Niki Romijn

12 oktober 2011 om 00:00 Achtergrond

Dol op drop en spruitjes. Hollandse ingrediënten die samen een niet alledaagse combinatie vormen. Karakteristiek voor muzikaal talent Niki Romijn. Behalve zangeres is de geboren Amersfoortse een begaafd componiste, bedenkt zij theatrale muziekvoorstellingen en verzorgt ze eigenhandig de productie en fondsenwerving hiervan. Haar programma Drop gaat zondag 16 oktober in Theater De Lieve Vrouw in Amersfoort in première.

door Herma Klein Kranenberg

AMERSFOORT - Niki begon haar carrière in de musical Cats. Jaren later bewandelt ze nieuwe wegen met muziektheater voor kinderen onder de noemer Spruitje Speelt. ,,De naam Spruitje is een beetje plagerig, bedoeld om reactie op te wekken. Bovendien zijn kinderen een soort spruitjes in de dop, toch?”

Vlakbij de Koppelpoort in het door haar geliefde centrum van Amersfoort praten we over haar veelzijdige belangstelling voor muzikale projecten. Sinds ze op haar zesde de muziekschool aan de Zuidsingel binnen huppelde, is Niki gegrepen door muziek. ,,Het was voor mij net zo normaal als tandenpoetsen. Ik zong de hele dag door, schreef zelf liedjes.”

Toch dacht ze niet meteen aan een carrière in de muziek. ,,Op mijn negentiende zat ik doodongelukkig te wezen als secretaresse op een reclamebureau.” Ze vertelt over de door haar bewonderde popdiva Kate Bush, ongeveer even oud als zijzelf. ,,Kate had als negentienjarige al een wereldhit. Zelfgeschreven. Stikjaloers was ik.”

Prentenboek

Jaren later gebruikt Niki deze tegenstelling tussen haar en de Britse zangeres in een speciaal muzikaal eerbetoon aan Kate. Met gevoel voor humor schetst ze daarin het contrast tussen Kate’s wapperende haren en Niki’s voortkabbelende bestaan als secretaresse die droomt van een carrière in de muziek. ,,Dat ik mijn baan heb opgezegd en de overstap heb gemaakt naar het conservatorium was de beste stap in mijn leven. Nauwelijks geld had ik als student, maar ik was zo gelukkig. Dit hoorde bij mij.” De secretaresse die zangeres werd. Klinkt bijna als een sprookje.

,,Ik laat me graag voeden door de dingen om me heen. Dat kan een mooi gedicht zijn of een kunstwerk dat me intrigeert. Ook een simpel maar krachtig vormgegeven kinderboek met daarop slechts één woord: ‘Drop’.”

Niki’s dropverslaving leidde bij het zien van de bijzondere titel tot aankoop van het prentenboek. Ze verslond het, zo prachtig vond ze het. ,,Mooi en invoelend gemaakt door Sylvia van Ommen, met eenvoudige tekeningen en korte, aansprekende zinnetjes.

Steeds opnieuw bladerde ik het door, en het bracht me elke keer nieuwe inzichten. Eerst dacht ik dat het over de dood ging, daarna over hoe je alles kunt loslaten zonder angst voor het onbekende. Weer later zag ik als overkoepelend thema vriendschap. Daar ga ik iets mee doen in het theater, nam ik me voor.”

Dramaturg/librettist Carel Alphenaar hielp haar het boek om te zetten in een naar eigen zeggen ‘luchtige kindervoorstelling over lastige vragen’. Met lichtheid en humor behandelt Niki Romijn samen met haar medespeler en muzikant Chris Grem filosofische vragen over vriendschap, de hemel, leven na de dood én drop.

Hiernamaals

Via de ogenschijnlijk simpele vraag ‘Is er drop na de dood?’ komen spelenderwijs de vriendjes Konijn en Kat te spreken over wat hen bezighoudt. Heel herkenbaar over hoe kinderen, nieuwsgierig als ze zijn, het naadje van de kous willen weten, en zich op andere momenten volledig tevreden stellen met een zelfbedachte oplossing voor een probleem. De vraag of en hoe je elkaar weer kunt treffen in het hiernamaals, lossen de vriendjes op met het bedenken van een ontmoetingspunt.

Na haar rol in de musical Cats kruipt Romijn dus wederom in de huid van een kat. Een grote overgang?,,Zo klinkt het wel hè?” glimlacht Niki bescheiden. ,,Cats bracht me op grote internationale podia. Begonnen als understudy zat ik al snel in een dragende rol bij de vaste cast. Heel spannend vond ik het, je wordt toch in het diepe gegooid. De combinatie van dans en zang lag me goed. Ik beschikte over alle ingrediënten om verder te gaan als musicalster. Was zelfs op een gegeven moment al aangenomen bij een andere musical, Les Miserables.

Strak keurslijf

Toch heb ik toen een andere weg gekozen. Musical bleek namelijk ook een strak keurslijf. Als ik voor de variatie eens een nootje anders zong, werd ik na het optreden onmiddellijk door de dirigent op mijn vingers getikt. Het moest zo en niet anders. Dat ging me tegen staan.

Cats was wel een perfecte leerschool. De bron van waaruit ik me als zelfstandig zangeres en theatermaakster heb ontwikkeld. Dat vonkje waardoor je zelf geraakt wordt, wil ik doorgeven aan anderen. Beroemd zijn is daarbij niet mijn doel. Mooie dingen maken, dát ambieer ik.”

Ze oogt frêle, formuleert weloverwogen, ondersteunt haar betoog met levendige gebaren. Onzeker is ze soms over eigen kunnen. ,,Lig ik ‘s nachts te woelen over hoe het verder moet. Waarschijnlijk ben ik zelf mijn grootste criticus.” Tegelijkertijd klinkt ze eigenzinnig, autonoom. Is de zelftwijfel eenmaal overwonnen en is ze overtuigd van hoe ze het wil hebben, dan gaat deze theaterdame door het vuur om haar publiek te laten delen in haar verworven inzichten.

Voorbeeld hiervan vormt haar succesvolle project over de Zuid-Afrikaanse dichteres Ingrid Jonker. Op de cover van de VPRO-gids stonden twee coupletten van haar gedicht Korreltjie sand. De tekst trof haar als een mokerslag. ,,Het kwam binnen, onvoorstelbaar. Er was een documentaire over haar op televisie, maar die heb ik niet eens gezien.”

Het was haar werk dat Niki ontroerde, en pas later Jonkers tragische levensverhaal dat eindigde met haar zelfmoord in 1965. ,,Heel voorzichtig, in mijn uppie zonder dat iemand het wist, ben ik composities gaan maken bij haar gedichten. Achter de piano ontstond het. Achter elkaar, het bleef maar stromen.”

In eerste instantie kwam het niet in haar op de gedichten op muziek aan anderen te laten horen. Geleidelijk groeide het besef dat een breder publiek hier misschien interesse in zou kunnen hebben.

Dat mondde uit in een CD en de theatertour Roos van jou mond. ,,Het was een uitlaatklep voor allerlei emoties. Het reflecteert ook een intense tijd uit mijn persoonlijk leven, met zowel verdriet om afscheid als vreugde om een nieuw begin.”

Ingrid Jonker heeft Niki’s artistieke leven een impuls gegeven. ,,Creatief gezien ben ik gegroeid nadat ik in aanraking kwam met haar werk. Haar gedichten vormden de basis, dat beïnvloedde mijn manier van componeren.”

Een uitspraak van de dichteres geeft Niki een steun in de rug bij het maken van haar eigen keuzes. ,,Ze kreeg kritiek op het later beroemd geworden gedicht Die kind. Het zou te expliciet zijn, te heftig. Ingrid weigerde er iets aan te veranderen met de woorden: ‘Ik heb het zo geschreven om zo te laten.’ Voor mij een krachtig voorbeeld van hoe je heel consequent durft te luisteren naar je eigen artistieke stem.”

De overeenkomst tussen de vrouwen die Niki Romijn hebben geïnspireerd bij haar solovoorstellingen, lijkt te liggen in deze eigen opvatting over kunst. Ingrid Jonker en Kate Bush als onafhankelijke vrouwen die hun intuïtie durfden te volgen over hoe het in hun ogen moest zijn.

Haar voorliefde voor de uitspraak ‘Ik heb het zo geschreven om zo te laten’, typeert Niki Romijn daarmee ten voeten uit. Als dropfanaat en eigenzinnig spruitje maakt ze voorstellingen op basis van haar eigen voorkeuren. ,,Dat creëert ruimte en vrijheid. Geeft me vleugels.”

Muurhuizen

Ze buigt zich voorover, kijkt me aan. ,,Regelmatig breng ik mijn nichtjes naar de muziekschool. Hoor ik achter alle deuren muziek klinken. Dan zit ik meteen middenin mijn eigen jeugd. We woonden in de Muurhuizen, middenin het centrum, in huizen die gebouwd zijn op de plaats van de eerste stadsmuur van Amersfoort. Toen vond ik het vanzelfsprekend. Het was gewoon mijn wereld. Nu kijk ik met andere ogen en denk ik: wat geweldig dat hier de basis ligt van wat ik het liefste doe.”

Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie