Eva Vleeskruyer rondt haar termijn als stadsdichter af

AMERSFOORT Haar termijn als stadsdichter van Amersfoort zit er bijna op. Maar dat wil absoluut niet zeggen dat Eva Vleeskruyer begin volgend jaar met een lege agenda zit. Allesbehalve.

Hans Vos

Weids is het uitzicht vanaf de galerij voor haar appartement over haar woonwijk Schothorst, waar zij nu tien jaar woonachtig is. Bij helder weer kan het oog van Eva Vleeskruyer aan de andere zijde van haar flat nog veel verder kijken. Er is veel te zien tussen de Onze Lieve Vrouwetoren van Amersfoort en de spits van de Sint-Martinuskerk in Hoogland. Als je het wílt zien. En dat wil zij, dolgraag. Zonder observaties geen gedichten, immers.

Zij luistert, ze hoort, ze ziet, ze praat, ze proeft. In de wijk, in de stad, in het land, in het café, in de supermarkt - en zij schrijft. Meer dan eens tussendoor op haar smartphone wanneer haar iets te binnen schiet en er geen pen en papier voor handen is of een laptop. Eigenlijk is het altijd zo geweest, van kinds af aan. En het leuke is: bij haar dochter van bijna vier jaar heeft zij de eerste fantasierijke uitingen al waargenomen. Die tekent met veel plezier, wat zijzelf als peutermeisje ook deed. En nog steeds dóet. Klein geluk, blijvend groot het genoegen.

VERBEELDINGSKRACHT ,,Voordat ik kon schrijven, vond ik versjes al interessant. Dat zie ik dus nu ook bij mijn dochter terug. Die is volop dingen aan het opschrijven, terwijl ze nog niet eens kan schrijven. Ze verzint haar eigen letters. Dat heb ik ook gedaan. In mijn tienerjaren schreef ik vele gedichten. Toen was het allemaal heel erg zielig, zwaar en donker. Liedjes schreef ik ook. Die waren al wat luchtiger. En ik had een gedichtenboekje waar iedereen in mocht schrijven. Dat heb ik bewaard en daarin lees ik nog weleens met de nodige humor en vooral gêne.''

Verbeeldingskracht ervaart Eva Vleeskruyer bij veel kinderen. Zij werkte in het onderwijs en de kinderopvang. En met andere (schrijvende) kunstenaars hielp zij schoolkinderen op weg in hun fantasiewereld. Soms zong zij erbij. Want, ja, zingen was en is eveneens een passie van haar. Van jazz tot zelfs gezang in hoorspeelverhalen. Van podia in de binnenstad tot schoollokalen in de buitenwijken. Nog steeds is zij met tal van projecten actief voor schoolkinderen die haar maar in positieve zin blijven verrassen met hun onuitputtelijk lijkende bron aan creativiteit.

Met één Amersfoortse middelbare scholiere onderhoudt Eva Vleeskruyer een heel speciaal contact. In haar motivatie om in 2017 stadsdichter te worden stond haar plan om een verkiezing voor junior stadsdichter te organiseren. En zo geschiedde. De achttienjarige Anne-Marie Vos, vwo-leerlinge van 't Atrium, won deze competitie. ,,Ik heb het zaadje geplant, zij moet als eerste in deze rol gaan groeien en zichtbaarder gaan worden. Dat is niet gemakkelijk naast haar schoolwerk. Pas nu begint zij het schrijven te ontdekken. Natuurlijk hoop ik dat de junior stadsdichter waardevol wordt voor Amersfoort en voor de scholen. Pas dan heb ik mijn doel bereikt.''

Ook al loopt haar eigen stadsdichterschap op het einde, toch zet zij de coaching van Anne-Marie Vos voort. Volgende maand wordt de opvolger van Eva Vleeskruyer bekend. ,,De periode van twee jaar is niet te kort om je te uiten. Maar wél om de gang erin te krijgen, om een band met de lezer op te kunnen bouwen. Juist nu ik het ritme te pakken heb, nu ik veel reacties krijg op mijn stadsgedichten en nu ik weet hoe ik de dingen moet aanpakken, zou ik eigenlijk nog wel een jaartje door willen gaan om het goed af te kunnen sluiten.''

JONG TALENT Aan jong schrijftalent in haar stad is geen gebrek. ,,Dat is precies de doelgroep die ik als stadsdichter óók wilde bereiken. Ik heb in de afgelopen twee jaar heel veel gedichten van scholieren onder ogen gekregen. Er zat zoveel mooi werk tussen. Daar wil ik nog wel wat tijd in steken. Zeker nu ik mag samenwerken met de School der Poëzie in Amsterdam bij het uitbrengen van een informatief boekje over Amersfoort. Dat wordt geïllustreerd met gedichten en komt van pas bij workshops op middelbare scholen waaraan ik graag een bijdrage wil leveren. Zo kan ik mijn doel blijven nastreven. Poëzie moet niet langer worden gezien als verplichte kost op school. Voor veel dichters is poëzie een medium voor henzelf. Als stadsdichter ben ik met mijn passie juist een medium voor anderen. Daar schrijf ik over én voor.''

Haar eerste dichtboek, een compilatie van recent en minder recent eigen werk, rolt weldra van de drukpersen. Het is een bundeling van zes thema's die qua inhoud en stijl van elkaar verschillen: vrouwen, levensbeschouwing, familie, muziek, natuur en taal. ,,Een samenvatting van een periode'', omschrijft Eva Vleeskruyer de paperback die wordt uitgegeven door Boekscout in Soest. ,,Nee, zeker géén afsluiting; er gaat altijd weer een nieuwe deur open. Het is een tastbaar overzicht van mijn dichtwerk. Ik kan het allemaal in mijn computer laten staan, maar als dat ding een keer crasht is alles weg. Dat zou heel zonde zijn. Vooral voor de liefde die ik in al deze gedichten heb gestopt.''

Liefde… Ja, liefde is de rode draad in haar verzen. ,,Het is poëzie die naar het hart gaat'', zo duidt zijzelf verreweg de meeste van haar dichtstukken. ,,Het is fijn om een boel woorden ter beschikking te hebben en die speels te kunnen gebruiken.'' Ontmoetingen met mensen leveren haar de meeste ingevingen op. ,,Door te luisteren en te kijken probeer ik achter iemands gevoel te komen. Hoe ik dat ga beschilderen met woorden, is elke keer mijn uitdaging. Het zijn geluksmomentjes wanneer ik daarin slaag.''