Remco Reiding tijdens de jaarlijkse herdenking op Overwinningsdag op 9 mei.
Remco Reiding tijdens de jaarlijkse herdenking op Overwinningsdag op 9 mei. Jeroen Hendriks/Stichting Sovjet Ereveld

Niet langer vermist: 'Het is onze morele plicht'

12 oktober 2019 om 07:21 Historie

AMERSFOORT Het levensdoel van Remco Reiding is het opsporen van nabestaanden van de 865 oorlogsslachtoffers die op het Sovjet Ereveld begraven liggen. Inmiddels is van ongeveer 280 mensen de identiteit vastgesteld. ,,Ik ontdekte al snel dat het niet zo overzichtelijk was als het leek."

Bianca van der Linden-Snel

Reiding is 43 jaar, vader van een zoon van zeventien, voorzitter van voetbalvereniging ASC Nieuwland, maar ook onderzoeker, schrijver en journalist. Een bijzondere man die er zijn levenswerk van heeft gemaakt om nabestaanden op te sporen van de oorlogsslachtoffers die begraven zijn op het Sovjet Ereveld, voorheen Russisch Ereveld genoemd. Voor zijn opsporingswerk is Reiding geridderd door de Nederlandse autoriteiten en onderscheiden door de president van Rusland. Behalve historisch onderzoeker is hij werkzaam voor Kamp Amersfoort en het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Daarnaast is hij de schrijver van het indrukwekkende boek 'Kind van het Ereveld'.

Eenentwintig jaar geleden was Reiding een jonge student journalistiek die meedeed aan een uitwisselingsprogramma. Hij koos voor de stad die hem, in eerste instantie, het minst trok, Moskou. Deze merkwaardige keuze veranderde zijn leven. Hij was zwaar onder de indruk van het land. Hij werd verliefd, niet alleen op het land, maar ook op een Russische vrouw. Vol enthousiasme en energie keerde hij terug naar Nederland. Deze bezieling deelde hij met zijn toenmalige werkgever: de Amersfoortse Courant die hem vervolgens vroeg te gaan schrijven over het Ereveld. Opgegroeid in Leusden, verbaasde hij zich erover dat deze oorlogsslachtoffers vergeten waren, dat hij nooit over ze had gehoord, terwijl ze bijna in zijn achtertuin begraven waren. Hij had al interesse in de Tweede Wereldoorlog maar het raakte hem ook persoonlijk. ,,Het waren jongens van mijn leeftijd die ver van huis anoniem begraven waren. Het voelde als een morele plicht om de familie op te sporen. Ik was ambitieus en kreeg de kans iets te doen wat nog nooit iemand had gedaan. Mogelijk kwam die bewijsdrang ook wel voort uit het feit dat ik op jonge leeftijd mijn ouders kwijt was geraakt. Ik wilde de slachtoffers en het Ereveld een gezicht te geven", aldus Reiding.

Familie zocht veelal tevergeefs jarenlang naar hun dierbare. Die onzekerheid, dat is verschrikkelijk EREVELD Op het Ereveld liggen 101 Sovjet-soldaten die krijgsgevangen zijn genomen door de Duitsers. Deze soldaten, voornamelijk Oezbeken, zijn op beestachtige wijze behandeld. Ze stierven allen aan honger, ziekte of mishandeling in Kamp Amersfoort of zijn gefusilleerd in de directe omgeving. Ze zijn nooit geïdentificeerd. Er is alleen een foto en een handvol tekeningen teruggevonden. Een tweede groep zijn Sovjetsoldaten die voorheen begraven waren op het American Batllefield in het Limburgse Margraten. Deze 691 soldaten vochten in het Rode Leger toen ze krijgsgevangene werden gemaakt door de Duitsers en werden overgebracht naar een kamp waar ze onder erbarmelijke omstandigheden moesten werken. Ook de stoffelijke overschotten van 73 dwangarbeiders en Sovjetsoldaten in Duitse dienst werden naast begraafplaats Rusthof op de grens van Leusden en Amersfoort herbegraven. Het Ereveld fungeert als verzamelbegraafplaats voor de in Nederland begraven slachtoffers uit de toenmalige Sovjet-Unie.

OPSPOREN ,,Toen ik vrijwillig startte met een poging de soldaten te identificeren ontdekte ik al snel dat het niet zo overzichtelijk was als het leek. Na anderhalf jaar had ik nog steeds geen succes geboekt. Toch liet het me niet los en ging ik door. Soms was er een naam te vinden. Soms niet correct, soms veel voorkomend. Van ongeveer 280 van de 865 mensen is uiteindelijk de identiteit vastgesteld. Hopelijk kan DNA bij sommige anderen nog uitkomst bieden. Verder hebben we nog ambitieuze plannen om de nagedachtenis aan deze soldaten levend te houden en hun verhalen door te vertellen", vertelt Reiding.

,,Na 21 jaar ben ik trots dat ik de familie van 210 oorlogsslachtoffers heb gevonden. 210 x 1 zeg ik liever. Iedereen is uniek, met een eigen verhaal en een eigen familie. Familie die veelal jaren tevergeefs zocht naar hun dierbare, man, vader of opa. Die onzekerheid, dat is verschrikkelijk. Het eerste succes was in 2000. Het was een hoogtepunt in mijn jarenlange zoektocht. Ik was zelf afgereisd naar Rusland en heb daar twee families op kunnen sporen. Het was heel heftig, zowel voor de familie als voor mezelf. Ongeloof, dankbaarheid, het was overweldigend en emotioneel. Verhalen die je raken, iedere keer opnieuw. Ik heb ze verwoord in mijn boek. Voor de familie regelen wij met de Stichting Sovjet Ereveld daarna het grafbezoek in Nederland, straks weer in mei 2020. Zo kunnen de nabestaanden veelal dit tragische deel van hun leven afsluiten. Nu heeft mijn ziel maar ook zijn ziel rust zei een nabestaande ooit tegen mij."

RONDLEIDING Vrijwilligers leggen op 3 mei bloemen op de graven en plaatsen op kerstavond kaarsjes. Het zoekwerk en het grafbezoek wordt betaald door donateurs. ,,Donateur kun je worden door een graf te adopteren. Op zondag 10 november geef ik een rondleiding op het Ereveld. Aanmelden gaat via de website", aldus Reiding.
De website van het Sovjet Ereveld.
Grafbezoek van achterkleindochter van Sovjetsoldaat Aleksandr Orechov in mei 2019.
Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie