Johannes Passion in Xaveriuskerk

BINNENSTAD - Het koor en orkest van het Nieuw Bach Ensemble zullen onder leiding van Krijn Koetsveld op woensdag 4 april om 20.15 uur in de St. Franciscus Xaveriuskerk traditiegetrouw de Johannes Passion van J.S. Bach ten gehore brengen. Dirigent Krijn Koetsveld dirigeerde het fameuze werk in zijn lange carrière ruim vijftig keer.

door Peter Bruinsma

Koetsveld kent het werk dan ook door en door. ,,Verrassingen zijn er dan ook niet meer, want je leert het stuk na zoveel keer dirigeren echt wel kennen. Het unieke van het werk is, dat je wel elke keer bijzondere dingen opvallen en dat je als dirigent ook elke keer weer andere accenten legt. De Johannes Passion is voor mij één van de meest vooraanstaande werken in de muziekgeschiedenis. Ik kiest bij het dirigeren steeds weer voor een wisselende invalshoek en leg de lat vooral hoog bij de uitvoering van de koralen.”

Een rangorde in de voorkeur voor de werken van Bach kent hij niet. ,,Het gehele oeuvre van Bach staat voor mij op eenzame hoogte. ik kan niet zo makkelijk mijn meest geliefde werk aanwijzen, want alles wat Bach heeft geschreven is groots en meeslepend.”

Ook al voert het koor van Krijn Koetsveld de naam van de grote componist; het werk van andere componisten wordt zeker niet geschuwd. Koetsveld zegt hierover: ,,Voor mij is het belangrijk dat de werken die we uitvoeren uitdagend zijn voor koor , orkest en solisten. Niet alleen de werken van Bach voldoen aan die uitdaging, maar ook het oeuvre van Haydn en Mozart kent de muzikale kracht die ons uitdaagt en prikkelt.”

De Johannes Passion is gecomponeerd voor vierstemmig koor, vocale solisten en orkest met diverse obligaatinstrumenten, orgel en continuo. Evenals in de Mattheus Passion is ook hier de evangelietekst de tenorsolist in de mond gelegd. Bach zette deze woorden in eenvoudig verhalend recitatief, maar oneindig rijk van melodie en ritme, vol van schilderende, dramatische wendingen en met onverwachte harmonieën.

Versies

Bach schreef zijn Johannes Passion enkele jaren voor de Matthäus . De Johannes Passion is wat compacter en er is een wat grotere rol weggelegd voor het koor. De Johannes Passion kent zo’n vier verschillende versies, waarbij de meest bekende een combinatie is van de eerste en de vierde versie. Dit jaar voert het Nieuw Bach Ensemble een versie uit waarin de basaria Himmel reisse en de twee tenor aria’s uit de tweede versie zijn opgenomen. Koetsveld concludeert: ,,In de Johannes Passion wordt de luisteraar als het ware meegezogen in het verhaal. Het is een soort opera waarin de handeling nooit stilstaat”

u Johannes Passion-J.S.Bach

Koor en orkest Nieuw Bach Ensemble o.l.v Krijn Koetsveld

St. Franciscus Xaveriuskerk Amersfoort, woensdag 4 april, 20.15 uur