Ingrijpende veranderingen bij SWA

25 januari 2012 om 00:00 Achtergrond

Stichting Welzijn Amersfoort ontstond in 2000. Daarvoor waren er allemaal wijkstichtingen die werden in 2000 samengevoegd in een stedelijke welzijnsstichting. Na een moeilijke periode eind 2002/2003 maakte de welzijnsstichting een grote groei door met het binnenhalen van projecten zoals de buitenschoolse opvang en het opzetten van de wijkcentra. Sinds maart 2004 is Gert van Dijk directeur van SWA. ,,Ik ben binnengehaald om de organisatie op poten te zetten.’’ Onder zijn leiding werd de buitenschoolse opvang (bso) overgedaan aan de SKON. Dat leverde geld op waarmee SWA krachtiger werd gemaakt. ,,De bso werd commerciëler en wij kozen voor het welzijnswerk. Daarna zijn we snel gegroeid. De gemeentelijke subsidie bleef ongeveer gelijk.’’ SWA kreeg allerlei projecten zoals de Amersfoort Vernieuwt teams, de buitenkasten, coachingsprojecten voor kinderen en projecten op het gebied van veiligheid. ,,Dat waren meestal rijksregelingen. De gemeente kreeg rijksgeld en besteedde het uit aan ons.’’

AMERSFOORT - Door bezuinigingen verliest Stichting Welzijn Amersfoort (SWA) een derde van zijn budget. ,,We zitten dan op een omzet van 7 miljoen euro. Dat is vergelijkbaar met de situatie in 2000 toen SWA begon’’, vertelt directeur Gert van Dijk (59). Tot eind 2013 verdwijnt een derde van het personeel. Toch ziet Van Dijk voor SWA voldoende toekomstkansen omdat de eerstelijnszorg groeit. ,,We blijven een behoorlijk grote welzijnsorganisatie en staan aan de vooravond van ingrijpende veranderingen’’ door John Spijkerman

Bezuinigingen

In 2009 moest SWA al een half miljoen bezuinigen. ,, Dat was een voorbode’’, zegt van Dijk nu. ,,De Tandem en het Katshuis werden als wijkcentrum gesloten en de meldpunten gingen dicht.’’ Als de economische recessie niet was doorgegaan, was het daarbij gebleven, denkt hij. Maar de werkelijkheid was dat de gemeentefinanciën steeds verder onder druk kwamen te staan en dat de rijksfinanciering werd afgebouwd. ,,Die combinatie maakt dat we de komende jaren 3,4 miljoen moeten inleveren.’’ De bezuiniging die de gemeente Amersfoort voor SWA doorvoert, bedraagt structureel 1,4 miljoen euro. Deze bezuiniging wordt de komende jaren trapsgewijs doorgevoerd. ,,In 2012 worden we 170.000 euro gekort, vooral opbouwwerk, per 1 januari 2013 worden we opnieuw 170.000 euro gekort, vooral op de wijkcentra. Daar bovenop komt per 1 januari 2014 een bezuiniging van iets meer dan een miljoen euro.’’

Bij SWA werkten 260 medewerkers (160 fte). Door de bezuinigingen verliezen daarvan zo’n 90 medewerkers hun baan. Tijdelijke contracten worden niet verlengd en een deel van het personeel wordt gedwongen ontslagen. We schrappen bepaalde onderdelen zoals wijkcentra, bepaalde projecten en halveren de openingtijden van de buitenkasten.’’ Wat volgens Van Dijk blijft, is de uitvoering van het jongerenwerk, het sociaal cultureel werk en het opbouwwerk. ,,En bij de peuterspeelzalen zetten we in op de voorschool.’’

De zwaarste klappen vallen bij SWA-medewerkers die werkzaam zijn in de wijkcentra, vooral ook in de ondersteuning. Daarnaast is er ook minder personeel nodig bij de buitenkasten omdat daar de openingstijden worden gehalveerd. Het aantal buitenkasten wordt verlaagd van 9 naar 8. Ook staffuncties verdwijnen, van de drie managers zijn er twee verdwenen. Naast bezuinigingen op het personeel wordt er ook bezuinigd op huisvestingslasten. Vroeger huurde de SWA het hele pand aan de Drentsestraat, maar onder druk van de bezuinigingen wordt ook in de huisvesting fors gesneden. Alleen de bovenverdieping wordt straks nog gehuurd.

Voor het opstellen van een sociaal plan en een afvloeiingsregeling heeft SWA 1,2 miljoen euro uitgetrokken. ,,We moeten nu maatregelen nemen om tijdig voldoende geld te hebben om het te financieren.’’ Van Dijk realiseert zich dat opnieuw werk vinden binnen de eigen welzijnssector voor mensen die worden ontslagen niet makkelijk zal zijn. Ook in andere gemeenten wordt er op welzijnswerk bezuinigd. Daarom wordt er ook gekeken naar omscholing. ,,In de ouderenzorg is er absoluut werk en sommige mensen zullen als ZZP-er aan de slag gaan.’’ Het ontslaan van zoveel collega’s gaat hem niet in de koude kleren zitten. ,,Om dat op een goede manier te doen is een uitdaging.’’ Hij hoopt dat diegenen die nu hun baan verliezen er later met een ‘goed gevoel’ naar terug kijken. ,,Dat iedereen zegt ‘We snappen dat SWA moet bezuinigen’. Dat ze zien dat we het op een fatsoenlijke manier hebben gedaan. Niet ten koste van mensen, maar met respect.’’ De periode waar SWA doorheen gaat is niet leuk, maar onvermijdelijk. ,,Onze organisatie moet wel door. Dit is een periode van ingrijpende verandering, maar we verwachten er sterk uit te komen.’’

Toekomst

Voor SWA ziet Van Dijk voldoende toekomstkansen omdat de eerstelijnszorg groeit. ,,Het hele welzijnswerk en de geestelijke gezondheidszorg worden veel dichter in de wijken opgelost. SWA zit dicht in de wijk. Als de gemeenten straks verantwoordelijk worden voor de AWBZ en de jeugdzorg, hebben ze er ook belang bij dat het goedkoop wordt uitgevoerd. Als je aan de voorkant veel doet, bespaar je aan de de achterkant veel geld. Hoe kun je in een veel vroeger stadium voorkomen dat kinderen ontsporen? Je moet veel meer naar de preventiekant kijken in plaats van naar dure tweedelijnszorg als kinderen al ontspoord zijn.’’ Dat er in Amersfoort met Oud en Nieuw zo weinig overlast was, komt volgens Van Dijk door het jongerenwerk. ,,Er zijn twee feesten in de stad georganiseerd. We hebben jongeren erbij betrokken en ze het zelf laten organiseren.’’

Naast jongeren worden ouderen voor SWA ook een steeds belangrijker doelgroep. ,,De hele ouderenzorg wordt onbetaalbaar. Er wordt gezocht wordt naar mogelijkheden om zorg om te bouwen van intramuraal (binnen de instelling) naar extramuraal. Zorg die niet wordt gegeven in verzorging- of verpleeghuizen, maar in de wijk, levert geld op.’’ Van Dijk ziet voor SWA een rol weggelegd waar het gaat om het regelen van ‘sociale contacten’ voor ouderen. SWA wil allianties aangaan met andere organisaties. Zo wordt er straks samengewerkt met Beweging 3.0, Sovee en het RIAGG. ,,We willen dat gezamenlijk beter neerzetten in de wijken, uitgaande van de kracht van mensen. Zorg dat je mensen ondersteunt in het zelf initiatieven nemen in plaats van problemen voor ze overnemen.’’

Van Dijk vindt dat de gemeente veel te ver gaat in de bezuinigingen op de wijkcentra. ,,Het is interessant om te kijken of je een wijkcentrum met vrijwilligers kunt organiseren. We willen kijken hoe je gebruik kan maken van de kwaliteiten van anderen en actieve wijkbewoners kunt ondersteunen.’’ Hij ziet daarvoor mogelijkheden in Zielhorst, Randenbroek en het Soesterkwartier en binnen de brede scholen in Liendert en Kruiskamp.

Gert van Dijk benadrukt dat het hele welzijnswerk aan de vooravond staat van ingrijpende veranderingen. ,,In Nederland wordt te gemakkelijk naar professionele zorg verwezen. Je kunt kijken naar wat mensen zelf kunnen.’’ Tot een aantal jaren geleden organiseerde SWA activiteiten voor mensen. ,,Nu kijken onze professionals wat mensen nodig hebben om het zelf te doen. We gaan uit van de individuele kracht, de groepskracht en de buurtkracht. Hoe kun je mensen zelf sterker maken?’’ Hij vindt dat het welzijnswerk mensen vanuit hun ‘eigen kracht’ moet benaderen. ,,Stop met het overnemen van hun verantwoordelijkheid.’’

Wat Van Dijk betreft moet bij SWA de inhoudelijke gedrevenheid voorop staan en niet de winstuitkering. ,,Want die kennen we niet. We zijn er niet om winst te maken en groot te groeien. We willen de mensen in de wijken zo goed mogelijk bedienen, zodat ze mee kunnen doen in de maatschappij. Dat begint in de peuterspeelzaal tot aan de senioren in de wijk die zo lang mogelijk zelfstandig willen blijven.’’

Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie