Rapport brand Elleboogkerk: brandweer treft geen blaam

BINNENSTAD - De brand in de Elleboogkerk was niet via het alarmnummer 112 gemeld en de brandweer was na alarmering door een rookmelder binnen de landelijke norm van 8 minuten ter plekke. Dat blijkt uit het onderzoek dat onderzoeksbureau B&A in opdracht van de gemeente Amersfoort heeft uitgevoerd. Het kerkgebouw met het daarin gevestigde Armando Museum brandde maandagmiddag 22 oktober volledig uit.

door André van der Velde

Het gemeentebestuur gaf B&A enkele dagen later de opdracht het optreden van de hulpdiensten te onderzoeken in het eerste uur na het uitbreken van de brand. Aanleiding was dat in de stad allerlei geruchten de ronde deden dat de brandweer laat ter plekke was en dat het lang duurde voordat werd begonnen met blussen.

B&A concludeert dat brandweer en politie snel en doeltreffend en binnen de voor hen geldende normen hebben opgetreden. De brandweer heeft zich in het eerste uur van de brand allereerst gericht op het redden van mensen, zo werd dagcentrum De Elleboog ontruimd. Vervolgens ging de aandacht naar het voorkomen van overslaan van de brand naar andere panden en de derde prioriteit ligt bij het blussen.

De brand brak kort na 13.00 uur uit. De eerste melding kreeg de brandweer via een rookmelder om 13.26 uur. De brandweer was na 7 minuten, binnen de norm van 8 minuten, ter plekke. Dit ondanks enkele obstakels zoals stilstaand verkeer bij het spoorwegcviaduct op de Amsterdamseweg en een fout geparkeerde witte bestelbus op de Lange Gracht. Deze vertraging heeft volgens de brandweer geen wezenlijke invloed gehad op de brandbestrijding. Als de brandweer eerder ter plekke was geweest, zou dat dus niet hebben geleid tot behoud van de Elleboogkerk omdat de brand ook toen al in een te ver gevorderd stadium was.

Reden dat de brandweer slechts met één tankwagen was uitgerukt, heeft te maken met het feit dat gereageerd was op de melding van een rookmelder.

Een andere prangende vraag die daags na de brand in de stad leefde, was waarom het zo lang duurde voordat de brandweer begon met blussen. Volgens B&A begon de brandweer al om 13.34 uur met bussen, maar er werd gespoten op het dak van De Elleboog. Die bluswerkzaamheden waren vanaf de Lange Gracht en de Breestraat niet te zien. Bovendien was de aandacht van de omstanders gefocust op de kerk, terwijl de brandweer zich richtte op voorkomen van de brand.

B&A noemt het ,,opvallend en onbegrijpelijk" dat omstanders de brand vanaf ‘een uur of 1’ hebben geconstateerd, maar dat niemand alarm sloeg. Indien de brand was gemeld via 112, zou de brandweer eerder en met meer materiaal zijn uitgerukt.

B&A is weliswaar positief over het optreden van de hulpdiensten, maar plaatst ook enkele kanttekeningen. Zo was er een hiaat in de communicatie met de brandweer over werkzaamheden aan Amsterdamseweg. Daar stond het verkeer vast bij het spoorwegviaduct. Ook was een brandweerwagen op de Lange Gracht terecht gekomen in plaats van de Breestraat. Verder liet volgens B&A de sociale kwaliteit van de afzettingen en ontruimingen van de politie te wensen over.