Monumenten verkocht, maar: 'voor huurders verandert niets'

AMERSFOORT De kogel is door de kerk: 152 monumentale panden in Amersfoort en Utrecht wisselen van eigenaar. Deze maand, nog gedurende het zomerreces, maakte het Amersfoortse college van b & w het definitieve besluit bekend aan de gemeenteraad.

Jeroen de Valk

De gebouwen worden voortaan beheerd door een nieuwe eigenaar: MHM Onroerend Goed, een familiebedrijf uit Woerden. Het bedrijf neemt in feite de huidige beheerder over: de Stichting Stadsherstel Midden-Nederland, wat weer een 'dochterbedrijf' is van de samenwerkende wooncorporaties Alliantie en Mitros.

De stichting presenteert de transactie in een bericht aan de pers onder het motto 'er komt meer geld voor sociale huurwoningen in Utrecht en Amersfoort'. Immers: ,,Met de besparing op de relatief hoge onderhoudskosten van de monumenten, en met de opbrengst van de verkoop, kunnen beide woningcorporaties een groot aantal sociale huurwoningen bouwen en verduurzamen.'' Het bouwen en onderhouden van sociale huurwoningen worden door de corporaties als 'kerntaken' gezien, waar dus nu meer tijd en vooral geld voor vrij komt.

MIDDENKLASSE In de gemeenteraad werd in de afgelopen jaren veelvuldig gediscussieerd over sociale huurwoningen in Amersfoort. Uiteindelijk leidde dit tot het voorschrift dat projectontwikkelaars bij bouwplannen een derde van de woningen voor de sociale huur moeten reserveren.

Daar werden ook kanttekeningen bij geplaatst: er zou eveneens een tekort zijn aan woningen in de middenklasse; appartementen waarvoor globaal 700 tot 1100 euro moet worden betaald. Als er meer een vooral betere woningen in deze middenklasse komen, kan worden voorkomen dat huurders een sociale huurwoning bezet houden, terwijl ze daar eigenlijk te veel voor zijn gaan verdienen.

ORNAMENTEN Stadsherstel bezweert dat er niets verandert voor de huidige huurders van de monumenten; de bestaande contracten blijven van kracht. Voorts wordt benadrukt dat de medewerkers van de stichting - en daarmee veel ervaring en expertise - door de nieuwe eigenaar worden overgenomen.

De nieuwe fusie Stadsherstel/MHM Onroerend Goed trok deze maand al de aandacht, dankzij de grootscheepse renovatie van een pand op de hoek van de Langestraat en Zevenhuizen. Het gebouw, oorspronkelijk een winkelpand van V & D, opgeleverd in 1903, was niet alleen veel lichter en ruimer geworden; ook waren ornamenten op het dak in oude glorie hersteld. De huidige gebruiker van het pand is café-restaurant Nul33.

MARKTWERKING Al eerder dit jaar had Stadsherstel er heilzaam werk verricht. Achter voorzetwanden, systeemplafonds en bruine verf kwam een monument tevoorschijn. Prachtige zaken die tientallen jaren verborgen waren, zijn weer zichtbaar: plafonddecoraties, wandschilderingen, glas-in-loodramen, sierlijsten, rozetjes op dwarsbalken en ga zo maar door.

Er worden ook kanttekeningen geplaatst. Huurders vrezen dat de nieuwe eigenaar na een contractueel vastgelegde periode van tien jaar alsnog de goede voornemens laat varen. Bülent Isik, raadslid voor de PvdA in Utrecht, zei vorige maand in het AD: ,,Wij vrezen dat de woningen over tien jaar, of eerder als bewoners vertrekken, voor vrijesectorprijzen worden verkocht. We hebben er ook op aangedrongen om nog te onderhandelen over de huur- en verkoopprijzen, maar we waren te laat. (…) Marktwerking bepaalt de prijs en dat vinden we allesbehalve een goede ontwikkeling.''

De kosten van de totale transactie bedragen naar verluidt honderd miljoen.