binnenkomt gaat Oktay langzaam het gebouw en de apparatuur opknappen.

Over de kantine is al hij heel tevreden, blikvangers bij binnenkomst zijn een mooi barretje en een koelvitrine met sportdranken en vruchtensappen. Zwarte en rode doeken ontrekken het systeemplafond aan het zicht en zorgen voor een warme sfeer. Verdeeld over zes vitrine kasten staan tientallen bekers en medailles.

Het krachthonk wil Oktay nog graag wat uitbreiden. De komende tijd heeft de sportschool lichtere apparaten nodig voor de groep vrouwen die er bij is gekomen Bezoekers lopen in en uit, voor vijfentwintig euro per maand kunnen jongeren er onbeperkt terecht. Dit is niet de fitnesszaal met de digitale hartslagmeters, grote televisieschermen en een stampende geluidsset. Het degelijke handwerk van mechanieken en gewichten bepaalt hier het beeld. Zes mannen en twee vrouwen meten gezamenlijk hun krachten met onverslijtbare apparaten. Sabriye is één van de vaste bezoeksters. ,,Hier ben je meer samen bezig, de sfeer is veel gemoedelijker, op andere sportscholen gaat het vooral om zien en gezien worden.”

Bij Team Karatas is het krachthonk vooral bedoeld als voorportaal. Het belangrijkste werk gebeurt op de grote rode mat op de eerste verdieping. Hier trainen de kickboxers en de mannen van de mixed martial arts (MMA), ook wel freefight genoemd.

Discipline en keihard trainen

De conditietraining voor de topvechters is al een uurtje bezig. De reputatie van Team Karatas trekt kickboxers en freefighters uit de wijde omgeving. In zichzelf gekeerd volbrengen vijftien mannen op de mat een spervuur aan oefeningen. Het is er stil, zo nu en dan roept de instructeur ‘strek uit’ of ‘hou vast’, verder klinkt alleen maar zacht kreunen en zuchten. Ingespannen werken de kickboxers minutenlang aan hun buikspieren, de trainer maakt een rondje en geeft op iedere buik een paar flinke beuken. ‘Hmpfff’ is de enige reactie die hij van een enkeling krijgt.

Mohammed zit bewonderend te kijken. Over drie minuten kan hij zijn training beginnen. Mohammed is zeventien en komt vier keer per week kickboxen. ,,Ik kom hier trainen bij een bekende freefighter, dan leer je tenminste echt wat. Verder is er niks te doen hier in de buurt, behalve een beetje voetballen op straat en een beetje hangen.” Dat levert volgens Mohammed vooral gedoe op. ,,Ouders moeten hun kinderen niet 24 uur per dag op straat laten rondlopen”, vindt hij. Mohammed kan aan de slag, want de jongens uit de A-klasse hebben inmiddels de mat vrij gemaakt.

Eén van de mannen die bezweet richting douches loopt, is Tim Hulsman. Tim is marinier en voelt zich geweldig thuis bij Team Karatas. ,,Hier heb ik tenminste sparringpartners bij wie ik me niet hoef in te houden. Bovendien sluit de mentaliteit uitstekend aan bij de marine: discipline en keihard trainen.” Hulsman is ook erg enthousiast over de betekenis van de sportschool voor de wijk. ,,Al die kinderen en pubers die hier rondlopen, ze zijn vier avonden in de week van de straat en leren nog discipline ook.”

Oktay heeft zelf ook mee getraind. ,,Je bent helemaal leeg en stil als je hiermee klaar bent. De conditie heb je ook echt nodig voor een gevecht. In de vierentwintig uur voor de wedstrijd bouw je een enorme spanning op, als je geen topconditie hebt dan ben je al moe voordat de wedstrijd begonnen is. Het gevecht duurt tien minuten, maar vaak ook korter en daarin moet je honderd procent geconcentreerd zijn. En ook al duurt het gevecht maar twintig tellen, na afloop heb je overal spierpijn.”

‘Wat kan ik doen voor de 29toekomst hier?’

Terug in de kantine vertelt Oktay wat kickboxen in zijn leven betekent. ,,Vroeger ging ik van school direct naar huis en kende niemand. Door het kickboxen heb ik veel contact met allerlei mensen gekregen. Ik heb mezelf leren kennen door te sporten, ik heb zelfvertrouwen gekregen. Mijn energie is anders, ik kan nu de dingen met praten oplossen. Vorig jaar in Turkije werd ik overvallen door een jongen met een mes. Ik bleef gewoon rustig en ging met hem praten, toen hebben we samen wat gedronken. Die stilte in mijn hoofd, dat zelfvertrouwen dat wil ik andere jongeren ook geven, dat is wat ik goed kan. Daarom ben ik hier, dat is wat ik wil met deze sportschool. Je moet elkaar als mens zien. Ik kan voelen als iemand een dipje heeft. En dan denk ik ‘wat heb jij nodig?’.“

,,Ik vraag me vaak af wat ik nog meer kan doen voor de toekomst hier?” In de Kruiskamp wonen veel immigranten die vooral in hun eigen wereld leven. In hun eigen land hebben ze het slecht gehad. Daarom zijn ze nu tevreden met wat ze hebben, maar ze komen niet verder zo. ,,Ik zeg wel eens: ‘Je woont in Nederland, je kan hier niet zitten afwachten. Je moet zelf beginnen met contact te maken.’ Dat kunnen ze in de sportschool doen.”

Eigen sfeer houden

Ondertussen is een vaste bezoekster, Sabriye, aangeschoven met de kick-box glossy ‘Royal Rumble’ in haar hand, opengeslagen op pagina met een uitgebreide reportage over Oktay. ,,Ja Oktay wil veel voor mensen betekenen, soms teveel. Als mensen hun contributie niet kunnen betalen, dan zegt hij ‘betaal maar volgende maand.” Voorlopig vindt Oktay het belangrijker dat de jongens en meiden blijven komen. De sportschool groeit als kool. Er komen meer kinderen, jongeren, topsporters en ook de vrouwengroepen blijven groeien. En dat terwijl er nog geen website of wervingsfolder is, Team Karatas staat zelfs niet eens in de telefoongids. Iedereen kent de sportschool door mond tot mondreclame. ,,Zo houden we onze eigen sfeer.”