Eduard Vosters.
Eduard Vosters. Stichting Regionaal Spitwerk

Beekdal 2: Actievoeren voor Eduard Vosters uit de hand gelopen hobby

7 maart 2018 om 13:40 lokaal De strijd om het Beekdal

Vorige week in deel 1: In 2000 ontstaat het idee om het terrein van het voormalige Elisabethziekenhuis niet te bebouwen, maar groen te maken. Eduard Vosters maakt zich hard voor dit ideaal en krijgt steeds meer medestanders. Nu moet hij de gemeenteraad nog zien te overtuigen.

AMERSFOORT Machtspelletjes, een dubieuze ruil en een torenhoge inzet: de strijd om een groen Beekdal in Amersfoort is net het filmscript van een politieke thriller. Het project kostte de gemeente twintig miljoen euro en actievoerder Eduard Vosters tien jaar van zijn leven. Maar de grootste prijs is misschien wel de komst van de Westelijke Rondweg, onderdeel van een politieke ruildeal. Een reconstructie van de meest effectieve Amersfoortse bewonerslobby ooit. Vandaag deel 2.

Vosters en de zijnen beseffen dat goodwill van ‘gewone’ Amersfoorters niet genoeg is. Ze moeten zoveel mogelijk gemeenteraadsleden overtuigen van hun plannen om de lucratieve woningbouwplannen te laten varen en in plaats daarvan te kiezen voor een groene verbinding tussen de A28 en park Randenbroek. Vosters voert talloze gesprekken met raadsleden om hen te overtuigen van de voordelen van een groen Beekdal. Zijn belangrijkste argumenten: meer groen, verkoeling voor de stad door minder verstening en het herstellen van de cultuurhistorische waarde van het Beekdal.

TIMING Gemeenteraadsleden overtuigen, is cruciaal voor een effectieve lobby, stelt Vosters. ,,Zij nemen de beslissingen. Je kunt niet om hen heen.’’ Eén van zijn belangrijkste adviseurs is Peter de Langen, van de Samenwerkende Groeperingen Leefbaar Amersfoort (SGLA). Die helpt hem om onderwerpen op het juiste moment onder de aandacht van raadsleden te brengen. ,,Ik belde hem vaak op en dan vertelde ik wat ik van plan was. En dan zei hij: ‘Dat moet je nu nog niet doen, want alle raadsleden hebben het nu druk met andere zaken.’ Ik leerde van hem dat timing heel belangrijk is als je iets voor elkaar wilt krijgen.’’

Eén van zijn belangrijkste medestanders is D66-raadslid Mirjam Barendregt (later wethouder). Ze overleggen veel dingen samen. Al in 2002 besluit D66 een groen Beekdal op te nemen in het verkiezingsprogramma. ,,Gemeenteraadspolitiek gaat vaak over kleine onderwerpen. Met een groen Beekdal konden we in één keer een groot gebaar maken waar de komende generaties profijt van gaan hebben’’, zegt Barendregt.

BEWONERSPARTICIPATIE D66 profileert zich met de wens voor een groen Beekdal als een groene partij, met oog voor bewonersparticipatie. Bovendien wonen veel potentiële D66-stemmers in de wijken rondom het Beekdal. Ook de BPA is een belangrijke medestander, al is dat bij deze partij meer vanuit een anti-establishment houding. De burgerpartij steunt graag burgerinitiatieven vanuit de stad en toont zich in die tijd een luis in de pels van de gevestigde partijen in het stadhuis.

Van een serieuze tegenlobby is geen sprake. Projectontwikkelaars willen vanzelfsprekend graag bouwen op het terrein van het voormalige ziekenhuisterrein, maar zien ook de weerstand van stadsbewoners groeien. Koos Voogt, die in maart afzwaait als VVD-raadslid: ,,Projectontwikkelaars vonden bouwen veel te riskant. Ze wisten dat als ze dat zouden doen, ze tot aan de Raad van State aan toe allerlei protesteerders aan hun kont hadden hangen. Bovendien werd er in die tijd volop gebouwd in Vathorst. Daar was meer dan genoeg ruimte om duizenden woningen neer te zetten. Dus ze deden niet eens moeite om een tegenlobby op te zetten. Ook anderen waagden zich daar niet aan.’’

ACTIVIST Vosters ontwikkelt zich in die jaren tot de bekendste activist van de stad. Zijn actie- en lobbywerk doet hij vrijwillig. Hij werkte jarenlang als controller in de gezondheidszorg, maar raakt door een burn-out in 2001 op 57-jarige leeftijd arbeidsongeschikt. Daardoor heeft hij veel vrije tijd, die hij besteedt aan actievoeren.

Ik ben nieuwsgierig naar het antwoord op de vraag waarom hij tien jaar van zijn leven wijdde aan het realiseren van een groen Beekdal. Ik stel hem de vraag een paar keer op verschillende manieren. Een eenduidig antwoord komt er niet. ,,Ik houd van actievoeren. Het is een uit de hand gelopen hobby. Was het geldingsdrang? Ik weet het niet. Ik kreeg wel altijd veel complimenten van medestanders. Dat gaf me de kracht om verder te gaan.’’

,,Is er geen sprake van een groter ideaal? U heeft zich tien jaar lang vrijwillig ingezet. Vol vuur en passie. U bedacht de ene na de andere stunt. Waarom?’’, vraag ik hem. Hij antwoordt in hakkelende bewoordingen: ,,Ik vond het werk leuk om te doen. Ieder z’n ding, niet waar? Eigenlijk weet ik niet zo goed waarom ik het deed. Ik zal er nog eens over nadenken.’’

BEZUINIGEN In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen op 3 maart 2010 ziet het er slecht uit voor Stichting Heiligenbergerbeekdal. Weliswaar groeit het aantal sympathisanten, maar de meeste partijen in de gemeenteraad zijn tegen de komst van een groen Beekdal. Vanwege de economische crisis is er weinig geld beschikbaar voor dure, groene plannen. Sterker nog, de gemeente moet twintig miljoen bezuinigen.

Geestelijk vader van het groene Beekdal, Eduard Vosters, is ervan overtuigd dat al zijn lobbywerk voor niets is geweest. Van binnen heeft hij de moed al opgegeven. Bovendien is hij moe, doodmoe. Tien jaar non-stop actievoeren eist zijn tol. Hij wil stoppen. Desondanks voeren hij en zijn medestanders in de weken voor de verkiezingen nog volop campagne voor een groen Beekdal. Het is nu of nooit.

VERRASSENDE UITSLAG] Op 3 maart 2010 gaan de Amersfoorters naar de stembussen. De spanning loopt naarmate de dag vordert steeds verder op. Welke partij gaat de verkiezingen winnen? De uitslag is verrassend, ja zelfs verbijsterend voor sommigen. De PvdA wordt als grootste partij genadeloos afgestraft en daalt van 10 naar 6 zetels. Een ongekende nederlaag voor de sociaaldemocraten die al tientallen jaren hun stempel op de stad drukken. De BPA is de grote winnaar en stijgt van 5 naar 7 zetels. D66 stijgt van 3 naar 5 zetels (deed in 2006 mee als Jouw Amersfoort, in samenwerking met Leefbaar Amersfoort).

Opeens is de kans op het realiseren van een groen Beekdal groter dan ooit. De belangrijkste winnaars van de verkiezingen - BPA en D66 - zijn vóór. De BPA mag als grootste partij andere partijen uitnodigen om te komen praten over collegedeelname. Al na één gesprek sluit de BPA samenwerking met de PvdA uit.

De partijen die daarna aanschuiven, zijn de VVD, D66 en GroenLinks. Aan tafel zitten formateur Ben Stoelinga (BPA), fractieleiders Hans van Wegen (BPA), Manfred Vogels (VVD), Pim van den Berg (D66), Sebastiaan van ’t Erve (GL) en hun secondanten. Ze vergaderen wekenlang elke dag op de zolder van de Observant, tegenover het stadhuis.

Volgende week in deel 3: De prijs voor het groene Beekdal is een weg door bos Birkhoven. De gemeenteraadsverkiezingen van 2010 pakken onverwachts gunstig uit voor de voorstanders van een groen Beekdal. Tijdens de coalitieonderhandelingen smeden de aanwezige partijen een omstreden deal: de Westelijke Rondweg in ruil voor een groen Beekdal.

Deze publicatie is tot stand gekomen met financiële en redactionele ondersteuning van de stichting Regionaal Spitwerk, die regionale onderzoekjournalistiek stimuleert.

De natuurwaarde van het Beekdal

Vanwege de renovatie van Park Randenbroek liet de gemeente in 2012 een onderzoek uitvoeren door Bureau Waardenburg naar de soortenrijkdom in het Beekdal. Het enige aangetroffen ‘strikt beschermde zoogdierensoort’ was de eekhoorn. Sporen van hazelwormen, ringslangen, boommarters of steenmarters werden niet aangetroffen. De afgelopen jaren worden er echter steeds meer bijzondere soorten aangetroffen in het Beekdal. Inmiddels zijn er weer boommarters en bosuilen gespot. Bovendien heeft de KNNV 46 soorten vogels aangetroffen, waaronder de matkop, de kleine karekiet,de kneu, de zwarte mees en de rietzanger. IJsvogels en roofvogels zijn vermoedelijk verdwenen omdat er veel recreanten en honden(bezitters) in het Beekdal komen.

Eduard Vosters.
Afbeelding
Peter de Langen van de Samenwerkende Groeperingen Leefbaar Amersfoort (SGLA).
D66-raadslid Mirjam Barendregt (later wethouder).
Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie