Gon Teunissen (links) en Margreet van Hensbergen.
Gon Teunissen (links) en Margreet van Hensbergen. Jeroen de Valk

Op de bres voor de roze senioren

7 januari 2020 om 11:08 Politiek

AMERSFOORT De roze senior wordt onvoldoende gesteund in de Amersfoortse zorginstellingen. Velen van hen gaan, zodra zij afhankelijk worden van zorg, een moeilijke tijd tegemoet. Wie eerder 'uit de kast' is gekomen, gaat er weer in. Wie nooit 'uit de kast' kwam, doet dat ook daar niet. Dit alles resulteert in eenzaamheid, verdriet en onbegrip.

Jeroen de Valk

Dit zeggen Margreet van Hensbergen en Gon Teunissen. De twee zetten zich met 'Roze 50+ Midden Nederland' in voor 65-plussers die behoren tot de groep 'lhbti': lesbische vrouwen, homoseksuele mannen, biseksuelen, transgenders en intersekse personen.

Teunissen: ,,Roze 50+ Midden Nederland heeft in de afgelopen tien jaar het certificaat 'Roze Loper' uitgereikt aan bijna alle zorginstellingen in de stad Utrecht. In Amersfoort kwam echter tot dusverre geen enkel zorgcentrum hiervoor in aanmerking.''

Van Hensbergen: ,,De gemeente  Amersfoort voert officieel een 'inclusief' beleid. Maar als beleidsmakers spreken over lhbti, dan gaat het vooral over jongeren. Dat is heel belangrijk. Zij zijn echter niet de enigen. In 2040 is een derde van de Nederlandse bevolking 65-plus.''

Wat komt er kijken bij dit certificaat? ,,Een organisatie wordt getoetst of er sprake is van respect en tolerantie. Wordt het personeel getraind? Is er genoeg privacy, zodat een bewoner een klacht kan indienen? In tehuizen kan het voorkomen dat mensen worden uitgesloten en zelfs gepest. Bewoners dienen gelijk te worden behandeld, zodat óók twee mannen of twee vrouwen samen in een kamer kunnen wonen.''

Roze 50+ organiseert elke eerste zondag van de maand een gezellige middag in café Koetje op de Hof, een vermaarde ontmoetingsplek voor roze Amersfoort. Onlangs werd daar de film Monument van Trots getoond. Hierin volgt cineast Sebastiaan Kes de 'lhbti-strijd' in het verleden en het heden. Kes gaat ook een film maken over de worsteling van de roze senioren en de strijd van Gon en Margreet. 

Een bijzondere gast was wethouder Cees van Eijk. Van Hensbergen: ,,Wij vroegen waarom Amersfoort zo achterliep. Cees zei dat niet elke zorginstelling klaar is om het over dit onderwerp te hebben. Ik vroeg daarop of hij met mij, hand in hand, naar een verzorgingstehuis wil gaan om daar te praten met de directie. Hij wil dat wel doen.''

Van Hensbergen (73) weet waar ze het over heeft. In haar jeugd was homoseksualiteit 'tegennatuurlijk, ongezond, onvolwassen'. Haar tweelingzusje wilde haar lesbische geaardheid niet ontkennen. Ze werd verkracht door een arts die haar wel even zou leren hoe het is om met een man te vrijen. Die arts werd nooit vervolgd. Wie wel moest boeten, was het zusje; ze pleegde zelfmoord op haar 23ste.

Margreet besloot dat haar dit niet zou overkomen. Ze trouwde jong en kreeg meteen kinderen. Het huwelijk hield bijna twintig jaar stand. ,,We hebben echt ons best gedaan om iets van onze relatie te maken.'' Ze werd kribbig, kortaf. ,,Ik kon het niet meer aan, mijn gevoelsleven was afgevlakt.'' Dat veranderde pas toen ze Vrouw en Welzijn ging studeren in Amsterdam. Opeens wist ze: ik ben lesbisch. Ze was even in de veertig.

Ze werd maatschappelijker werker. ,,Toen ik bij woonzorgcentrum Nijenstede werkte, druppelden wel eens bewoners binnen die iets hadden gehoord over mij geaardheid. Ze begonnen aarzelend te vertellen over hun 'zondig leven'. Ik probeerde hen te 'ont-schuldigen'. Ik keek ze recht in de ogen en zei dat ze níet schuldig waren. Sommigen verzuchtten dat ze eindelijk in vrede zouden kunnen sterven.''  

Het management van Nijenstede liet destijds weten dat homoseksualiteit niet bestond binnen de muren van het woonzorgcentrum. ,,Nu zullen ze er wel anders over denken. Momenteel bestaat twintig procent van de bevolking uit 65-plussers. Zes tot acht procent hiervan behoort tot de lhbti-groep. Een deel van deze mensen verblijft in zorgcentra. Die kampen met gevoelens die ze met niemand kunnen delen.''

Ze was getuige van veel ellende. Ouderen die waren geëxcommuniceerd door hun familie. Die na het overlijden van hun partner alleen waren achtergebleven en over dit leed met niemand konden spreken. Die de foto van die partner omgekeerd om het nachtkastje legden als iemand binnenkwam.

Gon: ,,We worden in tehuizen altijd vriendelijk te woord gestaan. Maar daarna horen we er niets meer van. Een keer ging het onderwerp naar de cliëntenraad, die het meteen afschoot. Voor veel hoogbejaarden is homoseksualiteit niet bespreekbaar.''

Margreet: ,,We spraken er eens over met een groep bewoners. Wij vroegen: 'Heeft een van jullie misschien een kleinkind dat homoseksueel is?' Ja, een vrouw zei dat een kleindochter met een vrouw is getrouwd. Daarop begonnen anderen schichtig te roepen dat zoiets héél gewoon is, waarna ze meteen op een ander onderwerp wilden overgaan. Dat is nou schijn-acceptatie. Ik zei: 'Laten we haar nou even uitpraten.' Zij was in tránen omdat ze eindelijk dit verhaal kon vertellen, zonder te worden afgekapt.''

Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie