‘Kinderen herkennen ons al: Hé, de Buurtmoeders!’

AMERSFOORT Ze dragen herkenbare witte hesjes en zijn de ogen en oren van de wijk. De vorig jaar gestarte Buurtmoeders zijn nu al niet meer weg te denken uit het straatbeeld van Liendert en Rustenburg. Na schooltijd lopen de zes enthousiaste vrouwen hun ronde langs speelplekken en schoolpleinen om eraan bij te dragen dat kinderen vreedzaam samenspelen en ook ouders hun draai vinden in de wijk.

Onlangs zag Türkan een vrouw alleen op een bankje zitten, voor de tweede keer die week. Ze stapte op haar af en maakte contact. Wat bleek? De vrouw sprak nog niet goed Nederlands en durfde daardoor nog geen werk te maken van haar grote wens: leren fietsen. Reden voor Buurtmoeder Türkan om in actie te komen. ,,Ik kon Turks met haar praten en mijn collega-Buurtmoeder Sara en ik hebben haar vervolgens gekoppeld aan Annie Tiekstra van Samen Opfietsen”, vertelt Türkan. ,,Elke maandagochtend gaan zij samen aan de slag om te leren fietsen en dan ben ik erbij als tussenpersoon om het vertaalwerk te doen. Ik vind het echt leuk om zo te kunnen helpen.”

Ze raakt daarmee de kern van het werk van de Buurtmoeders, die in navolging van Schuilenburg in oktober vorig jaar ook gestart zijn in Liendert, Rustenburg en Kruiskamp. De dames van team Liendert en Rustenburg maken in duo’s rondes van twee uur door de wijk. Dat doen ze elke maandag, dinsdag, woensdag en donderdag na schooltijd. Ze houden toezicht op speelplekken, spreken kinderen aan op hun positieve en negatieve gedrag, geven informatie en advies aan ouders en vervullen een signalerende rol. ,,Het doel dat we willen bereiken is dat iedereen kan meedoen, op de speellocatie maar ook daarbuiten”, vertelt Saliha El Atrouss, participatiemakelaar van Indebuurt033 en coördinator van de Buurtmoeders in Liendert en Rustenburg. ,,We wonen hier met zijn allen en doen het met zijn allen. Zien we dat een kind gepest of buitengesloten wordt? Of dat een ouder steeds alleen zit? Dan gaan we daar wat aan doen. Maar juist ook als dingen goed gaan laten we dat merken, bijvoorbeeld door complimentjes te geven. Zo streven we ernaar een veilig speelklimaat te creëren en vreedzame principes over te dragen aan kinderen en ouders.”

BEMIDDELEN Met een wit Buurtmoeders-hesje aan gaat dat makkelijker. Saliha: ,,Deze vrouwen zijn zelf ook moeder en gingen altijd al naar speeltuintjes in de wijk. Maar dan spraken ze minder snel een kind van een ander aan op pestgedrag. Als Buurtmoeders hebben ze training gevolgd en zijn ze herkenbaar in de wijk. Kinderen zeggen meteen: hé, de Buurtmoeders! Ze zijn een soort juf geworden en kunnen daardoor makkelijker een bemiddelende rol aannemen als ze zien dat een kind niet mag meespelen. Het mooiste: kinderen luisteren vrijwel meteen en nemen dat mee voor de volgende keer.” Het verschil met de Amersfoortse Buurtvaders? ,,Zij hebben al veel langer een belangrijke rol in de wijken. Het verschil is dat de Buurtmoeders overdag rondlopen, als er mensen bij de speelplekken zijn. En wij richten ons op kinderen en ouders. Buurtvaders gaan meestal ‘s avonds op pad en zijn er heel goed in om jongeren aan te spreken. Zo hebben we alle belangrijke doelgroepen goed in beeld.”

DIVERSE NATIONALITEITEN Saliha prijst zich gelukkig met haar team van Buurtmoeders. ,,Deze geweldige vrouwen vormen zo’n mooie groep. Ze komen alle zes uit een ander land en dat is een groot voordeel in deze wijk, waar heel veel nationaliteiten samenleven. De Buurtmoeders zijn daardoor een afspiegeling van de wijk. Dat maakt het voor wijkbewoners ook makkelijker om hen aan te spreken.”

Ik vind het heel leuk om met andere moeders en kinderen in contact te zijn

Zelfs met taalbarrière zijn de Buurtmoeders van waarde. Zo helpt Sara, zelf afkomstig uit Jemen, sinds kort een Afghaanse vrouw. ,,Ik heb Google Translate gebruikt om een begin te maken en heb haar vervolgens in contact gebracht met een school voor haar kinderen. Kijk, wij zijn ook moeders en wijkbewoners en staan daardoor heel dicht bij de mensen. We zien en horen daardoor meer dan de professional. We zijn de ogen en de oren van de wijk. We signaleren niet alleen, maar kennen ook de weg naar de juiste instantie als iemand hulp nodig heeft.”

Elke maandag komen de Buurtmoeders bijeen om signalen te bespreken. ,,Maar als er iets gebeurt gaan we niet wachten tot de vergadering”, zegt Hadeel. ,,We hebben een Whatsapp-groep waarin we elkaar op de hoogte brengen als er dingen spelen. Waarom ik dit doe? Ik ben ook moeder. En ik vind het heel leuk om met andere moeders en kinderen in contact te zijn.”

SLEUTELFIGUREN Zo staan alle Buurtmoeders erin. Er bloeien zelfs vriendschappen op. Türkan spreekt al glimlachend van ‘rondjes lopen met mijn vriendinnen’. En ze nemen initiatieven om verbindende evenementen voor de wijk te organiseren, van het einde van Ramadan tot een eindejaarsfeest. ,,Zo hebben we in december een feest gehad voor alle bewoners bij de Buitenkast bij de Horsten, waarbij we de Buurtmoeders konden bekendmaken in de wijk. Dat was zo’n succes, zo’n leuk feest. En natuurlijk mocht iedereen meedoen!”

De ambitie voor de toekomst is helder. Coördinator Saliha: ,,Tot nu toe gaat het goed en dat willen we voortzetten. Een fijne sfeer in de wijk, daar willen we aan bijdragen. Zodat kinderen vreedzaam samen spelen en mensen die zelf de weg niet vinden naar hulpinstanties toch worden gezien en gehoord. De Buurtmoeders zijn met hun werk sleutelfiguren in de wijk.”

Door Thijs Tomassen

Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met gemeente Amersfoort.