Geen duidelijkheid loopgraven

10 november 2010 om 00:00 Nieuws

Het gebied ligt op het hoogste punt van het Nationaal Monument Kamp Amersfoort en grenst aan het terrein van het Dierenasiel en de voormalige Sinaï-kliniek. De loopgraven en stellingen werden na de oorlog dichtgegooid en waren veranderd in ondiepe en begroeide greppels. Tijdens de mobilisatie hadden de Nederlanders twee kampen gebouwd op de plek van Kamp Amersfoort. Tijdens de oorlog werd één van die kampen, Kamp Amsvorde, gebruikt als opleidingskamp voor de Waffen SS. Er werden 1200 Nederlandse SS-ers opgeleid die werden ingezet bij de bewaking van kampen elders in Nederland. Het archeologisch onderzoek moest duidelijk maken of de loopgraven en stellingen veldversterkingen waren die in 1939 door Nederlanders werden aangelegd of dat Duitsers de loopgraven gebruikten voor oefen- of verdedigingsdoeleinden. De vier geschutsstellingen waren verbonden door een compact stelsel van loopgraven. Vanuit die stellingen werd geoefend op kogelvangers aan het eind van het terrein. De loopgraven waren voorzien van houten wanden die met houten palen waren geschraagd.

Stelling gebruikt voor licht afweergeschut AMERSFOORT - Onlangs werd het terrein van Kamp Amersfoort uitgebreid met een strook bosgrond en werd daar een stelsel van loopgraven en geschutsstellingen ontdekt. Vorige week verrichtte RAAP Archeologisch Adviesbureau er archeologisch onderzoek. Of de loopgraven en stellingen al in 1939 door de Nederlanders werden aangelegd of tijdens de oorlog door de Duitsers, blijft onduidelijk. Wel werd een betonnen bodemplaat gevonden in één van de stellingen. Waarschijnlijk werd die gebruikt voor licht afweergeschut.

door John Spijkerman

,,We denken dat de Duitsers hier hebben geoefend’’, vertelt archeoloog Ivar Schutte. Er zijn legerhulzen gevonden van Lebel geweren. Die werden uitgereikt aan minder belangrijke eenheden. Er is een restant gevonden van een projectiel voor luchtafweergeschut, maar het kanon waar deze munitie bij hoorde, paste qua omvang niet in deze stelling. ,,Maar we kunnen de vondsten niet mooi chronologisch van elkaar scheiden’’, zegt archeoloog Jobbe Wijnen. Ook zijn hulzen van Britse makelij gevonden, van na de oorlog en werd er een roestvrijstalen luciferkoker gevonden met daarin drie lucifers. Na de oorlog hebben scoutingleden op het terrein gespeeld. Onder in één van de loopgraven werd een straatje aangetroffen, vermoedelijk aangelegd door scouts. Andere vondsten zijn een tubetje Ivorol tandpasta, een schaar, asbest, een damesschoen en een hark.

De graafwerkzaamheden lopen vooruit op de voltooiing van de inrichting van het Nationaal Monument. Een zone rond de schietbaan wordt ingericht voor educatieve doeleinden. ,,We willen ook een loopgraaf toegankelijk maken, zodat je er doorheen kunt lopen’’, zegt directeur Harry Ruijs van Kamp Amersfoort. Tevens krijgt Kamp Amersfoort een monument dat verwijst naar de Holocaust, Daarvoor wordt een betonreliëf gebruikt van de Sinaï-kliniek. Om de stellingen nog beter te kunnen onderzoeken, wordt overwogen de archeologische werkzaamheden voort te zetten.