Kunst is lang en het leven te kort voor Van Leeuwen

22 juli 2019 om 16:28 lokaal

AMERSFOORT Het werk van Couzijn van Leeuwen kent veel bewonderaars. Geen wonder. De creaties maken de kunstminner vrolijk. Helemaal als je beseft dat de kunstwerken met behulp van handen, schaar en lijm gemaakt zijn van louter karton, grotendeel afkomstig uit afvalcontainers. Half juli overleed hij op 60-jarige leeftijd.

Arjan Klaver

Tijdens de herinrichting van het Zocherplantsoen, die ruim tien jaar geleden werd uitgevoerd, is de oorspronkelijke bedding van de rivier de Eem ontdekt. Couzijn van Leeuwen kreeg de opdracht om op de vindplaats een kunstwerk te ontwerpen en te construeren. Sinds 2008 staat dit kunstwerk met de titel de Oude Eemloopbrug ook deze zomer op het toeristenmenu.

KARTON De metalen brug, die voorzien is van allerlei elementen die naar water verwijzen, heeft inmiddels op heel veel netvliezen gebrand. Niet veel mensen weten echter dat deze brug eerst in karton is uitgevoerd. Karton dat de geboren Hoevelaker oppikte tijdens zijn dagelijkse tour de la cité langs winkelstraten en -pleinen. Dit eenvoudige materiaal ontdekte hij rond 2002. Het verhaal gaat dat hij toen aan het rommelen was in zijn archief van afbeeldingen en inspiratiebronnen. Hij bleef hangen bij een foto met daarop een door houtwurmen aangevreten Madonna met kind.

ONGECOMPLICEERD Toevallig lag er een stuk karton bij zijn tafel. Hij vouwde voorts uit stroken karton en met gebruikmaking van een nietmachine, dit beeld meer dan levensgroot na. Eureka. „Karton past bij me. Het voelt prettig, het ruikt lekker en het is een materiaal dat in hetzelfde tempo mee kan gaan als ik denk en doe", bekende hij een jaar geleden in het radioprogramma van Amsterdam FM, Kunst is lang. „Het is ongecompliceerd, het is ontzettend licht, het is recyclebaar. En als je weet hoe je het moet gebruiken kun je dragende constructies maken. Het is ook een hele directe manier van werken. Als het niet goed is, moet je het weer afbreken."

KUNSTZINNIGE ACHTERGROND Behalve de brug maakte hij sculpturen, meubels en gangenstelsels van karton, die soms in brons of  keramiek werden uitgevoerd.  Zijn kunstzinnige achtergrond had hij meegepikt in de schoolbanken van de kunstacademie in Utrecht en de Koninklijke Academie voor Kunst en Vormgeving in Den Bosch. Na een werkperiode van drie maanden in het Europees Keramisch Werkcentrum van Den Bosch, kwam er nu ook keramiek uit zijn handen. Maar ook daarin zie je sporen van het karton. 

BARAK Van Leeuwen streek na een omzwerving via Breda en Amersfoort uiteindelijk neer in een groene barak, op een landgoed even buiten Driebergen. Daar werkte en leefde hij omgeven door vazen, borden en exotische dieren, zoals pauwen, kraanvogels of dansende karpers op een sokkel, die doen denken aan de opgezette dieren uit vergeten musea met vitrines vol oudheidkundige vondsten. Ook zijn er kasten met consoles die gelijkenis vertonen met die van interieurs in oude landhuizen. Het is gewoon gemaakt van karton.

EIGEN CONCLUSIE ,,Ik vind het mooi als je een museum binnenkomt en plotseling in een kartonnen ruimte staat met een zachtere vloer dan normaal, je een andere sfeer om je heen voelt die anders ruikt en een andere, gedemptere akoestiek heeft", vertelde hij over zijn grootse ingrepen in Palet Magazine. ,,De beschouwer bevindt zich in die bouwwerken plots in een situatie waar hij met zijn ogen, oren, neus, de tast en tal van andere subtiele indrukken zijn eigen conclusie trekt." Het werk is in veel Nederlandse musea te zien en te zien geweest, zoals in het Centraal Museum in Utrecht. 

PLEASURE GARDEN In 2015 richtte hij de Nieuw Utrecht-kamers in onder de titel Pleasure Garden. In de eerste van twee ruimtes koos hij beschadigde sculpturen en vulde de ontbrekende delen aan met karton. In de tweede kamer creëerde hij een nieuwe wereld waar dieren en planten harmonieus samenleven. Een Pleasure Garden voor de kijker. Johan Wolfgang von Goethe liet zijn personage Wagner, de assistent van de beroemde Faust, de woorden 'Kunst is lang en het leven is kort' uitroepen. Een uitspraak die precies het artistieke leven van Van Leeuwen duidt. 

Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie