‘Eemhuis was duurste leerschool ooit’

AMERSFOORT - Met zijn 36 jaar is Gert Boeve de langstzittende bestuurder in het college van B & W. Op 23 september is het precies vier jaar geleden dat de CDA-er als opvolger van Mirjam van ‘t Veld wethouder werd. Vooral de laatste tijd ligt de ambitieuze wethouder regelmatig onder vuur. De kritiek op Boeve is niet alleen inhoudelijk, maar ook meer persoonlijk. In de DeStadAmersfoort.nl kijkt Boeve terug op vier jaar wethouderschap.

door John Spijkerman

Geboren in de Flevopolder waar hij de eerste 18 jaar van zijn leven in Dronten woonde, vertrok Gert Boeve vervolgens naar Groningen om Bestuurskunde te gaan studeren. In 1998 werd hij daar lid van het CDA. ,,Uit overtuiging’’, verzekert hij. ,,Politiek was mijn hobby, bestuurder ben ik geworden.’’ In 2001 kwam hij naar Amersfoort en werd lid van het campagneteam van het CDA. Van 2003 tot 2006 was hij CDA-partijvoorzitter in Amersfoort. Hij werkte onder meer als beleidsmedewerker Economische Zaken bij de gemeente Harderwijk en als adviseur bij BMC in Leusden. In 2006 werd hij raadslid en CDA-fractievoorzitter. ,,Ik ben meer het voorzitterstype. Ik denk graag na over de koers van de partij en wil iedereen tot zijn recht te laten komen.’’

In september 2008 werd de toen 32-jarige Gert Boeve wethouder. De PvdA was nog de grootste partij in Amersfoort en had met Jelle Hekman en Arjen Kruijt twee wethouders in het college. Ook VVD-er Ruud Luchtenveld was nog wethouder. In vergelijking met het huidige college zaten er in het eerste college waar Boeve deel van uitmaakte, wethouders met meer ervaring. ,,Ik heb erg veel geleerd van Ruud Luchtenveld.’’ Het waren ook andere tijden. Alhoewel er in 2008/2009 al een bezuiniging van 10 miljoen euro moest worden uitgevoerd, ligt in Boeves tweede collegeperiode de nadruk op bezuinigen. ,,Na de 10 miljoen bezuinigingsoperatie, kwam er nog een 20 miljoen operatie en nog een bezuiniging van 10 miljoen euro overheen.’’

Het wethouderschap betekende een volgende stap in Boeves carrière. Boeve vindt dat hij - met zijn maatschappelijke en politieke ervaring - geschikt was voor de functie. ,,Als wethouder moet je een sterke wil hebben om iets tot stand te brengen en ik vind dat je ideeën moet hebben. Sommige wethouders zitten vooral op de proceskant, ik zit op de inhoud.’’

Als wethouder wil Boeve ‘bereikbaar en benaderbaar’ zijn. Hij is daarom ook enthousiast twitteraar en heeft inmiddels 7500 tweets verstuurd en meer dan 2000 volgers.

Ook in de landelijke verkiezingsstrijd roert hij zich. Samen met drie andere CDA-wethouders staat hij als lijstduwer op de CDA kandidatenlijst. Niet dat Boeve concrete plannen heeft om naar Den Haag te gaan, maar hij ergert zich aan het ‘dedain’ waarmee vanuit Den Haag met gemeentes wordt omgegaan. ,,Ik wil de steden dichterbij Den Haag brengen, en Den Haag dichter bij de steden.’’

Politieke chaos

Na de relatieve stabiliteit van Boeves eerste collegeperiode, kenmerkte de periode na de gemeenteraadsverkeizingen van maart 2010 zich door een grote mate van politieke chaos.

In anderhalf jaar tijd werden twee wethouders vervangen. Ook kreeg Amersfoort nog een nieuwe burgemeester. Al in november 2010 stapte BPA-wethouder Ben Stoelinga op en spatte de BPA in stukken uiteen. Het college werd vervolgens uitgebreid met de ChristenUnie. Ook was er natuurlijk het debacle rond het Eemhuis. Het leidde tot een miljoenenoverschrijding en een bestuurscrisis. D66 wethouder Barendregt ruimde in september 2011 het veld. Er werd een groot onderzoek gedaan naar de besluitvorming bij het Eemhuis. Uiteindelijk stapte ook gemeentesecretaris Huijtink op.

Boeve noemt het Eemhuis ‘de duurste leerschool ooit’. ,,Het heeft grote effecten op de manier waarop we omgaan met risico’s. Ik had graag gehad dat het nooit was gebeurd, maar het was wel een leerschool waar we nog lang profijt van gaan hebben.’’

Toch zijn er volgens Boeve ook veel dingen wel gelukt. ,,Samen met de samenleving is het ons gelukt een bezuinigingspakket samen te stellen.’’ Dat vindt hij een behoorlijke prestatie.’’ Als portefeuillehouder Zorg en Welzijn moest Boeve een derde van alle bezuinigingen invullen. Het grootste deel van die bezuinigingen ligt op het gebied van de WMO. ,,Dat treft veel meer mensen in directe zin.’’

Al vóór de bezuinigingen kwam Boeve met een nieuwe visie op welzijn. Daarin zijn niet meer ‘de stenen of gebouwen’ belangrijk, maar de activiteiten die plaatsvinden. ,,Er is zoveel maatschappelijk vastgoed. Dat kan veel effectiever gebruikt worden.’’ Door op zo’n manier te kijken naar problemen krijgt de samenleving volgens Boeve nieuw elan en worden nieuwe initiatieven geboren.

In het kader van de bezuinigingen werden wijkcentra gesloten. Dat een groep enthousiaste burgers nu een stichting heeft gevormd en het beheer van Het Klokhuis in Randenbroek heeft overgenomen , vindt Boeve een voorbeeld van iets dat hem veel energie geeft. ,, Dat is welzijn nieuwe stijl, Daar moeten we meer van hebben.’’ Boeve zegt er alles aan gedaan te hebben om initiatieven als Het Klokhuis tot een succes te maken. ,,Ik heb een expertteam ingericht om deze initiatieven te helpen. Ze krijgen deskundig advies en ik heb ze de meest lage huren laten betalen. Mensen zeggen tegen mij ‘U bent een betrokken wethouder die ons niet loslaat’.’’

Volgens Boeve is duidelijk dat de huidige verzorgingsstaat niet meer te financieren is. Burgers zullen zelf meer verantwoordelijkheid moeten nemen. ,, Ik heb een enorm geloof in de veerkracht van mensen. De gemeenteraad moet zien dat je meer aan mensen moet overlaten.’’

Botsingen

Voor Boeve persoonlijk was het een enerverend jaartje, waarin hij liet zien ook maar een wethouder ‘van vlees en bloed’ te zijn. Hij botste de afgelopen tijd regelmatig met de PvdA, maar af en toe ook met de VVD en de SP.

Allereerst was er de speurtocht naar een nieuwe opvangvoorziening voor dak- en thuislozen. Tegen de wens in van onder meer projectontwikkelaar Multi Vastgoed en de Hogeschool Utrecht wilde Boeve de daklozenopvang huisvesten in het Oliemolenkwartier. Nadat de politiek zich begon te roeren en zijn plan dreigde te torpederen, koos hij op het allerlaatste moment voor een andere oplossing die nog wel moet worden uitgewerkt. En natuurlijk was er de gang van zaken rond de declaraties van B &W. De PvdA stelde vragen omdat Boeve 3800 euro had gedeclareerd voor een cursus conversatie Engels. Ook werd Boeve stevig ondervraagd over de leningen aan woningcorporaties waarvoor de gemeente borg staat en in de zomervakantie was er commotie rond Boeves afwezigheid tijdens vergaderingen van het Recreatieschap.

De kritiek laat hem niet onbewogen. Zeker niet als er in zijn ogen ‘op de man’ wordt gespeeld en zijn integriteit in twijfel wordt getrokken. ,,Dat is m’n achilleshiel. Als ik bewust word beschadigd op onjuiste gronden, dan raakt me dat. Ik ben niet in staat dat te verbergen. Ik ga niet stilletjes in een hoekje staan. Ik ventileer mijn opvattingen en dat maakt je kwetsbaar en dan krijg je weer een klap terug.’’ Boeve denkt dat dit soort kritiek het aanzien van de politiek geen goed doet. ,,Transparantie over declaraties is prima, maar een belangrijk doel van de vragen die de PvdA stelde over de declaraties was personen in diskrediet te brengen. Nu denken de mensen ‘zie je wel het zijn zakkenvullers’.’’

Een gedicht van de stadsdichter zorgde voor wat ophef. Boeve vond het ‘smakeloos en ongepast’. ,,In het gedicht werd een rare link gelegd tussen het niet bijwonen van vergaderingen en een triest voorval van het verdrinken van een jongetje. Zoiets vermeng je niet met elkaar.’’ Boeve plaatst kanttekeningen bij de vragen die PvdA en SP stelden over zijn afwezigheid tijdens de vergaderingen van het Recreatieschap. ,,De vragenstellers weten hoe druk wethouders zijn. Zij wisten dat het ‘prachtig’ komkommernieuws zou opleveren voor de media.’’

En vlak voor de zomervakantie was er nog de raadsinformatiebrief over de grote risico’s die de gemeente loopt bij de woningbouw in Vathorst. ,,De risico’s liegen er niet om, maar dat wil niet zeggen dat ze werkelijkheid worden.’’ Er moet worden onderhandelen met de ontwikkelaars binnen Vathorst Beheer. Met allerlei maatregelen wil het college de risico’s voor de gemeente bij de ontwikkeling van Vathorst beperken. ,,Ik wil de positie voor de stad Amersfoort en zijn inwoners daarin versterken.’’ Hoe het zal aflopen is nog ongewis. ,,Alle scenario’s zijn denkbaar. Ik durf nu niet te zeggen dat het in 2014 beter zal gaan, ook niet dat het slechter zal gaan.’’

In een interview met de Stad Amersfoort uit 2006 zei Boeve dat hij burgemeester wilde worden van de gemeente Domburg. Toen onlangs bekend werd dat de gemeente Harderwijk een nieuwe burgemeester zocht, werd er al een fake-twitter account aangemaakt van burgemeester Gert Boeve. ,,Ik vond dat een beetje flauw.’’ Boeve houdt nu in het midden of hij nog steeds burgemeester wil worden. ,,Er zijn verschillende scenario’s. Ik vind het openbaar bestuur erg leuk. Het ligt niet voor de hand dat dat ik nog dertig jaar wethouder ben.’’ Hij verwacht de komende jaren nog wel wethouder te blijven in Amersfoort, maar denkt ook dat de houdbaarheidsdatum van bestuurders tussen de vier en acht jaar ligt. ,,En aan het eind van deze periode ben ik zes jaar wethouder.’’