Leegstand onderweg naar De Zonnehof': Rianne Witteveen en Carla Wink

LEUSDERKWARTIER - Leegstand is een Amersfoortse kunstmanifestatie in Het Rietveldpaviljoen/De Zonnehof van 1 t/m 29 maart 2013. Er is een grote expositie, (etsen, schilderijen, ruimtelijk werk, installaties) en een avondprogramma (concert, lezingen en een discussieavond). Tien kunstenaars reageren in hun werk op het langdurig leegstaan van gebouwen.

Rianne Witteveen en Carla Wink maken een groot ruimtelijk werk ( twee meter hoog, en anderhalve meter doorsnee), waarin zij de relatie mens en aarde aan de orde stellen. Hoe gaan mensen met de aarde om; zijn we ons bewust van de gevolgen van onze ingrepen? Leegstand is een vorm van niet-bewust omgaan met de aarde. Leegstand is verwaarlozing, verwaarlozing van de eigen omgeving, en daarmee ook verwaarlozing van jezelf. Het contact tussen mens en aarde lijkt verloren, op zijn minst beschadigd. Aarde en mens staan op afstand.

Een groot kuilvuur. Een enorme brandende piramide van takken en planken, met in het binnenste de klei die gebakken wordt in het vuur. Klei die aarde is en boom in het project 'Leegstand'' van Rianne Witteveen en Carla Wink.

Wat komt er in De Zonnehof? Op de vloer klei, ongebakken en gebakken aarde, kluiten aarde, omhooggaande bomen van gebakken klei die de aarde van zuurstof voorzien. De aarde beneden, en met op enige afstand erboven, mensfiguren, getekend op fragiele velletjes papier.

De ruimte die er is, tussen de klei beneden en de mensfiguren erboven, symboliseert de afstand die de mens tot de aarde heeft. De mens gedraagt zich vaak alsof hij geen deel van de aarde is; hij denkt zich onafhankelijk, alsof hij zonder aarde ook zou kunnen zijn. Echter, de mens is kwetsbaarder dan hij wil weten. Daarom de mensfiguren (monotypes) op kwetsbare fragiele en transparante papiertjes zwevend boven de aarde.

Rianne en Carla vergelijken het bakken van de klei, met het bouwen van een gebouw. Beide zijn een ingreep in de aarde. Ongebakken klei wordt snel weer opgenomen in de aarde. Eenmaal gebakken en versteend duurt het jaren voordat het tot aarde terugkeert. Zo ook het gebouwde gebouw. Ook dat heeft jaren nodig om weet tot aarde terug te keren. Een langdurig leegstaand gebouw vervreemdt ons van onze omgeving, en van onszelf. Het directe contact is weg, alles en iedereen wordt anoniem. De stad verloedert, met alle daarbij behorende verschijnselen.

Gebruikte technieken

Klei gestookt in een groot kuilvuur: Ongebakken klei in zaagsel ingepakt, daaromheen houten stammetjes als een piramide. Daaromheen weer hout enzovoort. Langzaam stoken tot 600 graden, dan het vuur opstoken tot ongeveer 800à 900 graden. Wat er overblijft, is de gebakken klei.

Monotype is een eenmalige druktechniek. Een glasplaat wordt in geïnkt; een vel papier op de glasplaat gelegd, en daarop getekend. De druk van het tekengereedschap zorgt voor de inktlijn, de tekening.

Rianne Witteveen is graficus. Ze maakt etsen en monotypes. Ze tekent mensfiguren in een doorgaande lijn, in een min of meer herkenbare vorm en laat aard en karakter van de figuren een rol spelen in haar werk. Rianne heeft les gehad van Rudy Boecke en graficus Bert Keller.

Carla Wink is keramist. Ze houdt van organische vormen, van rond, van vloeiend. Ze werkt niet volgens een vooropgesteld plan, soms wel in een richting. Natuurassociaties, vormen uit de zee, vruchtbaarheid, knoppen en zaden zijn terugkerende onderwerpen. De natuur trekt haar, omdat die is, zoals die is. ,, 'Zijn' is een wezenlijke kwaliteit''(Carla). Carla heeft haar opleiding gehad bij CABK, Artibus en SBB. Zowel Rianne Witteveen als Carla Wink komen uit de geestelijke gezondheidszorg (psychiatrie). Carla is behalve kunstenaar therapeut, en ook de graficus Rianne werkt in een verwante sector.