Herdruk 200 jaar oud verlag van Deshima-reis van Jan Cock Blomhoff en Titia Bergsma

‘Aanteekeningen voor Johannes Cock Blomhoff van hetgeen hem en zijne ouders is overgekomen.’ “Door mij bijéén verzaameld, meerendeels uit de brieven en journaalen door hun aan mij en mijne vrouw afgezonden.” Nu 200 jaar geleden schreef de vader van de bekende Titia Bergsma, direct na haar overlijden, een verslag van de  gedoemde reis die zij met haar man Jan Cock Blomhoff en hun zoontje kort daarvoor naar het Japanse Deshima ondernamen. Voor Amersfoort is deze geschiedenis natuurlijk wat extra speciaal omdat Blomhoff hier, na terugkeer, met zijn zoon, ging wonen en hier ook begraven ligt.
Jan Cock Blomhoff werd indertijd het nieuwe hoofd van de bijzondere Nederlandse handelspost in Japan. Japan was toen lang bijna compleet afgesloten en tolereerde daar zeker geen gezinnetjes dus, ondanks de hele lange reis per driemasters, moesten Titia, zoontje en min 'per kerend schip' terug. Ze zaten er alsnog ruim drie maanden omdat het schip moest lossen en laden. Met dit verslag is mee te lezen wat Titia indertijd zelf op reis aan haar ouders schreef en krijg je niet alleen een beeld van het leven van haar en haar man, maar vooral ook van zo’n reis per schip naar de oost, het toenmalige leven van de expats in Indië en natuurlijk een kleine glimp vanuit haar van Deshima. Overigens toont dit originele verslag ook verschillende minder mooie kanten van hun doen en laten. (Het Rijksmuseum citeert bij haar huidige expo Slavernij zelfs uit dit boek een uitspraak van Titia die, als het echtpaar tussentijds in 'Indië' meerdere mensen als slaaf koopt, zich ook nog heel negatief over hen uitlaat.) Alhoewel het verslag oud is, is het nog opvallend vlot te lezen, vader Bergsma schreef er ook al zelf een goede inleiding bij en Jolien Hemmes heeft er een mooi boek van gemaakt met scans van het manuscript, de tekst ernaast in uitgetypte vorm en 100 afbeeldingen uit die tijd, die op zulke reizen zijn gemaakt en van de familie. Zo is het authentiek en toegankelijk. In het boek ook nog een pallet van linkjes naar allerlei aspecten van zo’n reis en over de familie (ook weer met, kleine, illustraties). .
Jolien C. Hemmes en Ennius H. Bergsma, Brieven uit Deshima, eerste druk 2017, tweede druk 2021, © JCH, ISBNnr: 9789090349473, NUR: 691, 30,- € (particulieren en bibliotheken nu zonder verzendkosten), verkrijgbaar via de webshop: www.brievenuitdeshima.nl