PvdA: Cultureel klimaat wordt guur

De Cultuursector wordt in Amersfoort de komende jaren keihard getroffen door de aangekondigde bezuinigingen. Landelijk wil het kabinet 200 miljoen bezuinigen op cultuursubsidies en de BTW verhogen naar 19%. Provinciaal wil het bestuur bezuinigen op podiumkunsten en cultuurparticipatie. Op gemeentelijk niveau wil het College op een totaalbedrag van 160 miljoen 20 miljoen bezuinigen: dat is gemiddeld 12,5% per beleidssector. Cultuur wordt echter extra hard getroffen: daar wordt met 14,4 % bezuinigingen een groot bedrag van 2,2 miljoen gevraagd veel meer dan het gemiddelde. Keiharde maatregelen, waardoor een guur cultureel klimaat ontstaat dat minder toegankelijk wordt.

Amersfoort kent veel verschillende culturele activiteiten. Enerzijds is er ruimte voor de culturele top: kwalitatief hoogwaardige kunst en gespecialiseerde voorzieningen voor selectieve liefhebbers. Anderzijds is er aandacht voor de 'breedtecultuur': toegankelijke bibliotheken, betaalbaar cultuuronderwijs en breed gedragen festivals. Die balans tussen topcultuur en breedtecultuur dreigt door de aangekondigde bezuinigingen echter zwaar te worden verstoord.

In de bezuinigingsvoorstellen wordt de breedtecultuur hard getroffen. De bezuinigingen worden weggehaald bij vier grote Amersfoortse basisinstellingen. Het vertrek van het Armando museum uit Amersfoort vormde al een aderlating voor het culturele klimaat. Daar blijft het echter niet bij, ook Scholen in de Kunst en Bibliotheken Eemland worden zwaar getroffen. Bijna 8 ton aan bezuinigingen zijn nu ingeboekt voor deze instellingen tot en met 2014. Door innovatie en efficiënter opereren kan dit nog net gedragen worden. Daarmee is wel de bodem voor deze instellingen bereikt. In de gehele cultuursector wordt dan al voor 11,3% bezuinigd. Maar dit college wil daarnaast bij deze basisinstellingen nog eens bijna 5 ton aan bezuinigingen extra inboeken in 2015. Het evenwicht in deze bezuinigingen is daarmee volledig zoek en de roep om particulier en sponsorgeld is makkelijker gezegd dan gedaan. Juist de instellingen die het breedste publiek trekken, waar vooral kinderen en jongeren veel gebruik van maken, worden het hardst geraakt.

Wat zijn de gevolgen? Cultuurlessen van Scholen in de Kunst worden duurder en het aanbod zal moeten worden ingeperkt. Vooral kinderen en jongeren worden hiervan de dupe, cultuurles dreigt alleen nog maar betaalbaar te worden voor mensen met een hoger inkomen. Daarnaast moeten twee vestigingen van de bibliotheek sluiten en wordt de Bibliobus afgeschaft. Door de bezuinigingen is het nog maar de vraag of die voorzieningen allemaal gecompenseerd worden door servicepunten en schoolbibliotheken. De bibliotheek wordt daardoor voor mensen die niet in het centrum, Hoogland of Vathorst wonen en voor bewoners van verzorgingshuizen en verpleeghuizen slecht toegankelijk.

Het zwaartepunt van de bezuinigingen wordt daarmee gelegd bij kinderen en jongeren, bij senioren en bij mensen met een laag inkomen of uitkering. De PvdA vindt deze bezuinigingen onacceptabel. Cultuur moet bovenal breed toegankelijk en betaalbaar blijven. Met de huidige plannen voor de bezuinigingen wordt precies het tegenovergestelde bereikt. Daarom pleit de PvdA ervoor om het evenwicht in de bezuinigingen te herstellen en de breedtecultuur in Amersfoort kansen te blijven geven. De bewoners van Amersfoort verdienen het om hun levendige, aantrekkelijke culturele stad te behouden.

De PvdA pleit er daarom voor om:

- Meer middelen beschikbaar te stellen om in de wijken en verzorgingscentra de bibliotheekfunctie te kunnen organiseren. Daarbij moet ook gekeken worden naar onorthodoxe oplossingen, zoals afhaalpunten in supermarkten of wijkcentra.

- Te zorgen dat Scholen in de Kunst in het nieuwe Eemhuis de financiële ruimte krijgt om zich vanuit deze nieuwe plaats te kunnen blijven vernieuwen.

- De bezuinigingen voor Scholen in de Kunst en Bibliotheken Eemland in 2015

(€ 468.000,-) geen doorgang te laten vinden. Door de bezuinigingen in 2012-2014 komen beide instellingen al op het uiterste minimum te zitten. Als daar in 2015 nog een tweede bezuinigingsklap overheen komt, dan lopen de instellingen ernstig gevaar ten onder te gaan.

- Maximaal 11,3% te bezuinigen op Cultuur in plaats van de voorgestelde 14,4%. Daardoor zullen de basisinstellingen behouden kunnen blijven voor de stad en blijft cultuur ook toegankelijk voor kinderen, senioren en mensen met een lager inkomen.

Marlien de Kruijf

Rob van Muilekom

Raadsleden PvdA