Groot lijsttrekkersdebat hoogtepunt van de strijd om de kiezer

AMERSFOORT Lijsttrekkers van alle nieuwe en gevestigde partijen, prikkelende stellingen, prangende vragen, confronterende discussies én een kritisch cabaretduo; het komt allemaal aan bod op woensdag 14 maart. Op deze avond vindt Het Groot Lijsttrekkers Debat plaats in de hal van het Eemhuis aan het Eemplein.

Jeroen de Valk

De Amersfoortse politici debatteren heel wat af gedurende de laatste weken vóór de gemeenteraadsverkiezingen op 21 maart. Maar dit ambitieus opgezette debat kan wel eens het hoogtepunt worden van al deze verkiezingsactiviteiten. Naast de dertien lijsttrekkers (DENK zegde af) komen ook bezoekers aan het woord: wat vinden ze van de ingenomen standpunten? En, los daarvan: wie is de beste spreker?

Het Groot Lijsttrekkers Debat komt voort uit een samenwerking tussen BDU/De Stad Amersfoort, RTV Utrecht en Bibliotheken Eemland. Onlangs verzorgden zij ook een ontmoeting met de wethouders Fleur Imming en Hans Buijtelaar en een avond over 'de zin en onzin van de kleine partij'. Bij het komende debat zal vast de vraag worden gesteld of het gemeentebestuur wel goed op de kleintjes let. In de afgelopen vier jaar gebruikten oppositieleden geregeld de term 'megalomaan' als het ging om grote, kostbare projecten zoals de Westtangent - de omstreden westelijke rondweg, die 67 miljoen moet gaan kosten - en de renovatie van het stadhuis, waar dertig tot vijftig miljoen voor moet worden neergelegd. Deze investeringen zouden ten koste gaan van 'sociale' aangelegenheden zoals thuiszorg en schuldhulpverlening. Of niet? Kees Kraanen, lijsttrekker van de VVD, legde uit in deze krant dat het zorgbudget zowat de helft bedraagt van al het geld dat binnen de gemeente wordt uitgegeven. Wat hem betreft, kan zelfs een deel van het zorgbudget worden overgeheveld naar de sport. Of neem de vraag of de 'burger' wel wordt gehoord. Vooral de SP, Amersfoort2014 en twee nieuwkomers - Recht en Vrede en Lijst 10 - zijn ervan overtuigd dat er een kloof is ontstaan tussen de politiek en de samenleving. De stad besturen, vinden zij, is méér dan eens per vier jaar stemmen binnen halen en daarna je eigen gang gaan. Referenda op gezette tijden zouden de burger weer een stem geven. Geschikte onderwerpen zijn dan weer die rondweg en dat stadhuis.

Nog een heet hangijzer: duurzaamheid. Amersfoort wil vanaf 2030 'co2- neutraal' zijn. Maar is dat haalbaar? Wethouder Willem-Jan Stegeman nam een voorschot op de discussie door alvast te zeggen dat 2030 toch echt geen reële datum is. Maar, zo vervolgde hij: als hij daar '2050' van maakt, schiet het nóg minder op met de duurzaamheidsmaatregelen. GroenLinks vindt dat de deadline ooit wel degelijk haalbaar was en dat het college heeft liggen slapen. Er moeten snel maatregelen worden genomen: de binnenstad autoluw, windmolens neerzetten en zonnevelden aanleggen. Uit menige bijeenkomst blijkt echter dat niet alle burgers daarop zitten te wachten. 'Autoluw'? Autootje pesten, zal je bedoelen. Zonnevelden? Prima, maar niet in mijn achtertuin. Windmolens? Heel nuttig, maar dan liefst op zee, waar het véél harder waait. Pikant detail: de VVD en de SP vonden elkaar onlangs toen het draaide om dat laatste punt. ,,Windenergie van zee inkopen is zo slecht nog niet''; daar kwam hun standpunt op neer.

De presentator/ceremoniemeester is wederom RTV Utrecht-verslaggever Kees Hoogendijk. Hij stelde een programma samen dat zo'n anderhalf uur duurt, zonder pauze. Dat lijkt een hele zit maar is het niet. Want de lijsttrekkers gaan eerst twee aan twee in een kort debat, aan de hand van zorgvuldig geformuleerde stellingen. De bevindingen worden daarna aan de andere lijsttrekkers voorgelegd, en weer later aan het publiek. Co-presentator Daan Bleuel (content-manager van BDU/De Stad Amersfoort) gaat daarbij met een microfoon de zaal in. Hierna mogen alle veertien lijsttrekkers één voor één in het kort vertellen waarom we op zijn of haar partij moeten gaan stemmen. Bleuel zal zich daarna weer met microfoon tussen het publiek begeven, want de toeschouwers mogen ook een duit in het zakje doen. Hoogendijk laat alvast weten dat hij het mogelijk acht dit alles binnen een tijdschema van anderhalf uur te houden. De kookwekker komt er nog nét niet bij te pas.

Tussen de bedrijven voor treedt het duo Cees van Weerd (zang, teksten) / Antoine van Roemburg (piano, zang) op. Al ruim dertig jaar vormen ze het cabaretduo De Buren. Ze behoren beslist tot de vele goed bewaarde geheimen van de keistad. Menig politicus trekt echter bleekjes weg zodra hij of zij door het gevreesde tandem op de hak wordt genomen. Tja, dat heb je nou eenmaal als je de politiek in gaat.

Het Groot Lijsttrekkers Debat; in de hal van het Eemhuis, woensdag 14 maart, 19.30 uur.