Samenwerking sleutelwoord voor een duurzame regio Amersfoort

AMERSFOORT - Een systeem waarbij ieder heel goed voor zichzelf zorgt, is niet genoeg als basis voor de welvaart en het welzijn van ons allen. De weg naar een duurzame toekomst voor natuur, mens en aarde is er één waarin we veel meer op elkaar afgestemd en mét elkaar werken. We zijn zelf onderdeel van de kringloop. De huidige crisis is een uitnodiging om onze wereld in een volgende fase van beschaving te brengen. Samenwerking op lokaal en regionaal niveau speelt daarbij een essentiële rol.

Dit is in een notendop de boodschap die Herman Wijffels gaf aan de aanwezigen van de conferentie Duurzame Economie regio Amersfoort die op 16 november gehouden werd. De conferentie was georganiseerd door de gemeente Amersfoort en de Kamer van Koophandel Gooi-, Eem- en Flevoland. Wijffels, hoogleraar Duurzaamheid en Maatschappelijke Verandering aan Universiteit Utrecht, was hoofdspreker van de bijeenkomst die door zo'n 200 vertegenwoordigers van ondernemingen, instellingen en gemeenten werd bijgewoond.

Wijffels onderscheidt in onze huidige samenleving vier niveaus van crises: een financiële, een ecologische, een economische en een sociaal-organisatorische. Het rijkste deel van onze wereld kampt met financiële schulden die nooit meer helemaal af te lossen zijn. Hetzelfde geldt voor onze ecologische schuld. We gebruiken anderhalf keer de aarde en hebben er maar één. Economisch gezien denken we lineair, wat verspilling en vervuiling met zich meebrengt. Bovendien springen we heel slordig om met menselijk kapitaal. Mensen zijn vandaag de dag veelal hoog opgeleid en creatief en we maken van hun mogelijkheden en potentie maar voor 50 procent gebruik.

Op alle vier de niveaus moeten we ons opnieuw organiseren. Wijffels pleit voor een circulaire economie. Productie als onderdeel van de kringloop. De aarde is geen groot vuilnisvat, we moeten werken zoals de natuur werkt. Die gooit niks weg. Ondernemerschap krijgt in deze tijd weer haar volle betekenis. Ondernemers hebben als taak om innovatieve ideeën in de praktijk te brengen. Die hebben we nodig om in de volgende ronde van beschaving en maatschappelijke ontwikkeling te komen. Wijffels ziet daarbij een belangrijke rol weggelegd voor gemeenten om deze vernieuwingen mogelijk te maken. Zij kunnen bij uitstek ondernemers en bewoners faciliteren en ondersteunen bij duurzame initiatieven.

Het verhaal van Wijffels vond weerklank bij de aanwezigen, die vanuit hun eigen praktijk met verschillende voorbeelden kwamen hoe zij stappen zetten naar duurzaam ondernemerschap. Dat is niet altijd een gemakkelijke weg. ,,Ik ben er gewoon mee begonnen", aldus een ondernemer. ,,Want als ik het niet doe, wie dan? Je bent zelf het label duurzaamheid!"

Naast de lezing van Wijffels konden de aanwezigen deelnemen aan een van de workshops 'duurzame werklocaties', 'zelf voorzien in energie', 'wonen werkt' en 'arbeidsmarkt van de toekomst'. Er kwamen een aantal verrassende ideeën uit. Zo gaf IKEA aan dat ze een bestemming zochten voor hergebruik van beschadigde producten. De suggestie was die producten te leveren aan creatieve ondernemers die er weer iets nieuws van kunnen maken. Een ander idee was om leegstaande panden tijdelijk te gebruiken voor biologische productie, ofwel 'boeren in een gebouw'. Ook werd er een succesvolle samenwerking tussen bedrijfsleven en onderwijs gepresenteerd door het ICT bedrijf Xcellent. Werknemers van dit bedrijf geven tegen kostprijs les aan MBO-ers en brengt zo het beroepsonderwijs bij de werkpraktijk.

Vanaf woensdag 23 november staan op de website van de gemeente Amersfoort video's van de lezing van Herman Wijffels en een digitaal magazine met een verslag van de conferentie.