Vrijheid

We leven in vrijheid. Dat beseffen, het kunnen uitspreken of opschrijven is al een vrijheid op zich. Ik ben me ervan bewust maar sta er niet dagelijks bij stil. Op 4 mei neem ik het weer heel bewust in me op. Ik adem de vrijheid diep in en denk erover na. Je kunt overal staan en gaan. Vrijheid is een kostbaar goed. Het geluk dat ik heb kan ik alleen ervaren door de vrijheid waarin ik leef, dat realiseer ik me maar al te goed. Maar kan ik mij dat wel echt, echt, realiseren? Kan dat wel als je altijd alleen maar in vrijheid hebt geleefd en je alleen maar de verhalen kent? Ik hoor de verhalen en probeer me in te denken hoe het zou zijn, hoe het zou voelen. Als mijn schoonouders, beiden 85 jaar, iets over de Tweede Wereldoorlog vertellen denk ik het te voelen. Toch zal ik nooit echt voelen wat zij hebben gevoeld en nog steeds voelen.

De generatie die de Tweede Wereldoorlog heeft meegemaakt sterft langzamerhand uit maar de verhalen niet. De verhalen moeten blijven leven, ze mogen niet vergeten worden. Dit mag nooit meer gebeuren en dan besef ik mij dat het in de wereld om ons heen nog steeds gebeurd. Het maakt me treurig.

Ik ging met mijn kinderen naar Kamp Amersfoort. Nooit eerder was ik er geweest. Waarom weet ik niet en daar schaam ik mij bijna voor. Als echte Amersfoortse moet ik toch weten wat er in mijn eigen stad is gebeurd. Het moet worden gedeeld en verder worden verteld. Zo ook aan de kinderen. De vrijwilliger die mij een bandje omdeed gaf aan dat ze ontzettend blij was met de grote opkomst van die dag. Mensen zijn er mee bezig. We lopen zwijgzaam de route en staan af en toe stil. Het maakt me boos maar vooral verdrietig. We houden elkaars handen vast. De op zich mooie omgeving straalt droefenis uit. Intense misère. Het is niet in woorden te vatten, ik zal het ook nooit bevatten. Het laat een diepe indruk achter.

Op Bevrijdingsdag schuiven we aan bij vrienden voor een etentje. Ze vertellen mij over de 865 Russische soldaten die begraven zijn op Rusthof. Soldaten die zijn gestorven voor onze vrijheid. Mensen die van huis en haard verdreven waren om voor ons te knokken. Het overgrote deel van hun familie weet niet dat ze hier, voor onze vrijheid, zijn gestorven. Families die nog steeds gissen over hun dierbaren. Het niet weten, het gemis, het stukje van jezelf waarvan je niet weer waar het is. Het niet kunnen afsluiten. Vreselijk.

Ik weet nog zoveel niet, blijkt als we verder praten. Op www.sovjet-ereveld.nl staat het levenswerk van een bijzondere Amersfoorter. Hij doet er alles aan om de familie van deze helden op te sporen. Wat ontzettend mooi dat iemand dit doet. Deze wetenschap brengt me de zoveelste rilling binnen 48 uur. Onze vrijheid, we hebben het aan hen te danken.

Dat moeten we dagelijks blijven beseffen.

Bianca van der Linden-Snel.