Gemeente werkt aarzelend aan herstel wijkcentra

AMERSFOORT De gemeente Amersfoort legt een budget klaar van 3,5 ton om de wijkcentra te ondersteunen. Daarnaast mag in de wijk Schothorst/Rustenburg een nieuw wijkcentrum worden geopend, want die wijken hebben daar behoefte aan. Dat nieuwe centrum wordt een ‘pilot’ waarmee wordt onderzocht hoe vrijwilligers zelfstandig doch verantwoord een betaalbare locatie kunnen runnen.

door Jeroen de Valk

Dit zijn de voorlopige uitkomsten van een overleg in de raadszaal. Het was een lange, gecompliceerde vergadering waarbij de SP vroeg om méér wijkcentra terwijl de VVD het in standhouden van de huidige locaties al te veel leek te vinden. Dat zou neerkomen op het subsidiëren van ‘stenen’.

Hier gaat dan ook een hele geschiedenis aan vooraf. Het begon ermee, dat de gemeenteraad besloot de bestaande buurthuizen weg te bezuinigen. De werknemers werden ontslagen en vrijwilligers mochten zien er nog niets van overeind te houden. Een wat weinig overdacht besluit, zo zegt Ben van Koningsveld (CDA) tegenwoordig. Later werd besloten om vijf centra daarvan een kans te geven: die moesten zien met een klein beetje steun en veel vrijwilligers zelfredzaam te worden.

Dat pakte zeer gevarieerd uit. Youssef El Messaoudi (GroenLinks) prees in alle toonaarden het Projecthuis Madiba in de wijk Liendert, dat functioneert met ‘nul euro subsidie, dankzij een enorm netwerk!’

BODEMLOZE PUT Aan het andere uiterste van het spectrum vinden we Wijkcentrum Klokhuis aan de Weberstraat, in de wijk Randenbroek. Dat leek wel een bodemloze put. De financiële situatie is ronduit ‘slecht’, zo luidde in afgelopen zomer de uitkomst van een onderzoek dat plaatsvond op verzoek van de gemeente. Jaarcijfers werden niet verstrekt, uitgaven werden niet verantwoord. Er zijn zelfs vermoedens van ‘onrechtmatig handelen’. Dat wordt nog verder onderzocht.

De vraag is dus op welke manier je als gemeente subsidie toezegt. Moet je met gemeenschapsgelden de exploitatietekorten dekken van wijkcentra die hun zaakjes niet goed op orde hebben? En zouden wél goed functionerende buurthuizen dan achter het net vissen? Irma Dijkstra (D66) meende zelfs ‘een perverse prikkel’ te ontwaren: maak een zootje van je boekhouding, en de gemeente past wel bij. Dat is natuurlijk niet de bedoeling.

ACTIVITEITEN OF STENEN Voorts is er de vraag of je die buurthuizen überhaupt nodig hebt. Jelle Hengeveld (VVD), als liberaal geneigd de burger als een ondernemer te zien en elk initiatief als een onderneming, ziet niets in het koste wat kost in standhouden van wankele wijkcentra. Hij wilde wel investeren in activiteiten, maar niet in stenen. ,,Clubs kunnen anders uitwijken naar sportkantines, scholen, kerken en seniorencentra.’’

Judith van Zon (SP) dacht daar totáál anders over. ,,De SP is van mening dat elke wijk over een laagdrempelig wijkcentrum dient te beschikken. Wij vinden het niet te verantwoorden dat hierop wordt bezuinigd, terwijl we net hebben gehoord dat het nieuwe stadhuis 100 miljoen gaan kosten, in plaats van de 75 miljoen die we eerder hadden afgesproken.’’

El Messaoudi nam het op voor enkele kwakkelende buurthuizen. De ongeschoolde vrijwilligers moesten al hun werk in hun vrije tijd verrichten. ,,Er kleven altijd risico’s aan zelfbeheer.’’ In de ene wijk zijn makkelijker vrijwilligers te vinden dan in de andere, en in de ene is het makkelijker de toeloop op gang te krijgen dan elders. ,,Het niveau kan verschillen, dat hou je toch. Je hebt ook Ajax en PSV.’’

MONOPOLIE De groenen willen ook voorkomen dat de welzijnskoepel Indebuurt033 automatisch het zeggenschap krijgt, dan wel behoudt over de toekenning van de gemeentelijke toelagen. Dit zou leiden tot een onfris ‘monopolie’, waarbij de Indebuurt033 elk kwartaal over de subsidie beslist. Sommige centra zouden best zonder deze koepel kunnen functioneren.

Na veel mitsen en maren werd besloten dat deze kwestie ‘rijp is voor het besluit’. Met andere woorden: als dit weer ter tafel komt, worden de knopen doorgehakt. De tijd van de oriënterende rondes is afgelopen. Maar die besluitvormende vergadering zal gepaard gaan met de nodige amendementen (voorstellen tot wijzigingen), zo waarschuwden El Messaoudi en anderen.

Van Koningsveld (CDA) vatte de situatie samen: ,,We bezuinigden de wijkcentra weg, besloten toen dat vijf ervan met zelfbeheer mochten voortbestaan en nu, jaren later, praten we daar nog steeds over.’’