Jos van Oord: ,,Ik heb de Paaskerk ervaren als een fijne, gastvrije plek.
Jos van Oord: ,,Ik heb de Paaskerk ervaren als een fijne, gastvrije plek." Christine Schut

Jos van Oord neemt na vijf jaar afscheid van Paaskerk

20 april 2019 om 13:09 lokaal

AMERSFOORT ,,Marleen Kool heeft stage bij mij gelopen. Zondag heeft zij mij de exit-zege meegegeven. De cirkel is rond." Jos van Oord (71) heeft na vijf jaar afscheid genomen als interimpredikant van de Paaskerk. Zijn opvolgster, Christine van den End, is afgelopen zondag bevestigd."

Christine Schut

Die vijf jaar zijn als een ademtocht voorbij gegaan. Marleen Kool, de andere predikant van de Paaskerk, ken ik al heel lang. Zij heeft stage bij mij gelopen in Het Brandpunt in Amersfoort-Noord en ik heb haar af en toe vervangen in Baarn. Ook heb ik mijn voorganger Kees Kruijswijk Jansen tijdelijk vervangen en na zijn afscheid is mij gevraagd zijn taken over te nemen. De Paaskerk wilde zoeken naar een nieuwe vaste predikant en daar de tijd voor nemen. Dat is altijd goed. Maar omdat er een klik was tussen mij en de gemeente, het was van mijn kant liefde op het eerste gezicht, is er niet veel haast gemaakt met het zoeken naar een nieuwe predikant", lacht Jos van Oord. Het werd uiteindelijk een bezinningsperiode van vijf jaar. ,,Dat kwam eigenlijk ook wel goed uit. Zo was er tijd om na te denken over andere zaken, zoals wat de Paaskerkgemeente wil." Ook de verkoop van het Brandpunt kwam op de agenda en het nieuwe toekomstprogramma Paasbest.

,,Ik heb de Paaskerk ervaren als een fijne, gastvrije plek. Ik kwam vanuit Amersfoort-Noord, uit een oecumenische traditie. Veel dertigers en veertigers die even gebruik maken van je diensten. Het was fijn werken als pionier in Amersfoort-Noord. Maar hier is een intens trouwe gemeente. Met volle kerken en betrokkenheid. Als je een kring organiseerde, kwamen de mensen ook. Daarover was ik in het begin wel verbaasd. Inmiddels weet ik dat de Paaskerk bekend staat om zijn sterke participatie. Niet alleen het zondagsgevoel, maar ook doordeweeks van je laten horen. De gereformeerde achtergrond voel je hier, de mensen zijn leergierig. Als ik terugkijk, was de hervormde kerk meer een volkskerk. Veel mensen waren lid zonder het te weten. Gereformeerden zijn zich meer bewust van hun christen zijn. Ze hebben een sterk gemeenschapsgevoel, daar was ik van onder de indruk."

Jos van Oord heeft in Vathorst van 2007 tot 2012 cultureel centrum De Kamers geleid. ,,Ik heb destijds bewust de stap van kerk naar cultuur gemaakt. Toen ik daarna weer predikant werd, had ik niet verwacht me als een vis in het water te voelen in de lokale gemeente. Ik ben hierdoor meer gaan waarderen wat de kerk in huis heeft, zoals de liturgie en het pastoraat. Ik heb ontdekt dat ik eigenlijk gewoon dominee ben."

Van Oord is zich er terdege van bewust dat de kerk verandert. ,,We hebben in de Paaskerk zo'n dertig uitvaarten per jaar. Dat is over tien jaar zo'n driehonderd leden minder. Daar moet je rekening mee houden. Ik schat dat de Paaskerk nu ongeveer 1300 leden heeft. Daarom heb ik de afgelopen vijf jaar geprobeerd mensen op een andere manier te bereiken via Zin in Baarn, een platform over spirituele vragen. Inmiddels is Zin in Baarn geworteld geraakt in de Baarnse samenleving. We vertonen films in de Speeldoos, houden de Preek van de leek, organiseren gezamenlijke maaltijden en verzorgen theaterprogramma's. Je ziet dat niet alleen Paaskerkers de activiteiten bezoeken, incidenteel komen ook andere groepen binnen."

Voor Jos van Oord is de cirkel rondgemaakt, zoals dat heet. Hij is ooit in Baarn begonnen. Hij woonde toen in de Borneolaan en liep stage in de toenmalige Opstandingskerk aan de Eemweg. Dat was eind jaren zeventig, begin jaren tachtig. Op haar beurt heeft Marleen Kool, de huidige predikant van de Paaskerk, stage gelopen bij Van Oord en is zij nu betrokken bij zijn afscheid. ,,Marleen schreef in haar afscheidswoord in het kerkblad dat het getal acht wel past bij mijn afscheid. Het is rond! De platte acht is de lemniscaat, Dat vind ik een mooi symbool. Ook al omdat je er een binnen en buiten in kunt zien. Ik geloof daar sterk in. Dat je als kerk moet laten zien wat je binnen doet en daarnaast naar buiten moet treden. Ik noem dat: met twee woorden spreken over de kerk. Een film draaien of een gezamenlijke maaltijd buiten het kerkgebouw hebben wel degelijk te maken met het zondagochtendgeloof. Vakbonden, omroepen en kerken, allemaal hebben ze te maken met teruglopende ledenaantallen. Mensen binden zich minder, Dan is het een steeds grotere opgave een gemeenschap te zijn. Mensen grazen meer. Daarmee bedoel ik dat ze overal iets weghalen, ook qua religie. Die graascultuur is een spannende uitdaging. Krimp hoeft niet te leiden tot kramp. Ze geeft ook kansen."

SAMENBINDEN Jos van Oord is duidelijk een binder, iemand die mensen wil samenbrengen. Ook op kerkelijk gebied. ,,Oecumene zit in mijn bloed. Toen ik hier kwam, wilde ik meer oecumene bewerkstelligen. Maar dat viel tegen. Er zijn hier in Baarn alleen al vier kleuren PKN. We moeten er meer naartoe om samen te werken. We werken als Paaskerk wel veel samen met de Maria Koninginkerk. Mijn droom is een oecumenische gemeenschap. Ik hoop dat ik dat nog mag meemaken. Want veel kleurigheid is prima, maar het moet samenwerking niet in de weg zitten. En uit je bubbel komen is leuk, want niemand heeft de wijsheid in pacht. Daarom hebben de kerken elkaar zo nodig." Jos van Oord heeft daarom ook met het boek Rebible, samen met zijn zus Inez van Oord, geprobeerd een een brug te slaan tussen spiritualiteit en theologie.

Op de vraag waarop hij het meest trots is, als hij terugkijkt naar de afgelopen vijf jaar, antwoordt Van Oord: ,,Dat de Paaskerk, ondanks alles, een prachtige, krachtige liturgische gemeenschap is met vleugels naar buiten. Met vernieuwingsdrang, die van de kerk een open ruimte wil maken. Waarbij het overigens lastig is voldoende vrijwilligers te vinden. Kerkmensen worden steeds ouder. Het is belangrijk een vrijwilligersbeleid te creëren waarin je probeert jonge mensen bereid te vinden de kar te trekken. Dat levert een aantrekkelijke gemeenschap op. Maar dat trotse gevoel naar buiten brengen is lastig. Ik merk aan de reacties op mijn afscheid, dat ik wel iets van de sprankeling die ik voor de kerk voel, heb kunnen overbrengen. Mijn twee zoons zijn dertigers. Zij zijn trots op wat hun vader doet, ze delen mijn preken op Facebook en zijn geïnteresseerd in wat ik doe, maar het zijn geen kerkgangers. Zondag zijn ze er overigens wel bij."

OPVOLGING Jos van Oord heeft zijn opvolgster, Christine van den End, nog niet uitvoerig gesproken. ,,Ik vertrouw het haar volledig toe. Ze heeft goede ideeën. Zelf ben ik sinds een jaar lid van de Fonteinkerk in Amersfoort-Zuid. Daar ben ik met mijn vrouw naartoe verhuisd. Ik merk dat we ons nog moeten nestelen in die gemeenschap, dat zal ook gelden voor mijn opvolgster. Ik kom zeker nog als kerkganger terug in de Paaskerk en vanaf 2020 zal ik weer als gastpredikant voorgaan. Ik neem nu bewust afscheid. De tijd is vol, het is goed zo."

Voor KRO/NCRV maakt Jos van Oord het programma Met hart en ziel. Dat blijft hij doen. ,,Waar iets moois gebeurt in de PKN-kerken, daar zijn wij bij. Dat is zo mooi om te doen, ik kan het niet laten. Ik heb nog een paar dagen werk in Baarn. Daarna wil ik meer gaan bewegen, dan is vrijheid fijn. Ik denk bijvoorbeeld aan de Walk of Wisdom-wandeling rond Nijmegen. Ik neem afscheid van veel mensen die veel intieme dingen met mij hebben gedeeld. Dat is een groot voorrecht. Ik heb deze periode persoonlijk beleefd als vijf prachtige jaren", besluit Jos van Oord.

Christine Schut
Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie