Schone lucht: meer elektrische scooters en venstertijden, minder generatoren en houtkachels

AMERSFOORT De gemeente Amersfoort wil de luchtkwaliteit drastisch verbeteren. De stad werkt hiertoe aan een Aanpak Luchtkwaliteit, waar dit voorjaar beslissingen over worden genomen. Uiterlijk in 2030 wil Amersfoort kunnen voldoen aan de richtlijnen van de WHO, ofwel de Wereldgezondheidsorganisatie.

Het college van b & w schrijft dit aan de gemeenteraad, in de aanloop naar een laatste oriënterende ronde. Vooral de uitstoot van roet moet worden tegengegaan. Dat gaat onder meer dankzij wat wel 'energietransitie' wordt genoemd: de overgang naar schone energiebronnen. Denk aan elektrische scooters voor maaltijdbezorgers en het afschaffen van aardgas. Het stoken met pellets en ander hout is geen duurzaam alternatief; deze 'biomassa' leidt gewoonlijk tot nóg meer uitstoot van fijnstof dan bij het gebruik van aardgas.

Voor de Aanpak Luchtkwaliteit is dit jaar een bedrag beschikbaar van een half miljoen. De helft daarvan bestaat uit een subsidieregeling voor elektrische scooters. Er is geen budget vanaf 2021; tegen die tijd moeten dus al heilzame maatregelen zijn ingezet.

SCOOTERS Meerdere raadsleden pleitten voor schone scooters. Immers: wie achter een benzinescooter fietst, krijgt al gauw meer vuil binnen dan achter een vrachtwagen. Ze zouden moeten worden vervangen door e-bikes, e-scooters, e-bakfietsen en gewone fietsen. Het werd niet duidelijk hoe dit moet gaan gebeuren. Twee eerdere proeven in Amersfoort leverden weinig op. In Utrecht is de transitie naar elektrische vervangers juist een groot succes, maar daar was ook meer budget en meer steun van het bedrijfsleven.

Vóór een derde poging in Amersfoort zou een onderzoek moeten plaatsvinden. Maar dat onderzoek kost ook weer tijd en geld. Wethouder Hans Buijtelaar merkte wat vermoeid op dat dit ten koste gaat van andere projecten.

GENERATORS Er is inmiddels een 'stop & drop' op de Hof; dit is een laadpunt voor elektrische vrachtwagens. Handig voor wie komt laden en lossen, maar vooral ook op de marktdagen. Boten worden gestimuleerd om op elektriciteit over te gaan. De enorme generators, die nu nog door diesel worden aangedreven, worden daarmee overbodig. Dit invoeren van 'walstroom' scheelt meteen heel wat geluidshinder. Er wordt ook gestudeerd om 'schone' taxi's voorrang te geven bij standplaatsen.

In de binnenstad is - met dank aan andere budgetten - de overgang naar de 'autoluwe' stad al gaande. Betaald parkeren wordt er vrijwel opgeheven, laden en lossen kan alleen gedurende venstertijden. Die tijden worden nu al aangehouden op de Langestraat. Laden en lossen kan daar tot 11.00 uur en vanaf 17.30 uur. De gemeente overweegt ook venstertijden in te voeren in delen van de Leusderweg en de Noordewierweg. Het gaat dan om 'groene venstertijden', die wat ruimer zijn bij schoon vervoer.

ROOKVRIJE ZONES Amersfoort gaat ook te rade bij externe partijen. In samenwerking met het Longfonds wordt gekeken of het aantal rookvrije zones kan worden uitgebreid. Tot de vertrouwde rookvrije zones behoren tegenwoordig al het stationsplein en het grootste deel van de perrons. Maar de gemeente wil ook stimuleren dat onder meer scholen, sportverenigingen en speeltuinen rookvrij worden.

Met weer een andere instelling, het Landelijk Platform Houtrook en Gezondheid, wordt gekeken naar de overlast van houtrook door particulieren. Er is geen landelijk beleid op dit gebied, maar Amersfoort wil in ieder geval te hulp schieten bij 'schrijnende gevallen'.

De SGLA (Samenwerkende Groeperingen Amersfoort) maakt zich sterk om het vervuilende verstoken van biomassa tegen te gaan. De gemeente overweegt enkele ketels voor biomassa te installeren, dit in afwachting van de aanleg van een warmtenet in allerlei delen van de stad. Een warmtenet maakt met ondergrondse buizen gebruik van de aardwarmte. De SGLA vreest dat de aanleg wel eens langer kan duren dan de vijf tot zeven jaren die hiervoor zijn gepland. Er zou bovendien sprake zijn van 'kapitaalvernietiging' zodra de ovens worden afgedankt.

De raad discussieerde alvast over het verbieden van pelletkachels in de buurt van gebouwen met een warmte-terugwin-installatie. Die installaties zuigen lucht naar binnen en daarmee ook houtrook. Wethouder Buijtelaar moest ook nu enkele feiten verschaffen waar hij niet omheen kan. De verkoop van pelletkachels is vrij en het verbieden ervan kan alleen bij grote hinder. Er is weinig budget voor maatregelen en de handhaving daarvan. 

Door Jeroen de Valk.